İzmir, domates üretiminde Türkiye'nin ilk 5 ili arasında yer alıyor. Tarım İl Müdürlüğü verilerine göre, geçen yıl 97 bin 267 dekarlık alanda 770 bin 34 ton salçalık ve kurutmalık domates üretildi.
Bu yıl ekim alanlarının 100 bin dekarı aşması ve verimin artmasıyla birlikte üretim de arttı. Ancak hasadın son dönemine yaklaşan domates üreticileri, rekoltenin yükselmesi ve fiyatların düşmesi nedeniyle zor günler geçiriyor.
FİYATI 2- 2.30 LİRA
Menemen Ziraat Odası Başkanı Yücel Altıntaş, Menemen Ovası'nda 10 bin dönüm alanda domates üretimi yapıldığını belirtti. Altıntaş, bu yıl üretimin arttığını ancak dış pazardan gelen talepte artış olmadığını ifade ederek, toptan fiyatların düşmesine neden olduğunu söyledi. Altıntaş, "Geçen yıla göre fiyatta aşırı düşüş oldu. Geçen yıl 4-4,5 lira olan domatesin fiyatı şu anda 2-2,30 lira. Üretici burada çok mağdur oldu. Girdi maliyetleri geçen yıla göre yüzde 150 arttı. Bu şartlar altında seneye çiftçi üretim yapamayacak. Çünkü seneye sermayesi olması lazım. Şu anda çiftçi, ürünü yetiştirmekte ödediği tohum, gübre, ilaç ve mazotun hiçbirini geri alamayacak. Yarım litre suyun 10 lira olduğu bir ülkede domatesin 2 lira olması komik. Yetkililerin önlem alması lazım" dedi.
Domates üreticisi Mustafa Er ise 20 yıldan beri baba mesleği çiftçilikle uğraştığını ve bu yıl 44 dönümlük alanda domates ürettiğini ifade etti. Temmuzda başladıkları hasadın sonuna yaklaştıklarını ama fiyatların kendilerini üzdüğünü belirtti.
Er, "Domatesi mart sonunda ekmeye başladık. Şu ana kadar hiç içinden çıkmadık. Geçen sene fabrikalar, salça üreticileri domatesi 4-4,5 lira bandında alırken bu sene fiyatları 2 lira bandına düşürdüler. Bu tarlaya 1 milyon lira para yatırdım, şu an 500 bin lira zararım var. Seneye ne olacak bilmiyorum" diye konuştu.
YÜZDE 80'İ SALÇAYA GİDİYOR
Torbalı Ticaret Odası Başkanı Abdulvahap Olgun da bölgede fiyatlar nedeniyle domates çiftçisinin mağduriyet yaşadığını, tüm girdiler artmasına rağmen salça fabrikalarının ürünü geçen yıldan daha düşük fiyata aldığını anlattı.
Olgun, "Çiftçinin çok büyük emek verdiğini görüyoruz. Geçen yıl alınan fiyatın altına bir fiyatla ürünü alıyorlar. Bu da çiftçimiz için büyük bir zarar anlamına geliyor. Torbalı'da yetişen domatesin yüzde 80'i salçaya gidiyor. Yüzde 20'si kurutma ve sofralığa gidiyor. Bu nedenle salçanın payını azaltmamız lazım" dedi.
Torbalı'dan kuru domates ihracatı yapan Kemal Saygıner ise bu yıl Türkiye genelinde birçok çiftçinin çeşitli nedenlerle domatese yöneldiğini ve bunun sonucunda rekoltede rekor beklediklerini söyledi.
Üretimin artmasıyla özellikle salçalık domateste fiyatların çiftçiyi üzdüğünü vurgulayan Saygıner, ürünün tarlada kalmasından endişe ettiklerini dile getirdi.
