Anketler ve sokağın sesi seçimler için ne diyor?

Anketler ve sokağın sesi seçimler için ne diyor?

14 Mayıs’ta yapılacak seçimlere geri sayım sürerken anketler gelmeye devam ediyor. Yapılan anketlerde Erdoğan’ın oyu en fazla yüzde 44 seviyesinde yer alırken Kılıçdaroğlu’nun oy oranı ise yüzde 42 ile yüzde 53 arasında değişiyor. Cumhurbaşkanlığı seçiminde yarışacak diğer adaylar Muharrem İnce ve Sinan Oğan ise Erdoğan ve Kılıçdaroğlu’na göre çok düşük oy oranlarına görünüyor.

Öte yandan anketlere bakınca kararsızların ciddi bir oranda olduğu görülüyor. Anketlere göre kararsızların oranı en az yüzde 15 seviyesinde olması dikkat çekiyor. Anketlere göre adaylar netleşse bile seçmenlerin henüz oy vermek için güvenecekleri bir isim bulaman kitlenin varlığı dikkat çekiyor. Kararsız kitlenin seçim yaklaştıkça azalması beklenebilir. Ancak bu kitleden sandığa gitmeyi düşünmeyenlerin oranının oldukça az olacağı kuvvetle muhtemel.

SOKAĞIN SESİ NE DİYOR?

Anketler Kılıçdaroğlu’nu ya ciddi farkla önde ya da Erdoğan ile başa baş bir yarışta olduğunu gösterirken sokağa da bakmakta fayda var.

Sokaktaki vatandaş artık ekonominin geldiği berbat durumdan bıkmış durumda. Vatandaşların büyük bir çoğunluğu AKP’nin ve Erdoğan’ın ekonomiyi düzeltebileceğine inanmıyor. Erdoğan istediği kadar yol yapsın, istediği kadar bina diksin bu kitleyi ekonomi konusunda ikna edemez.

Çünkü enflasyon (belki son aylarda kağıt üzerinde azalsa da) vatandaşın belini bükmüş durumda. Hayat pahalılığı her geçen gün artıyor. Ev kiraları ortalama maaşları geçti, marketten, pazardan bir kilo meyve, sebze almak neredeyse imkansız duruma geldi.

Kendini iktidara yakın görenler ve AKP’yi destekleyenler bu durumu göremezden gelse de enflasyon ve dolar kurundaki artış herkesin cebine yansıyor.

İşte tam bu nokta iktidar için bir kırılma noktası oldu. Çünkü AKP iktidara geldiği günden itibaren ekonomiyi kötü yönetse de vatandaşın cebine özellikle son 3 yıldır bu durum yansıyor. AKP uzun yıllar ekonomideki kötü yönetimi vatandaşa yansıtmasa da artık bunun önünü alacak kadroları, hazinede parası ve ekonomi politikası kalmadı.

Bu durum değişimi tetiklemeye çalışan muhalefetin en çok üzerinde durması gereken konulardan biri.

MUHALEFET CEPHESİNİN DURUMU

Sokaktaki vatandaş AKP iktidarından artık bıkmış ve değişime cidden istekli olsa da aday konusunda iktidar cephesi gibi bir birleşme söz konusu değil. İktidara yakın blok Cumhurbaşkanlığı seçimi için Erdoğan konusunda birleşirken muhalefet ise Kılıçdaroğlu dışında Muharrem İnce ve Sinan Oğan gibi alternatiflere sahip. Bu durum muhalefetin kendi kendisini sertçe eleştirebilmesinden ve farklı siyasal görüşlerin varlığından kaynaklanıyor.

100 bin imza toplayan Muharrem İnce ve Sinan Oğan’ın AKP’den oy almaları çok zor görünüyor. AKP kitlesinin Erdoğan siyasi hayatına devam ettiği sürece başka bir isme oy verme ihtimali mevcut durumda çok ufak bir ihtimal olarak duruyor. Bu iki aday muhtemelen Kılıçdaroğlu’nun adaylığını onaylamayan muhalif kesimlerden oy alacak.

Milletvekili seçimlerinde AKP’den MHP’ye ya da tersi yönde kaymalar olabiliyor. Ancak bu durum da Meclis aritmetiğini değiştirecek boyutta bir kayma değil. AKP kitlesinin Cumhur İttifakı’na HÜDA PAR’ın katılmasına bile tepki göstermemesi iktidar cephesinde hiçbir farklı sesin çıkmadığının bir göstergesi aslında.

DEPREM FELAKETİNİN ETKİSİ

Kahramanmaraş merkezli depremler ve 11 kentte yaşanan büyük yıkım iktidara olan kızgınlığı artırdı. AFAD’ın deprem bölgesine 3 gün ulaşmaması, Kızılay’ın AHBAP’a çadır satması, iktidarın sadece müteahhitlerin yüksek kâr elde etmesini sağlayan imar politikasının bina güvenliğini hiçe sayması deprem bölgesinde vatandaşların oy verme davranışlarını ciddi şekilde değiştirebilir.

Depremzedelerin büyük bir çoğunluğu artık iktidara güvenmiyor. Çünkü günlerce yardıma ulaşamadılar, çadır bulamadılar, banyo yapamadılar, içecek su bile bulamadılar. Daha önce Erdoğan’a oy veren çok sayıda depremzede ‘Bir daha hayatta Erdoğan’a oy vermem’ diyor.

Erdoğan, deprem bölgesinden oy alabilmek için göstermelik temel atma törenleri yapsa da bu törenlerin sadece bir gösteriden ibaret olduğunun ortaya çıkması iktidara olan kızgınlığı daha fazla artırabilir.

14 MAYIS GÜNÜ NELER YAŞANACAK?

Tüm bu göstergelere baktığımızda, anketlerin ve sokağın ortalamasını aldığımızda şöyle bir sonuç çıkıyor: Çok sayıda vatandaş AKP iktidarına kızgın olsa da Erdoğan’a oy vermeye devam edecek ciddi bir kitlenin varlığını unutmamak gerekir. Bu durum 14 Mayıs akşamı bize Kılıçdaroğlu ve Erdoğan arasında başa baş bir seçim sonucunu gösterebilir. İki ismin yüzde 40’ların üzerinde oy aldığı bir ilk tur seçimini görmek sürpriz olmaz. Tabi Sinan Oğan ve Muharrem İnce’nin alacağı oylar da bu sonuçta ciddi etkili olacak ve seçim ikinci tura kalacak.

İkinci tur öncesinde Kılıçdaroğlu, İnce ve Oğan’ı kendisine destek vermeye ikna ederse Kılıçdaroğlu’nun seçimi kazanmasının önünde fazla bir engel kalmaz. Tabi bu denklemde ikinci turda Erdoğan’ın oylarını artıramayacağı önemli bir gerçek.

Türkiye’de seçim süreçleri oldukça hareketli geçer ve bu denklem her an değişebilir. Ancak şimdilik mevcut durum bu yönde. 14 Mayıs’a kadar neler olacağını hep birlikte göreceğiz.

Yazarın Diğer Yazıları