Bebeklerde sık görülen kusma ve huzursuzluk, genellikle masum bir durum olarak görülse de, altında yatan nedenlerden biri fazla beslenme olabilir.
Bebeklerde beslenme alışkanlıkları, gastroözofageal reflü (GÖR) ve reflü hastalığının (GÖRH) ortaya çıkmasında veya şiddetlenmesinde kritik bir rol oynar.
ABD’li pediatri uzmanı Prof. Dr. Sudarshan Jadcherla ve İngiltere’den Prof. Dr. Yvan Vandenplas gibi önde gelen uzmanlar, aşırı beslemenin bebeklerde reflü riskini artırdığına dikkat çekti.
Son bilimsel çalışmalar, doğru beslenme yöntemlerinin bu sorunu önlemede hayati olduğunu ortaya koydu.
GASTROÖZOFAGEAL REFLÜ VE BEBEKLER: NEDİR, NEDEN OLUR?
Gastroözofageal reflü (GÖR), mide içeriğinin yemek borusuna geri kaçması olarak tanımlandı.
Bebeklerde bu durum, alt özofagus sfinkterinin (LES) henüz tam gelişmemiş olması nedeniyle yaygın. Ancak reflü, ciddi semptomlara veya komplikasyonlara yol açtığında gastroözofageal reflü hastalığı (GÖRH) olarak adlandırıldı.
Pediatrics dergisinde yayınlanan bir çalışma, bebeklerin %60-70’inin yaşamlarının ilk 3-4 ayında en az bir kez reflüyle karşılaştığını, ancak bunların yalnızca %5-10’unda GÖRH geliştiğini gösterdi.
Fazla beslenme, mide hacminin artmasına ve LES üzerindeki baskının yükselmesine neden olarak reflüyü tetikledi.
Prof. Dr. Sudarshan Jadcherla, Nationwide Children’s Hospital’da yürüttüğü araştırmalarda, “Bebeklerde fazla miktarda süt veya mama, mideyi aşırı doldurarak reflü olaylarını artırabilir” dedi.
Journal of Pediatric Gastroenterology and Nutrition’da yayınlanan bir çalışma, sık ve yüksek hacimli beslemelerin reflü sıklığını %30 oranında artırabileceğini bildirdi.
FAZLA BESLENMENİN ROLÜ: BİLİMSEL BULGULAR
Aşırı beslenme, bebeklerde yalnızca reflüyü değil, aynı zamanda kilo alma sorunları, gaz sancıları ve huzursuzluk gibi diğer sindirim problemlerini de tetikleyebildi.
World Journal of Clinical Pediatrics’te yayınlanan bir çalışma, karob çekirdeği unuyla kalınlaştırılmış formüllerin, fazla beslenen bebeklerde reflü semptomlarını azalttığını gösterdi.
Uzmanlar, asıl çözümün besleme miktarını ve sıklığını düzenlemek olduğunu vurguladı.
İran Geleneksel Tıp prensiplerine dayanan bir randomize kontrollü çalışma, emziren annelerin diyet ve beslenme alışkanlıklarının bebeklerde reflü semptomlarını etkilediğini ortaya koydu.
Çalışma, annelerin daha az hacimli ve dengeli beslenmesinin bebeklerde reflü belirtilerini azalttığını gösterdi.
Prof. Dr. Yvan Vandenplas, Brüksel Üniversitesi’nde yaptığı açıklamada, “Bebeklerde reflü, genellikle anne sütü veya formülün miktarı ve besleme sıklığıyla ilişkilidir. Daha az miktarda, daha sık besleme reflüyü azaltabilir” dedi.
BELİRTİLER: HUZURSUZLUKTAN KİLO KAYBINA
Bebeklerde reflü, genellikle şu belirtilerle kendini gösterdi:
Sık kusma veya tükürme: Beslenme sonrası sıvı veya gıda çıkışı.
Huzursuzluk: Özellikle beslenme sırasında veya sonrasında ağlama.
Beslenme reddi: Ağrı veya rahatsızlık nedeniyle emmeyi bırakma.
Kilo alma sorunları: GÖRH’de sık görülen bir komplikasyon.
Solunum problemleri: Öksürük, hırıltı veya nefes almada zorluk.
Healthline’da yayınlanan bir makale, şiddetli kusma, kanlı tükürme veya yeşil/sarı sıvı gibi belirtilerin GÖRH’nin ciddi işaretleri olabileceğini ve hemen doktora başvurulması gerektiğini belirtti.
Ebeveynler, bebeklerinin beslenme sonrası mutlu ve rahat olup olmadığına dikkat etmeli. Sürekli huzursuzluk veya kilo almama, reflünün ötesinde bir soruna işaret edebilir.
ÇÖZÜM: DOĞRU BESLENME VE YAŞAM TARZI DEĞİŞİKLİKLERİ
Uzmanlar, bebeklerde reflüyü önlemek veya yönetmek için şu önerilerde bulundu:
Daha küçük ve sık beslemeler: Mideyi aşırı doldurmamak için az miktarda, daha sık besleme yapılmalı.
Besleme pozisyonu: Bebek, beslenme sırasında ve sonrasında 15-30 dakika dik tutulmalı.
Gaz çıkarma: Besleme öncesi ve sonrası bebeğin gazı çıkarılmalı.
Formül veya anne sütü düzenlemesi: Gerekirse kalınlaştırılmış formüller veya anne diyetinde inek sütü/ yumurta gibi alerjenlerin çıkarılması denenebilir.
Sigaradan uzak durma: Pasif içicilik, reflü semptomlarını kötüleştirebilir.
Pediatric Gastroenterology, Hepatology & Nutrition’da yayınlanan bir çalışma, daha sık ve küçük hacimli beslemelerin reflü olaylarını %25 azalttığını gösterdi.
Prof. Dr. Jadcherla, “Besleme miktarını bebeğin yaşına ve kilosuna uygun şekilde ayarlamak, reflü riskini önemli ölçüde düşürür” dedi.
BİLİMSEL UFUK: YENİ TEDAVİ VE ÖNLEME YÖNTEMLERİ
Bebeklerde reflü tedavisinde farmakolojik yöntemler (örneğin, proton pompa inhibitörleri veya H2 blokerleri) genellikle son çare olarak düşünüldü.
The Lancet’te yayınlanan bir çalışma, bu ilaçların bebeklerde uzun süreli kullanımının bağırsak mikrobiyotasına zarar verebileceğini gösterdi. Bunun yerine, yaşam tarzı değişiklikleri ve beslenme düzenlemeleri öncelikli.
Gelecekte, özofagus sfinkter fonksiyonunu güçlendiren biyoteknolojik tedaviler veya kişiselleştirilmiş beslenme planları umut vadetti.
Journal of Pediatric Gastroenterology and Nutrition’da yayınlanan bir makale, yapay zeka destekli beslenme takip sistemlerinin reflü yönetiminde ebeveynlere rehberlik edebileceğini öne sürdü.
EBEVEYNLERE ÇAĞRI: DENGEYİ BULUN
Bebeklerde reflü, doğru yaklaşımla yönetilebilir bir durum. Ancak fazla beslenme, bu yaygın sorunu ciddi bir sağlık problemine dönüştürebilir. Eğer bebeğinizde sık kusma, huzursuzluk veya beslenme reddi gibi belirtiler varsa, bir çocuk doktoruna veya pediatrik gastroenteroloğa başvurun.
Prof. Dr. Vandenplas, “Bebeğinizin ihtiyacından fazla beslemek, sevginizi göstermenin bir yolu değil, sağlığını riske atmanın bir yoludur” dedi.
Bebeğinizin beslenme alışkanlıklarını gözden geçirin, doktorunuzun önerilerine uyun ve reflüyü önlemek için küçük ama etkili adımlar atın. Sağlıklı bir bebek, dengeli bir beslenmeyle başlar.
