Yaz mevsiminin bunaltıcı sıcakları, Türkiye ve dünya genelinde etkisini artırırken, uzmanlar özellikle kalp hastaları ve yaşlılar için ciddi sağlık risklerine dikkat çekti.
ilimsel araştırmalar, anormal derecede yükselen sıcaklıkların ve yüksek nem oranlarının kalp-damar sistemi üzerinde ağır bir yük oluşturduğunu, kalp krizi, ritim bozuklukları ve tansiyon problemlerini tetikleyebileceğini ortaya koydu.
Kardiyoloji uzmanları ve uluslararası sağlık otoriteleri, alınacak basit ama etkili önlemlerle bu risklerin azaltılabileceğini vurguladı.
BİLİMSEL ARAŞTIRMALAR RİSKLERİ DOĞRULUYOR
New York’ta yapılan bir çalışma, yaz aylarında inme vakalarının iki katına kadar artabildiğini ortaya koydu.
Araştırmaya göre, nem oranı %70’in üzerine çıktığında inme riski ciddi şekilde yükseldi.
Amerikan Kalp Derneği’nin (AHA) bir başka çalışması ise sıcaklık her 1°C arttığında, 65 yaş üstü bireylerde kardiyovasküler ölüm riskinin %2 oranında arttığını gösterdi.
Lancet dergisinde yayımlanan bir araştırma, iklim değişikliğine bağlı ölümlerin %30’unun kardiyovasküler hastalıklardan kaynaklandığını ve sıcak çarpmasının vücut ısısını 39°C’ye yükselterek hayati tehlike oluşturduğunu belirtti.
İngiltere’deki Imperial College London’dan kardiyolog Dr. Arunashis Sau, yapay zeka destekli EKG teknolojilerinin sıcak havalarda kalp hastalıklarını erken tespit edebileceğini vurgulayarak, “Yapay zeka, EKG’lerde insan gözünün fark edemediği detayları yakalayarak riskli durumları önceden belirleyebilir. Bu, özellikle sıcaklık artışlarının tetiklediği kalp krizlerini önlemede kritik bir adım” dedi.
GECE SICAKLIKLARI DAHA TEHLİKELİ
Dünya Meteoroloji Örgütü (WMO), gece sıcaklıklarının kalp krizi ve ölüm riskini artırdığına dikkat çekti.
WMO’nun raporunda, “Gündüz maksimum sıcaklıklar sıkça konuşulurken, özellikle yaşlılar ve kronik hastalığı olanlar için gece sıcaklıkları daha büyük bir tehdit oluşturuyor” ifadelerine yer verildi.
Avrupa’da 2022 yazında aşırı sıcaklar nedeniyle yaklaşık 62 bin kişinin hayatını kaybettiği tahmin ediliyor; bu ölümlerin önemli bir kısmı kardiyovasküler sorunlardan kaynaklandı.
SICAK ÇARPMASI VE KALP SAĞLIĞI
İç Hastalıkları Uzmanı, sıcak çarpmasının hayati risk taşıdığını vurguladı:
“Vücudun termoregülasyon mekanizması, yüksek sıcaklık ve nemde bozulabilir. Bu, ateş yükselmesi, bilinç bulanıklığı, baş dönmesi ve hızlı nabız gibi belirtilere yol açar. Özellikle yaşlılarda ve kalp hastalarında bu durum ölümcül olabilir.”
KALP KRİZİNDEN KORUNMANIN 8 YOLU
Uzmanlar, sıcak havalarda kalp sağlığını korumak için şu önerilerde bulundu:
Bol Su Tüketin: Günde 2,5-3 litre su içilmesi öneriliyor. Ancak kalp yetersizliği olanlar, sıvı alımını doktorlarına danışmalı.
Güneşten Kaçının: 10:00-16:00 saatleri arasında doğrudan güneş ışığından uzak durulmalı, klimalı ortamlar tercih edilmeli.
Hafif Gıdalar Seçin: Yağlı ve ağır yiyeceklerden kaçınılmalı, su oranı yüksek sebze ve meyveler (karpuz, salatalık) tercih edilmeli.
Tuz Alımını Sınırlayın: Dünya Sağlık Örgütü, günlük tuz tüketimini 5-6 gramla sınırlamayı öneriyor.
İlaç Dozlarını Kontrol Edin: İdrar söktürücü veya kan sulandırıcı ilaç kullananlar, yaz aylarında doz ayarlaması için doktorlarına danışmalı.
Hafif Egzersiz Yapın: Ağır sporlardan kaçınılmalı, egzersiz planı kardiyolog kontrolünde yapılmalı.
Sıcak Çarpması Belirtilerine Dikkat Edin: Baş dönmesi, bulantı veya bilinç bulanıklığı durumunda hemen serin bir ortama geçilmeli ve tıbbi yardım alınmalı.
Hafif Kıyafetler Giyin: Nefes alan, pamuklu kıyafetler tercih edilmeli, şapka ve güneş gözlüğü kullanılmalı.
GENÇLER DE RİSK ALTINDA
Uzmanlar, kalp krizlerinin sadece yaşlıları değil, gençleri de etkileyebileceğini belirtti:
"Genetik pıhtılaşma sorunları, sigara kullanımı ve aile öyküsü gençlerde de kalp krizi riskini artırabilir. Yaz aylarında sıcaklık ve nem, bu riski daha da yükseltebilir."
İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ VE GELECEK RİSKLERİ
Avrupa’da 2022 yazında 70 bin ek ölümün yaşandığı tahmin ediliyor ve uzmanlar, iklim değişikliğiyle birlikte sıcak hava dalgalarının daha sık ve yoğun yaşanacağı konusunda uyardı.
BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, “Aşırı sıcaklar artık nadir bir olay değil, yeni normal haline geldi” diyerek durumun ciddiyetine dikkat çekti.
Kalp sağlığını korumak için bilinçli hareket etmek, özellikle yaz aylarında hayati önem taşıdı.
Uzmanların önerilerine kulak vererek ve basit önlemler alarak, sıcaklıkların yol açabileceği riskleri en aza indirmek mümkün.
Kalp hastaları ve yaşlılar için bu öneriler, sağlıklı bir yaz geçirmenin anahtarı olabilir.
