Doğu Afrika, binlerce kilometreye yayılan Afrika Rift Sistemi’yle dünyanın en aktif jeolojik bölgelerinden biri. Yeni bulgular, kıtanın doğu kısmını batısından ayıran bu sürecin arkasında, Dünya’nın çekirdeği ile mantosu arasına kadar uzanan dev bir magma süperpüskürtüsünün bulunduğunu gösteriyor. Bu keşif, kıtayı parçalayan itici gücün uzun süredir tartışılan doğasını netleştirdi.
Glasgow Üniversitesi'nden Prof. Fin Stuart liderliğindeki ekip, Kenya’daki Menengai bölgesi ile Kızıldeniz ve Malavi çevresindeki jeotermal alanlardan elde edilen gaz örneklerini inceledi. Neon-21 ve neon-22 izotoplarının oranı, magma kaynağının oldukça derin ve tek bir kökenden geldiğini ortaya koydu. İzotop profili, Hawaii’deki derin manto kökenli püskürtülere benzer özellikler gösteriyor.
KENYADA ELEKTRİĞİN YARISI BU SICAKLIKTAN
Süperpüskürtü sadece kıtanın şekillenmesini değil, bölge ekonomisini de etkiliyor. Kenya’da elektrik üretiminin yaklaşık yüzde 50’si yeraltından gelen bu sıcaklık sayesinde sağlanıyor. Ülke, jeotermal enerjide lider konuma yükselirken ihracat planları da gündemde.
Afrika'nın kalbi çatlıyor: Jeologlar kıtanın gizemini aydınlattı
YENİ BİR KITANIN DOĞUŞU
Chen, Györe, Mutia ve Stuart tarafından 2025 yılında Geophysical Research Letters dergisinde yayımlanan çalışmada, bu sıcak kaya kütlesinin Afrika’yı yüzlerce metre yükselttiği, levhaları ayırarak yeni bir okyanus tabanı yarattığı ifade edildi. Bu süreç, milyonlarca yıl sürebilecek yeni bir kıtanın oluşumunun başlangıcı olarak değerlendiriliyor.