Bangladeş Uluslararası Suçlar Mahkemesi (ICT), eski Başbakan Şeyh Hasina Vecid, eski İçişleri Bakanı Asaduzzaman Khan Kamal ve Bangladeş Polisi Genel Müfettişi Chowdhury Abdullah Al-Mamun’u, 2024 yılında ülkede yaşanan kamuda kontenjan protestolarına yönelik şiddetli müdahaleler nedeniyle “insanlığa karşı suç” işlemekle itham etti. Mahkeme, suçlamaları kabul ederek üç isim için yakalama kararı çıkardı ve yetkililerden sanıkları 16 Haziran 2025 tarihine kadar mahkemeye getirmelerini talep etti.
Başkent Dakka’da canlı yayınlanan duruşmada ICT Başsavcısı Muhammed Tajul İslam, hazırladığı iddianameyi heyete sundu. İddianamede, yüzlerce kişinin hayatını kaybettiği protestolara yönelik müdahaleler sırasında Hasina, Kamal ve Al-Mamun’un “insanlığa karşı suç” işlediği belirtildi. Ayrıca, Ağustos 2024’te hükümet karşıtı protestolar nedeniyle ülkeden ayrılarak Hindistan’a giden eski Başbakan Hasina’nın da aralarında bulunduğu üst düzey 10 yetkili hakkında, gösteriler sırasında “işkence gibi insanlığa karşı suçlar” işlendiği iddiasıyla daha önce soruşturma başlatılmıştı.
NE OLMUŞTU
Bangladeş’te 1971 Bağımsızlık Savaşı’nda görev alan kişilerin çocuklarına kamuda kontenjan ayrılması kararının ardından Temmuz 2024’te, özellikle öğrencilerin öncülüğünde protestolar başlamıştı. Yüksek Mahkeme’nin Temmuz sonunda kontenjan kotası oranlarını düşürmesi üzerine protestoların sona erdiği açıklanmıştı. Ancak, gösterilerdeki şiddet olaylarından sorumlu tutulan Cemaat-i İslami Partisi ve öğrenci kanadının yasaklanması, protestocuları yeniden harekete geçirdi. Bu kez, gösterilerde hayatını kaybedenler için “adalet” talebiyle sokaklara dökülen halk, şiddet olaylarının artmasıyla karşılaştı. Gösteriler sırasında yüzlerce kişi hayatını kaybetmiş, binlerce kişi gözaltına alınmıştı.
Şiddet olaylarının tırmanmasıyla eski Başbakan Şeyh Hasina, resmi konutundan askeri helikopterle ayrılarak Hindistan’a gitmiş, bu sırada göstericiler Hasina’nın resmi konutunu basmıştı. 8 Ağustos 2024’te Nobel ödüllü Muhammed Yunus, geçici hükümet başkanı olarak yemin ederek göreve başlamıştı.
