Atatürk çıktığı tüm yurt gezileri ve hatta bazen gündelik yaşamında bile sağ elini sol göğsünde, ceketinin ya da kabanının sol iç cebinde tutmayı tercih ederdi. Peki, Atatürk bunu neden yapardı? Yeniçağ yazarı Yaşar Gürsoy nedenini açıkladı. İşte Atatürk'ün sağ elini göğsünde tutmasına ilişkin bazı tahminler ve Atatürk'ün fotoğrafları…
ATATÜRK ELİNİ NEDEN GÖĞSÜNDE TUTARDI?
Atatürk özellikle yurt gezilerinde ve yine özellikle fotoğrafları çekilirken sağ elini göğsünün üzerine koymayı tercih etti. Yaşar Gürsoy'un köşe yazısında yer aldığı üzere bu duruş birçok tarihçiye göre Bilge Kağan Duruşu… Gürsoy'un köşe yazısı şöyle:
Göktürk Devleti'nin sınırlarının genişlemesini sağlayan Türk hükümdarı Bilge Kağan'ın en büyük hedefi göçebe olan Türkleri yerleşik hayata geçirmekti…
Atatürk'ün Türk tarihiyle yakından ilgilendiğini tüm Dünya biliyor. Manevi kızı Afet İnan'a talimat vererek ''Türk Tarihinin Anahatları'' isimli bir araştırma kitabı bile yayınlatmıştı.
Bazı yobaz çevreler o duruşu Mason duruşu olarak belirtmeye çalışsa da bu tam anlamıyla düzmece bir yalan. Çünkü Atatürk kendisine ABD ve hatta Türkiye’den gelen tekliflerin hepsini ret etmişti…
Atatürk’ün sağ elinin göğüste duruşunun anlamının Bilge Kağan'dan ileri geldiği iddia edilir. İddiaya göre Türk töresinde bunun anlamı, Bilge Kağan duruşu...
BİLGE KAĞAN MEZAR KURGANINDA BULUNAN HEYKELLER
Bu duruşa sadece Bilge Kağan döneminde rastlanmıyor. Osmanlı padişahlarından Orhan Gazi'nin de aynı böyle bir poz verdiği biliniyor.
Ve işte bir iddia daha: Atatürk'ün bu duruşu, Hacı Bektaş-ı Veli'nin tasavvufi anlayışına da uygun düşüyor.
Ünlü tarihçi İlber Ortaylı’ya göre ise bu duruş Atatürk'ün askeri ve siyasi görüşüne ve hatta Napolyon'un duruşuyla aynı. Ortaylı'ya göre bu duruş genel olarak Avrupa ve Rusya'da yaygın ve ünlü, tarihçi şu yorumu yapıyor:
"Osmanlı'da da zabitler pek sevmez el pençe divan durmayı, temenna söz konusu değildir. Kendine göre duruşları vardır. Bunlar tabii Kıta Avrupası'nın sabit duruşları. Şunu bilmek lazım, Osmanlı İmparatorluğu büyük devletlerden olduğu için bu kuralları takip ediyor.
Bütün Rusya subayları, bütün kara Avrupa subayları böyle dururlar. Napolyonik bir şeydir o. Çünkü göğsü kapalı olduğu için eski üniformalarda göğüs tutulur. Düz durmaz, ondan hoşlanmıyorlar."
Ayrıca Yunan filozofu Aeschines'e göre, önemli biri için iki elin dışarıda olup konuşulması kaba bir davranış…
Atatürk, Atlantik'i aşıp İstanbul Yeşilköy'e inen iki Amerikalı pilotu ve ABD Ankara Büyükelçisi Grow'ı Yalova Büyük Otel'de 1 Ağustos 1931 günü ise işte böyle kabul etmişti…
Kısacası Atatürk'ün söz konusu bu duruşu, sanıldığının aksine bir gizli sembol niteliği taşımamakla beraber, dönemin özellikle asker kökenli tarihsel kişilikleri arasında tercih edilen bir duruş olması ve elbette tüm bir Türk sevdalısı olduğundan; Bilge Kağan duruşuna benzeyişi daha akla yatkın…
