Surviving Sepsis Campaign'in rehberlerine göre, enfeksiyonun yol açtığı bu hayati tehlike oluşturan durum, "Altın Saat" olarak bilinen ilk bir saatlik pencerede hızlı antibiyotik ve sıvı tedavisiyle mortaliteyi %80 oranında azaltma potansiyeline sahip. Ancak, gecikmeler her saat başı ölüm riskini %4-9 artırdı.
Uzmanlar, hastanelerdeki tanı ve tedavi süreçlerinin hızlandırılmasını talep ederken, son veriler kayıpların %12'sinin tamamen önlenebilir olduğunu gösterdi.
Sepsis, vücudun enfeksiyona aşırı tepkisiyle organ yetmezliğine yol açan bir durum olarak tanımlandı.
Dünya Sağlık Örgütü'nün (WHO) verilerine göre, küresel ölçekte yılda yaklaşık 49 milyon vaka tespit ediliyor ve bu vakalar 11 milyon ölüme neden oluyor. ABD'de ise Centers for Disease Control and Prevention (CDC) raporlarına göre, her yıl 1,7 milyon kişiyi etkileyen sepsis, hastane ölümlerinin üçüncü önde gelen nedeni konumunda. Pandemi sonrası dönemde, 2021'de 65 yaş üstü nüfusta sepsis bağlantılı ölüm oranları 100.000'de 277'den 331'e yükselirken, Avrupa ve Avustralya'da benzer artışlar gözlemlendi. Bir meta-analiz çalışması, 2009-2019 arası septik şok mortalitesinin %34,7 olduğunu ortaya koydu; bu oran, erken tanıdaki gecikmelerle doğrudan ilişkili.
Uzmanlar, "Altın Saat" kavramını vurgulayarak, semptomların fark edildiği ilk saatte antibiyotik infüzyonu, sıvı resüsitasyonu ve enfeksiyon kaynağının kontrolünün hayati önem taşıdığını belirtti.
New York Üniversitesi Langone Tıp Merkezi'nde yoğun bakım uzmanı ve Surviving Sepsis Campaign rehberlerinin eş editörü Dr. Laura Evans, "Sepsis, kalp krizi gibi acil bir durumdur; gecikme, organ hasarını kalıcı hale getirir ve hayatta kalma şansını yarıya indirir" dedi. Evans'ın öncülüğündeki 2021 rehberleri, acil servislerde şüpheli vakalarda bir saat içinde geniş spektrumlu antibiyotik başlanmasını güçlü bir şekilde tavsiye etti.
Benzer şekilde, Vanderbilt Üniversitesi Tıp Merkezi'nde sepsis araştırmacısı Dr. Wes Ely, son bir çalışmada, "Altın Saat'te erken hedefe yönelik terapi, hastanede kalış süresini kısaltıyor ve ventilatör ihtiyacını %20 azaltıyor" şeklinde uyardı.
Ely'nin ekibi, agresif sıvı yönetiminin aşırı kullanımda zararlı olabileceğini, ancak kişiselleştirilmiş yaklaşımların mortaliteyi düşürdüğünü vurgulayan bir makale yayınladı. Bilimsel araştırmalar da bu uyarıları destekledi.
Contagion dergisinde yayımlanan bir post-hoc analiz, acil servise başvuran şüpheli sepsis hastalarında bir saat içinde antibiyotik alanların 28 günlük hayatta kalma oranının iki katına çıktığını gösterdi. Anne-Laure Philippon ve ekibinin 1-BED denemesi, düşük şiddetli vakalarda bile erken tedavinin faydasını kanıtladı. Öte yandan, JAMA Network Open'da Rhee ve arkadaşlarının incelediği 300 sepsis bağlantılı ölümün %22,7'sinde suboptimal bakım –çoğunlukla antibiyotik gecikmesi– tespit edildi; bunların %12'si (kesin veya olası) tamamen önlenebilir nitelikteydi.
Global Burden of Disease Study göre, sepsis ölümlerinin yarısı altta yatan yaralanmalar veya kronik hastalıklardan kaynaklanıyor, bu da önleme stratejilerinin multidisipliner olmasını gerektirdi.
NICE (Ulusal Sağlık ve Bakım Mükemmelliği Enstitüsü) kalite standartları, İngiltere'de hastane personelini hayati tehlike yaratan sepsis vakalarında bir saat içinde tedavi etmeye çağırırken, prehospital aşamada bile GP'ler veya paramedikler antibiyotik verebiliyor. Surinam'da yapılan bir kohort çalışması, maternal sepsis ölümlerinin %50'sinde "Altın Saat" prensibinin ihlal edildiğini ve erken tanı ile mortalitenin %30 azalabileceğini ortaya koydu. Uzmanlar, eğitim programlarının artırılması ve tele-ICU gibi teknolojilerin yaygınlaştırılmasını öneriyor; bir 2023 sistematik incelemesi, düşük kaynaklı bölgelerde bu araçların hayatta kalma oranlarını %15 yükselttiğini bildirdi.Sonuç olarak, sepsis kayıplarını azaltmak için "Altın Saat" farkındalığı kritik. Dr. Evans, "Her üç saniyede bir sepsis ölüyor; bu, önlenebilir bir trajedi" diyerek, hastanelere ve topluma acil eylem çağrısı yaptı.
Gelecekteki araştırmalar, kişiselleştirilmiş tedavileri odaklarken, mevcut rehberler zaten hayat kurtaracak araçları sundu.
