Tehlikenin farkında mısınız? Mesleklerdeki dönüşümü sezebiliyor musunuz? İş hayatınızdaki riskleri görebiliyor musunuz? Tahmin edebileceğiniz gibi yapay zekadan (YZ) bahsediyorum! Her gün yeni bir yapay zeka teknolojisine tanıklık ediyoruz. Manşetlerden inmeyen bir misafir gibi, her gün yapay zekayı konuşuyoruz. Yapay zeka soyut bir kavram ama etkileri somut! Kimileri YZ’yi ‘teknolojik kurtarıcı’ olarak görüyor. Kimileri de ‘tehdit’ olarak resmediyor. Bu teknoloji artık soyut bir kavram olmaktan çıktı.
Geçtiğimiz günlerde Microsoft’un bir araştırmasına rastladım. Yapay zekanın risk altına soktuğu mesleklerden söz ediyordu. Ayrıca, Goldman Sachs ve OpenAI gibi kurumların da benzer raporları var. Bu raporlara baktığımızda özetle bazı meslekler ciddi bir tehdit altında! Yapay zeka yüzünden birçok meslekte ciddi bir dönüşüm yaşanıyor. Hatta yok olma tehlikesi ile karşı karşıya kalan meslekler var.
Yapay zekanın en çok hedef aldığı meslekler genellikle tekrara dayalı, veri odaklı ve belirli kalıplar içinde yürütülen işler. Bilgileri bir sistemden diğerine aktarma işleri, form doldurma işleri, randevu ayarlamak gibi işler yapay zeka için adeta çocuk oyuncağı. Yani veri giriş ve ofis destek personellerinin yerini yapay zeka alacak gibi görünüyor. Sıkça sorulan soruları yanıtlayan, temel bazı problemleri çözen çağrı merkezi çalışanlarının işleri de tehlikede!
Doküman taramak, kanunları incelemek, dava özetleri çıkarmak gibi işlerde hızlı çözümler sunan yapay zeka, hukuk asistanlarının işine göz dikmiş durumda. Muhasebe işleri de tehlikede! Fatura işleme, finansal veri analizleri, muhasebe raporları oluşturma gibi işlerde yapay zekanın otomasyon yetenekleri devreye giriyor. Yabancı dil çevirileri için yapay zekayı kullanmayan kalmadı neredeyse. Mesela ana dili gibi İngilizce konuşan kişiler bile hızlı çeviri hizmetleri için yapay zekayı kullanıyor.
Yapay zekanın metinsel ve görsel içeriklerdeki yeteneklerinin sınırı yok! Saniyeler içinde sayfalarca içerik teslim ediyor. Bu durum blog yazılarının ve içerik üreticilerinin işlerini elinden alabilir. E-ticarette ürün açıklamaları yazmadan sosyal medya metinleri oluşturmaya, haber yazmadan fizibilite raporları çıkarmaya kadar birçok içeriği anlık olarak üreten yapay zeka, yazarların ve gazetecilerin işlerini de tehlikeye atıyor.
Listede daha birçok meslek var; siyaset bilimciler, web geliştiricileri, matematikçiler, satış temsilcileri, coğrafyacılar, tarihçiler, hostesler, finans danışmanları, ekonomi öğretmenleri, DJ’ler ve daha birçok meslek… Bununla birlikte hemşireler ve cerrahlar gibi sağlık çalışanları ve farklı sektörlerden ustalar, zanaatkârlar ve sıhhi tesisatçılar gibi mavi yaka çalışanlar şanslı… Yapay zeka bu işlerde işlevsiz!
Peki, gerçekten panik yapmalı mıyız? Yapay zeka devrimi sadece insanlık tarihindeki sayısız teknolojik devrimden biri mi? Yatırımcılar YZ teknolojilerine milyarlarca dolar akıtıyor ama yapay zekanın iş gücünü nasıl etkileyeceği hala belirsizliğini koruyor.
YZ bazı işleri otomatikleştirebilir veya zenginleştirebilir ancak araştırmacıların verileri, yapay zekanın herhangi bir mesleğin tüm aktivitelerini gerçekleştirdiğini göstermiyor. Yapay zeka şimdilik tüm meslekleri tamamen değiştirmek yerine belirli iş görevlerini destekliyor veya geliştiriyor. Yani yapay zeka henüz bir rakip değil, sadece ‘yardımcı pilot’.
Her ne kadar bazı işleri hızlandırsa ve kolaylaştırsa da yapay zeka henüz empati kuramıyor, müzakere edemiyor, etik kararlar alamıyor. Yemek tarifi veriyor ama yemek yapamıyor. İnsanın duygusal zeka gibi müthiş bir yeteneği var. Gerçek iletişim ve ekip çalışması gibi benzersiz ortamlarımız var. Bizi yapay zekadan ayıran en değerli sermayemiz bunun gibi ‘gerçek zekaya has’ özellikler…
Şunu da bilmek gerekiyor; yapay zeka meslekleri yok etmek için gelen bir canavar değil, verimliliği artırmak için tasarlanmış bir teknolojik araçtır. Nasıl hesap makinesi matematiği bitirmedi, kelime işlemciler yazarlığı bitirmedi, yapay zeka da insan zekasını ve yeteneklerini ortadan kaldıramayacak! Potansiyelinizi artırmak için yapay zekanın gücünü kullanın! Çünkü gelecekte kazananlar yapay zekadan korkanlar değil, onunla dans etmeyi öğrenenler olacak!
Unutmayın; tarih yok olan mesleklerin değil, adapte olamayanların hikayesidir!