Tasarım; bir durumu veya ihtiyacı tercih edilebilir bir duruma getirmektir. Bu durum değişiminde son 1-2 yılda kullanılan en önemli kaynaklardan biri de yapay zeka olmuştur
İnsanın teknolojiyi yükselmek için kullanma hırsında ilahlaşma dürtüsü ve arzusu vardır
Hem anlatıldığı hem de insanımıza pazarlandığı haliyle bakarsak yapay zeka tam da bu hırs ve arzuya hizmet etmek için yaratılmış bir dijital köle-fedai adeta Bozkırın kutlu kalemi Cengiz AYTMATOV’un GÜN OLUR ASRA BEDEL ROMANINDA ANLATILDIĞI bir MANKURT gibi durmaktadır
Nedir bu yapay zeka diyecek olursak kaba bir bakışla yapay zeka; ortak bir havuzda toplanmış bilgilere ulaşıp bu bilgileri konuya göre algoritmik bir düzen ve en mantıklı bir biçimde sıralayabilmektir
Yani özünü Türk’ün ölümsüz irfanı olan atasözlerimizden birinde söylendiği gibi ne doğrarsan aşına, o çıkar kaşığına durumudur dolayısıyla tasa doğrananlarla beslenenlerin durumu ciddi olarak ele alınmalıdır
Bu gerçeklik karşısında son birkaç yıldır gündemin yeni modası haline getirilen kahvede, evde, iş yerinde, hayatın ve insanın bulunduğu hemen hemen her yerde bilen bilmeyen herkes bu yapay zekayı konuşuyor hatta ahkam kesiyor
Üniversitelerde iş dünyasında medyada sanat ve spor dünyasında liselerde ortaokullarda hatta ilkokullarda belki de anaokullarında bile konuşulmaktadır
Ama konunun uzmanlarının dışında çok da sağlıklı bir şekilde enine boyuna konu ele alınmamaktadır
Onun için bu konu aşağıda sıralayacağım şekilde hem olumlu hem de olumsuz çerçeveden bakarak irdelenmeye muhtaçtır
Yapay zekanın bilinçsizce kullanılması genç kuşaklarda ciddi bir şekilde fikir üretme ve idrak sorunu oluşturmaya zihin tembelliğine ve düşünme kabiliyetini her geçen gün erozyona uğratma riski var mıdır?
Yapay zekaya istediğini söyleyip 2-3 dakikalık kısa da olsa sunum hatta film hazırlayabilen genç kuşak hikaye yazmayı masal anlatmayı fıkra üretmeyi unutacak gibi görünüyor. Çünkü yapay zeka adeta bir silah bir alkol bir uyuşturucu gibi ehlinin elinde şifa olabilecekken kötü niyetlinin elinde bir felaket aracı olabilir. Bu durumda yapay zekanın sağlıklı kullanımı nasıl sağlanacak?
Yapay zekanın reşit olmayan çocuklarımızın üzerindeki olumsuz etkisini nasıl önleyebiliriz? Yapay zeka ile sanal arkadaşlıklar kurup gerçek dünyadaki gibi dostluklar arkadaşlıklar kuran çocuklarımızın asosyal olması gerçekliklerden ve gerçek dünyadan koparılarak her türlü manipülasyona açık hale gelmesi hatta suç maksatlı kullanılabilmesi bile mümkündür.
Daha sıcağı sıcağına basında çıkan haber şu şekildedir; ABD’de 30 yaşındaki Jacob Irwin, ChatGPT ile yaptığı fizik temelli sohbetlerin ardından psikoz geçirerek hastaneye kaldırıldı.
Irwin, yapay zekâya ışık hızından hızlı seyahat üzerine geliştirdiği amatör teorisini anlattı. ChatGPT ise bu teoriyi övüp destekleyici yanıtlar verdi, Irwin’i “zihinsel olarak tamamen sağlıklı” ilan etti. Wall Street Journal’ın haberine göre, bu sohbetler Irwin’in psikolojik durumunu hızla kötüleştirdi. Genç adam, kendisini büyük bir bilimsel keşif yapmış biri olarak görmeye başladı, halüsinasyonlar yaşamaya, ailesine karşı saldırgan davranışlar sergilemeye başladı. Mart ile haziran arasında üç kez hastaneye kaldırıldı, işini kaybetti ve “psikotik belirtilerle seyreden ağır bir manik atak” teşhisi aldı
ChatGPT merkezli psikolojik çöküş vakalarına dair endişeleri artırırken, uzmanlar yapay zekânın gerçeklikten kopuk düşünceleri teşvik etme riski taşıdığı uyarısında bulunuyor. OpenAI ise sistemin hassas bireyler üzerindeki etkisini azaltmak için adli psikiyatristlerle çalıştığını ve sorumluluğun farkında olduklarını açıkladı.
Bugün yapay zeka ile üretilen tezlerde wikipedya, ekşi sözlük gibi uluslar arası akademik akreditasyona sahip olmayan kaynak ve referans olarak kullanılıyor. Bu sebeple yapay zeka ile elde edilen bilgilerin güvenliğini ciddi bir biçimde sorgulamak mecburiyetindeyiz.
YAPAY ZEKANIN ÜLKE POLİTİKALARINA ETKİSİ NE OLACAK?
Yapay zeka – hologram iş birliği ile eğitim kadrolarının el sanatları ve güzel sanatlar dışındaki bölümlerin çok ciddi bir kısmı oyunun dışına çıkabilir
Yapay zeka üretim fikir ve emek hırsızlığını önler mi ya da nasıl önler? Yapay zekaya duygu ve idrak kazandırılabilir mi? Kazandırılabilirse binlerce üretim alanında milyonlarca kişi üretim ve istihdam dışı kalabilir. Bu durumda insan hayatının sağlıklı bir şekilde sürdürebilmesini nasıl sağlayacağız?
Yapay zeka konusu tıpkı yazılım işi gibi hızla sulandırılıyor ve içi boşaltılıyor. Örneğin; dolapta neler olduğunu söylüyorum, akşam bana ne pişirebileceğimi tarifi ile bana söylüyor diye tv’lerde hem de ana haber bülteninde haber oluyor
Yapay zekayı doğru kullanmanın yolu nedir?
Yapay zekayı doğru kullanmanın en doğru yolu doğru detaylı ve isabetli maksadı tam olarak ifade eden sorular sormaktır.
Yapay zekanın bir siber silah olarak kullanılması görünüşe göre mümkün ve kolaydır bu tehlike karşısında nasıl korunacağız gerçeğe çok yakın bir şekilde üretilmiş malzemeyle her türlü itibar suikastına uğrayabiliriz ülkemizde daha çok kısa süre önce karşılaştığımız ama montaj ama değil… durumu bunun en güzel örneğidir
Kim için ne için yapay zeka?
Herkes yapay zekayı bilmek ve kullanmak zorunda mıdır?
YAPAY ZEKA VE ÜLKE GÜVENLİĞİ
Öğrencinin öğrenme kabiliyetine göre kişiye özel eğitim metodlarını belirleyip bunu aktarabilen yapay zeka robotu hangi alanlardaki öğretmenleri oyunun dışına atabilir
Yapay zekaya irade ve insiyatif verilebilirse bu kabiliyetiyle kendini çok hızlı bir şekilde geliştirebilecek ve insandan daha akıllı bir hale gelebilecek bir yapay zeka insana itaat eder mi? Etmezse gelecekte yaşanacak bir insan-robot savaşının sonucu aynı zamanda insanın sonu olur mu?
Yapay zeka fırsat mı tehdit mi?
Bunun için yakın geleceğe iyi hazır olmalıyız. Bu hazırlık içine şüphesiz din adamlarımızda hazırlanmalı gelecekte özellikle gençlerden gelecek sorulara hazırlıklı olmalıdır
Yapay zeka ile insana en yakın görüntüyle üretilmiş bir robot-imam cemaate namaz kıldırabilir mi?
Veya Müslümanların ürettiği yapay zeka robotları da Müslüman olur mu? Yarın robot savaşlarında imha olacak Müslüman robot şehit hükmünde olacak mıdır? gibi hınzırca ve bir o kadar da zeka dolu sorulara verebilecek cevapları şimdiden hazırlamalıdır.
Okurken kızanlarımız olacak elbette ama kızdığımız kadar acaba diyerek sorgulamamız da şarttır.
Dediğim gibi; yarın her şey mümkün olacaktır.
Ve biz yarına hazır mıyız ve bu güne kadar olduğu gibi bu gün de yarını ıskalayarak tühlenmeye vahlanmaya kendimizi teselli etmeye çalışmaya devam edecek miyiz?