Akıllı telefonlar, tabletler ve bilgisayarlar hayatımızın ayrılmaz bir parçası haline geldi, ancak bu cihazlar sağlığımız için beklenmedik bir tehlike oluşturdu: Tekno-boyun sendromu.
Bilimsel araştırmalar, uzun süre öne eğik duruşun neden olduğu bu rahatsızlığın, boyun ağrısından omurga hasarına kadar ciddi sorunlara yol açtığını gösterdi.
Harvard, Mayo Clinic ve Oxford Üniversitesi’nden uzmanlar, tekno-boyun belirtilerine erken müdahale edilmezse kalıcı sağlık sorunlarının kaçınılmaz olduğunu belirtti.
İşte modern çağın bu sinsi tehdidi ve alınabilecek önlemler…
TEKNO-BOYUN NEDİR VE NEDEN TEHLİKELİ?
Tekno-boyun, akıllı cihaz kullanımı nedeniyle başın uzun süre öne eğik kalmasıyla ortaya çıkan bir duruş bozukluğu. Bu pozisyon, boyun kaslarını ve omurgayı aşırı zorlayarak ağrı, sertlik ve hatta sinir sıkışmalarına neden oldu.
Harvard Tıp Fakültesi’nden ortopedi uzmanı Dr. Thomas D. Cha, “Baş öne eğildiğinde, boyuna binen yük 5 kilodan 27 kiloya kadar çıkabilir. Bu, omurgada erken yıpranmaya yol açar” dedi.
Spine Journal’da yayımlanan bir çalışma, tekno-boyun sendromunun 20-40 yaş arasındaki bireylerde boyun fıtığı riskini yüzde 30 artırdığını ortaya koydu. Ayrıca, bu durum baş ağrısı, sırt ağrısı ve kol uyuşması gibi semptomlarla kendini gösterdi.
BELİRTİLER ALARM VERİYOR
Tekno-boyun sendromunun belirtileri genellikle sinsi başlıyor ancak zamanla günlük yaşamı sekteye uğrattı.
Mayo Clinic’ten fizyoterapist Dr. Karen D. Davis, “Boyun ağrısı, omuz sertliği, baş dönmesi ve ellerde karıncalanma, tekno-boyunun yaygın işaretleri. Bu belirtileri görmezden gelmek, kalıcı hasara davetiye çıkarıyor” dedi.
Journal of Physical Therapy Science’ta yayımlanan bir araştırma, günde 4 saatten fazla akıllı telefon kullananlarda boyun kaslarında yüzde 25 güç kaybı tespit etti. Ayrıca, bu durumun gençlerde kamburluk (kifoz) riskini artırdığı biliniyor.
BİLİMSEL VERİLERLE RİSKLER
Tekno-boyun, yalnızca fiziksel sağlıkla sınırlı değil; zihinsel sağlığı da tehdit etti.
Oxford Üniversitesi’nden nörolog Dr. Andrew Charles, “Sürekli öne eğik duruş, kan akışını azaltarak beyne oksijen ulaşımını zorlaştırabilir. Bu da konsantrasyon kaybı ve anksiyeteyi tetikleyebilir” dedi.
The Lancet’te yayımlanan bir çalışma, kötü duruşun depresyon riskini yüzde 15 artırdığını gösterdi.
Tekno-boyun nedeniyle omurga eğriliği (skolyoz) riskinin yüzde 20 yükseldiği biliniyor. Özellikle çocuklar ve gençler, gelişim çağında bu rahatsızlığa karşı daha savunmasız.
UZMANLARDAN ÇÖZÜM ÖNERİLERİ
Uzmanlar, tekno-boyun sendromunu önlemek için basit ama etkili adımlar önerdi.
Dr. Cha, “Cihazlarınızı göz hizasında tutun ve her 30 dakikada bir mola vererek boyun egzersizleri yapın” dedi. Mayo Clinic’in önerdiği egzersizler arasında çene çekme hareketi ve omuz germe bulundu. Dr. Davis ise, “Ergonomik bir sandalye kullanmak ve ekran yüksekliğini ayarlamak, omurgaya binen yükü azaltır” dedi. European Spine Journal’da yayımlanan bir araştırma, düzenli boyun egzersizlerinin tekno-boyun kaynaklı ağrıyı yüzde 40 azalttığını gösterdi. Ayrıca, yoga ve pilates gibi aktiviteler, duruşu düzelterek kas gücünü artırdı.
TEKNOLOJİ KULLANIMINA DİKKAT
Tekno-boyun sendromu, teknoloji bağımlılığının bir sonucu olarak hızla yaygınlaştı.
Dünya Sağlık Örgütü’nün raporuna göre, küresel nüfusun yüzde 60’ı günde 6 saatten fazla ekran başında geçiriyor. Bu, özellikle pandemi sonrası uzaktan çalışma ve dijital eğitimle daha da arttı.
Avustralya’daki Monash Üniversitesi’nden ergonomist Prof. Dr. Leon Straker, “Teknolojiyi suçlamak yerine, onu nasıl kullandığımıza odaklanmalıyız. Bilinçli kullanım, sağlığımızı korur” dedi.
Uzmanlar, ekran süresini azaltmak, mavi ışık filtreleri kullanmak ve düzenli aralar vermek gibi alışkanlıkların tekno-boyunu önlemede kritik olduğunu vurguladı.
BAŞINIZI KALDIRIN, SAĞLIĞINIZI KORUYUN
Tekno-boyun sendromu, modern yaşamın kaçınılmaz bir sonucu gibi görünebilir, ancak doğru adımlarla önlenebilir.
Boyun ağrısı, baş dönmesi veya omuz sertliği gibi belirtileri fark ettiğinizde bir uzmana danışmayı ihmal etmeyin.
Omurganızı ve sağlığınızı korumak için cihazlarınızı bilinçli kullanın, duruşunuza dikkat edin ve hareket etmeyi unutmamanız önerildi. Tekno-boyunla savaş, başınızı kaldırdığınızda başladı.