Azerbaycanlılar, 1990 yılında yaşanan ve tarihe “Kanlı Ocak” olarak geçen “20 Ocak Katliamı” nın 25. yılında, olaylarda hayatını kaybedenleri anıyor. Sovyetlerin çöküşü ve bağımsızlığın kazanılmasında önemli dönüm noktası olarak kabul edilen ve tarihe “Kanlı Ocak” diye geçen olayların ve şehitlerin anısını hafızalarında taze tutan Azerbaycanlılar, o dönemde komşu ülkelerden kendilerine yapılan destekleri, özellikle Türkiye’de yapılan gösterileri ve Türk halkının yardımlarını unutmuyor. Olaylarda 21 yaşında hayatını kaybeden şair Ülvi Bünyatzade’nin kardeşi Şövgi Bünyatzade, katliam gecesi yaşanan olayları anlattı. Kendisinin o dönemde tıp, kardeşinin Yabancı Diller Üniversitesinde okuduğunu söyleyen Bünyatzade, hocaları ve arkadaşlarıyla Sovyetler Birliği aleyhine düzenlenen mitinglere katıldıklarını ve Bakü’nün belli noktalarında nöbet tuttuklarını ifade etti. Rus ordusunun Bakü’ye gireceğini tahmin ettiklerini belirten Bünyatzade, silahlarının olmamasına rağmen binlerce insanın korkmadan mitinglere katıldığını ve tanklar kente girdiğinde bedenlerini siper ettiğini vurguladı.
Onlar şehit oldu...
20 Ocak’ın ilk saatlerinde kardeşi Ülvi’nin, Bakü’nün şimdi “20 Ocak” denilen bölgesinde nöbet tuttuğunu aktaran Bünyatzade, şöyle devam etti: “Sovyet ordusu birkaç yönden kente girmiş. Yanında bulunan arkadaşları ve hocalarının anlattığına göre, Ülvi korkmadan askerlerin üzerine yürümüş. Silahsız olduğunu göstermek için de ellerini havaya kaldırmış. Onlara, neden geldiklerini sormuş ve gitmelerini istemiş. Fakat askerler ateş açmış. Göğsünden kurşun yemiş. Kurşun yedikten sonra birkaç adım daha yürümüş ve yere yığılmış. Sadece Ülvi’yi değil çok insanı kaybettik. Kelimenin tam anlamıyla şehit oldular. Onlar şehit oldu, biz şahit.”
Azerbaycan Milli İlimler Akademisi Dünya Siyaseti Enstitüsü Başkanı Milletvekili Prof. Dr. Musa Gasımlı, 20 Ocak olaylarıyla hem dönemin yerel yönetiminin hem de merkezi Sovyet yönetiminin Azerbaycan halkına karşı suç işlediğini, Bakü ve diğer illerde sivil insanların katledildiğini söyleti.
Sorumlusu Gorbaçov
Gasımlı, “Katliamın asıl sorumlusu Sovyetler Birliğinin o dönemdeki başkanı Mihail Gorbaçov ve emrindeki yetkililerdir. Gorbaçov, Türk halklarına karşı açıkça düşmanlık politikası yürütüyordu” ifadelerini kullandı. 20 Ocak’ın sadece ülke tarihine kanlı bir gün olarak geçmediğine dikkat çeken Gasımlı, “20 Ocak, Azerbaycan’ın tarihinde bağımsızlık için dönüm noktası aynı zamanda bir zafer günü oldu. İşte o gün kesinleşti ki Azerbaycan halkının yolu Moskova yolu değil, bağımsızlık yoludur” dedi.
