Bugünkü Yazarlar Tüm Yazarlar
Ahmet B. ERCİLASUN

Ahmet B. ERCİLASUN

Anayasa çiğnenemez

Anayasa çiğnenemez

Anayasa aynı zamanda bir dil metnidir. Hukukçular konuştu ve konuşuyorlar. Siyasetçiler konuştu ve konuşuyorlar. Ortada bir metin olduğuna göre bir dilci olarak ben de görüşümü bildirmeliyim. Ömrünü, kelimeleri ve metinleri anlamaya çalışmakla geçirmiş bir dilci olarak ben de görüşümü bildirmeliyim.

Biz dilciler, bir metni anlamaya çalışırken o metni mutlaka gözümüzün önüne koyar ve tekrar tekrar okuruz. Şimdi de öyle yapacağım.

18.10.1982 tarihli Türkiye Cumhuriyeti Anayasası''nın 21.01.2017''de değiştirilmiş 101. maddesinin ikinci paragrafı aynen şöyledir:

"Cumhurbaşkanının görev süresi beş yıldır. Bir kimse en fazla iki defa Cumhurbaşkanı seçilebilir."

Herkesin anlayacağı şekilde soralım:

Recep Tayyip Erdoğan,

1)10 Ağustos 2014 seçimlerinde cumhurbaşkanı seçildi mi?

2) 24 Haziran 2018 seçimlerinde bir kere daha cumhurbaşkanı seçildi mi?

3) Her iki seçimden sonra da cumhurbaşkanlığı görevini yaptı mı?

Bu soruların cevapları "Evet, seçildi ve cumhurbaşkanlığı görevini yaptı"dan başka bir şey olabilir mi? Başka bir cevap ancak "Erdoğan o tarihlerde cumhurbaşkanı seçilmemiştir ve cumhurbaşkanlığı görevi de yapmamıştır." şeklinde olabilir.

Erdoğan''ın 2014''te ve 2018''de cumhurbaşkanı seçilmediğini iddia eden var mı? 2014-2018 arasında ve 2018''den bugüne kadar Erdoğan''ın cumhurbaşkanlığı görevi yapmadığını iddia eden var mı?

Şu hâlde 101. maddedeki "Bir kimse en fazla iki defa Cumhurbaşkanı seçilebilir." hükmüne göre Erdoğan tekrar aday olamaz. 10 Ağustos 2014''te birinci defa, 24 Haziran 2018''de ikinci defa cumhurbaşkanı seçilmiştir. O hâlde 101. maddeye göre bir daha aday olamaz.

Üçüncü defa aday olabilmesinin bir tek istisnası vardır. O da aynı anayasanın 116. maddesinin üçüncü paragrafında aynen şöyle belirtilmiştir:

"Cumhurbaşkanının ikinci döneminde Meclis tarafından seçimlerin yenilenmesine karar verilmesi halinde, Cumhurbaşkanı bir defa daha aday olabilir."

Yine herkesin anlayacağı şekilde soralım:

"Cumhurbaşkanı hangi hâlde bir defa daha aday olabilir?"

Bu sorunun cevabı da "Cumhurbaşkanının ikinci döneminde Meclis tarafından seçimlerin yenilenmesine karar verilmesi halinde"den başka bir şey olabilir mi?

O hâlde şu andaki cumhurbaşkanı bu şartın dışında bir yöntemle üçüncü kez aday olursa anayasa açıkça çiğnenmiş olur. Bunun uygun olduğuna karar verecek olan herhangi bir kişi ve kurul da anayasayı çiğnemiş olur.

16 Nisan 2017''deki halk oylamasıyla kabul edilen maddelerde, mevcut cumhurbaşkanının, yapılacak ilk seçimlerde yeni mevzuata göre birinci defa cumhurbaşkanı seçilmiş olacağına dair herhangi bir hüküm var mı? 101. maddenin de 116. maddenin de metinleri yukarıda duruyor ve böyle bir hükmün olmadığı açıkça görülüyor. Ama eğer maddelere bakanların gözlerinde veya görme duyusunu yöneten beyin merkezlerinde bir bozukluk varsa o maddelerde böyle bir hükmün var olduğunu belki sanal olarak görebilirler. 

Sonuç: Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan iki defa cumhurbaşkanı olmuştur. "Meclis tarafından seçimlerin yenilenmesine" karar verilmedikçe bir defa daha aday olamaz. Olursa anayasa çiğnenmiş olur. Muhalefet anayasanın çiğnenmesine şiddetle itiraz etmeyi sürdürmelidir.

Yazarın Diğer Yazıları