Dokuz Eylül Üniversitesi Genel Jeoloji Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi ve AFAD Bilimsel Destek Kurulu Üyesi Prof. Hasan Sözbilir, Kahramanmaraş depremlerinde yıkım yaşayan Malatya'ya dikkat çekerek 7'nin üzerinde deprem üretme potansiyeli olduğunu açıkladı.
Kahramanmaraş merkezli 6 Şubat 2023 depremlerinin Malatya fayı üzerindeki etkileri geniş bir ekiple bilimsel incelemeye alındı.
"Türkiye Diri Faylarının Paleosismolojik Özelliklerinin Belirlenmesi Araştırması Projesi" kapsamında, ülke genelinden 14 üniversiteden 100'ün üzerinde araştırmacı araştırmada yer aldı.
SÖZBİLİR: EN KAPSAMLI PROJELERDEN BİRİ
Prof. Dr. Hasan Sözbilir ise, bu projenin Türkiye'nin son yüzyıldaki en kapsamlı yer bilimleri projelerinden biri olduğunu vurguladı.
Ülke için çok önemli bir projenin yürütüldüğünü aktaran Sözbilir, "Projeye ciddi kaynak ayrıldı, 100'ün üzerinde bilim insanı, yine 100'ün üzerinde lisansüstü kursiyer var. Projenin ana sahibi TÜBİTAK, müşterek kurumlar AFAD, Maden Teknik Arama Genel Müdürlüğü, yardımcı kuruluşlar ile 14 üniversite doğrudan projenin içerisinde" ifadelerine yer verdi.
"AKTİF VE DİRİ OLDUĞUNU GÖSTEREN VERİLER TOPLADIK"
Sözbilir, Malatya fayı üzerinde hendek yöntemiyle yürüttükleri araştırmalar sonucunda, fayın aktif ve diri olduğunu gösteren veriler topladıklarını açıkladı.
Sözbilir, konuşmasını şöyle sürdürdü:
"Aldığımız verileri göre şu ana kadar Malatya fayının Arguvan segmentinin en az 3 depreme kaynaklık ettiğini görebiliyoruz. Son 10 bin yıl içinde 3 kez can ve mal kaybına neden olmuş bir diri faydan bahsediyoruz. Malatya fayının 7'nin üzerinde deprem üretme potansiyeli bulunuyor. Bu farklı depreme ilişkin örnekleme yapacağız. Aldığımız örnekler analize gidecek, depremler ne zaman, hangi aralıkta olmuş, son depremin ne zaman meydana gelmiş ve üzerinden ne kadar zaman geçmiş, tekrar kırılması için bizim ne kadar daha süremiz var gibi soruların yanıtını bulmuş olacağız."
"DEPREM RİSKİNİ VE TEHLİKESİNİ ORTAYA ÇIKARMIŞ OLACAĞIZ"
Akçadağ ve Kemaliye segmentindeki araştırmaları yaparak daha iyi netice alacaklarını belirten Prof. Hasan Sözbilir, açıklamasına şöyle devam etti:
"Burada önemli olan parametrelerden bir tanesi Malatya fayının 3 segmenti deprem ürettiğinde aynı anda mı kırılıyor, yoksa belli bir sırada mı kırılıyor, bu da ortaya çıkmış olacak. Bu depremin büyüklüğünü veren değer olarak karşımıza çıkar. Tek bir deprem kırıldığında 7 büyüklüğünde bir deprem olacaksa 3 segment birleşince biraz daha büyük deprem olabilir, 6 Şubat depremlerinde olduğu gibi. Biliyorsunuz, 4 segment birleşerek 7,8'i ürettiği için bu kadar büyük bir deprem meydana geldi. Dolayısıyla 6 Şubat depreminin enerji transferini alan faylardan bir tanesi, o yüzden çok önemli. Proje sonrasında burada deprem riskini ve tehlikesini ortaya çıkarmış olacağız."
