Son yıllarda artış gösteren ve çoğu zaman hekim tavsiyesi olmadan alınan vitamin ve gıda takviyeleri, küresel çapta böbrek sağlığını tehdit eden önemli bir sorun olarak öne çıktı.
Bilimsel çalışmalar ve yabancı uzmanların değerlendirmeleri, özellikle C ve D vitaminlerinin aşırı dozda ve uzun süreli kullanımının böbrek taşları ile böbrek fonksiyon bozukluklarına neden olabileceğini ortaya koydu.
YÜKSEK DOZ C VİTAMİNİ OKZALAT YÜKÜNÜ ARTIRDI
Amerikan Nefroloji Derneği'nden Dr. William H. Perch konuya ilişkin yaptığı bir açıklamada, C vitamininin (askorbik asit) vücutta metabolize edilerek okzalata dönüştüğüne dikkat çekti.
Dr. Perch, "Yüksek doz C vitamini alımı, idrarla atılan okzalat miktarını kayda değer ölçüde yükseltiyor. Bu durum ise kalsiyum okzalat kristallerinin ve dolayısıyla böbrek taşlarının oluşma riskini barındırdı" ifadelerini kullandı.
Harvard Tıp Fakültesi tarafından erkekler üzerinde gerçekleştirilen büyük çaplı bir kohort çalışması da, yüksek doz C vitamini takviyesi tüketen bireylerde böbrek taşı oluşma riskinin arttığını gösterdi.
D VİTAMİNİ VE KALSİYUM DENGESİ ALT ÜST OLDU
Yağda çözünen vitaminlerden olan D vitamininin aşırı kullanımı ise, vücuttaki kalsiyum dengesi üzerinde yıkıcı etkiler gösterdi.
İngiltere Kraliyet Hastaneleri'nden Prof. Dr. Sarah J. White, "D vitamininin aktif formu olan kalsitriol, bağırsaklardan kalsiyum emilimini artırıyor. Kan kalsiyum düzeyindeki kontrolsüz artış (hiperkalsemi) böbrekler üzerindeki yükü yükseltiyor ve bazı kişilerde kalsiyum içeren böbrek taşlarının oluşumuna yol açabiliyor" şeklinde konuştu. Ayrıca, bazı bilimsel meta-analizler, özellikle kalsiyum takviyesi ile birlikte D vitamini kullanan ileri yaştaki kadınlarda böbrek taşı riskinin artabileceğini belirtti.
YAĞDA ÇÖZÜNEN VİTAMİNLERDE TOKSİSİTE RİSKİ
Yağda çözünen A, D, E ve K vitaminlerinin vücutta depolanma eğilimi, suda çözünenlere göre daha büyük bir toksisite tehlikesi oluşturdu.
Mayo Clinic'ten Dr. Ethan R. Foster, "Aşırı A vitamini alımı karaciğer toksisitesine yol açarken, D vitamininde görülen aşırı yüklenme de böbreklerde kireçlenme ve taş oluşumu gibi ciddi sonuçlar doğurabiliyor. Vitamin takviyelerinin doktor kontrolünde, kan seviyeleri belirlenerek kullanılması büyük önem taşıyor" diyerek konunun hassasiyetini vurguladı.
Bilim insanları, dengeli beslenen sağlıklı bireylerin çoğu zaman ek takviyelere ihtiyaç duymadığını ve bilinçsiz kullanımın faydadan çok zarara sebep olabileceği konusunda kamuoyunu uyardı.
