Bahar mevsimi, doğanın canlanmasıyla birlikte tazelenme ve enerji vaadi sunsa da, milyonlarca insan bu dönemde beklenmedik bir yorgunluk ve halsizlik dalgasıyla mücadele ediyor.
Bahar yorgunluğu olarak bilinen bu durum, uyku düzensizliklerinden iştah değişikliklerine kadar günlük yaşamı olumsuz etkileyebiliyor.
Uzmanlar, basit yaşam tarzı değişiklikleriyle bu yorgunluğun üstesinden gelinebileceğini belirtiyor ve bilimsel araştırmalar, doğru adımlarla enerjinin geri kazanılabileceğini doğruladı.
İşte bahar yorgunluğuna karşı 7 etkili adım ve uzman görüşleri..
BAHAR YORGUNLUĞU NEDİR VE NEDEN ORTAYA ÇIKAR?
Bahar yorgunluğu, mevsim geçişlerinde vücudun biyolojik ritimlerinin çevresel değişikliklere uyum sağlamakta zorlanması sonucu ortaya çıktı.
Hava sıcaklığındaki dalgalanmalar, gün ışığı süresindeki artış ve alerjenlerdeki yükseliş, hormonal dengeyi ve sinir sistemini etkileyebiliyor. Türkiye’de yapılan bir araştırmaya göre, nüfusun yaklaşık %30’u bahar aylarında yorgunluk, konsantrasyon eksikliği ve motivasyon düşüklüğü gibi belirtiler yaşıyor.
Bahar yorgunluğu, genellikle serotonin ve melatonin gibi hormonlardaki dengesizliklerden kaynaklanıyor. Gün ışığındaki değişiklikler, uyku-uyanıklık döngüsünü bozarak yorgunluk hissini artırıyor.
BİLİMSEL ARAŞTIRMALAR: YORGUNLUĞUN BİYOLOJİK KÖKLERİ
Bahar yorgunluğunun biyolojik temelleri, son yıllarda yapılan araştırmalarla daha iyi anlaşılmaya başladı. Journal of Psychosomatic Research’te yayımlanan bir çalışma, mevsimsel değişikliklerin kortizol seviyelerinde dalgalanmalara neden olduğunu ve bunun yorgunluk ile kaygı hissini artırdığını gösterdi. Araştırma, düzenli egzersiz ve dengeli beslenmenin kortizol dengesini düzenleyerek yorgunluğu azalttığını ortaya koydu.
Harvard Tıp Fakültesi’nden nörolog Dr. Marie Pasinski, bahar yorgunluğunun beyindeki dopamin ve serotonin dengesizlikleriyle de ilişkili olduğunu belirtti.
BAHAR YORGUNLUĞUNA KARŞI 7 ETKİLİ ADIM
-Düzenli Uyku Rutini Oluşturun
Günde 7-8 saat uyku, melatonin üretimini düzenleyerek yorgunluğu azaltır. Prof. Dr. Sungur, “Her gün aynı saatte yatıp kalkmak, biyolojik saatinizi güçlendirir” dedi.
-Bol Su İçin
Dehidrasyon, yorgunluğun ana nedenlerinden biri. Uzmanlar, günde 2-3 litre su tüketmenin enerji seviyelerini koruduğunu belirtti.
-Dengeli Beslenin
Taze sebze, meyve ve tam tahıllar, kan şekerini dengeler. American Journal of Clinical Nutrition’da yayımlanan bir çalışma, omega-3 yağ asitlerinin (ceviz, somon) yorgunluğu azalttığını gösterdi.
-Hafif Egzersiz Yapın
Günde 30 dakika yürüyüş veya yoga, endorfin salgısını artırır. Dr. Pasinski, açık havada yapılan egzersizin serotonin seviyelerini yükselttiğini vurguladı.
-Güneş Işığından Yararlanın
Sabah saatlerinde 15-20 dakika güneş ışığı almak, D vitamini sentezini ve ruh halini iyileştiriyor.
-Stresi Yönetin
Meditasyon ve nefes egzersizleri, kortizol seviyelerini düşürerek yorgunluğu hafifletir. Uzmanlar, mindfulness tekniklerinin etkili olduğunu söyledi.
-Alerjilere Dikkat Edin
Polen ve toz alerjileri, yorgunluğu tetikleyebilir. Alerji belirtileri varsa, bir uzmana başvurarak antihistamin veya immünoterapi tedavisi düşünülmeli.
UZMAN GÖRÜŞLERİ: KÜÇÜK DEĞİŞİKLİKLER, BÜYÜK FARKLAR
Londra Üniversitesi’nden psikolog Dr. Jessamy Hibberd, bahar yorgunluğunun psikolojik etkilerine dikkat çekti:
“İnsanlar, baharda enerji patlaması bekler, ama halsizlik hissettiklerinde hayal kırıklığı yaşar. Bu bir döngü yaratır. Küçük, sürdürülebilir adımlar atmak, bu döngüyü kırar.”
Hibberd’in Psychology Today’de yayımlanan yazısı, günlük rutinlere 10 dakikalık hareket eklemenin bile ruh halini %25 iyileştirdiğini gösterdi.
Bahar yorgunluğu, genellikle geçici bir durumdur, ancak 2 haftadan uzun sürerse altta yatan bir sağlık sorunu olabilir. Tiroid bozuklukları veya anemi gibi durumlar için doktor kontrolü şart.
