Okula yeni başlayacak çocuklarda uyum süreci

Merhaba Değerli Okurlarım,

Yarın yani 4 Eylül’de anaokulu ve 1. sınıf öğrencilerinin okula alışmaları için verilecek uyum eğitimleri başlıyor. Diğerleri ise bir hafta sonra 11 Eylül’de ders başı yapacaklar. Anaokulu ve 1. sınıf öğrencileri için veliler gerekli tercihleri yaptılar.

Özellikle okul öncesi kurum ve ilköğretim 1. sınıfa başlayacak çocuk ve aileler için okul seçimi ve okula uyum önem taşımakta. Çocukların fiziksel ve psikolojik güvenlikleri, okul sürecinin çocuğun ihtiyacına göre ilerlemesi, sağlıklı kişilik gelişiminin önemli bir basamağı.

Okula başlama sürecinin ilk basamaklarından biri okul seçimidir, çocuğun ve ailenin beklentileri doğrultusunda bir okul tercih edilmelidir. Okul arama süreci, okulların fiziksel özelliklerinden eğitimine kadar birçok başlığı barındırmaktadır.

Peki, bu başlıklar nelerdir. Bu konuda Psikolog M. Merve Sağlam’ın önerileri şu yönde: İlk ve en önemli başlıklardan biri çocuğun yatkınlıkları, kişilik özellikleri olarak ele alınır. Çocuğunuzu iyi tanımak ve çocuğun gelişime ihtiyaç duyduğu alanları merkez almak önemlidir.

Okulların fiziksel koşulları; bina durumu, eve olan mesafesi, bahçe ve sınıfların boyutu hareket alanı açısından önemlidir.

Okuldaki eğitim ve yönetici kadrosu, eğitim yaklaşımı; okulun kapsayıcılığı ve şeffaf bir yönetim anlayışı sürdürmesi okula güven duyulması önemlidir. Çünkü en değerli varlığımız, çocuklarımız emanet.

Bu bağlamda çocukların ihtiyaçlarını baz alan okullar çerçevesinde değerlendirilebilir. Önce ebeveynlerin okula güvenmesi anlamlıdır.

Okul seçimi yaparken her okula çocukla birlikte gidilmesi önerilmemektedir. Ebeveynin, okula karar verdikten veya okul seçiminde son aşamaya geldikten sonra çocukla okula gitmesi, çocukta kafa karışıklığı yaratmaması açısından anlamlı olacaktır.

Okula uyum ise sürecin bir sonraki önemli adımıdır ve çocuklar için ayrışmanın önemli bir basamağıdır. Çocuklar, yaklaşık 6 aylık oluncaya kadar kendi bedenlerini, annelerinin bedenlerinin bir parçası olarak görür. Emekleme, anne sütünden ve bezden ayrılma süreçleri ile çocuk anneden bağımsız bir birey olduğunu kabul eder, ayrışma yaşar. Ayrışmanın en önemli basamaklarından biri de okul sürecidir. Çocuk, okula başlamasıyla birlikte anne babasından ayrı bir çevrede de var olur. Bu nedenle okul, çocuğun hayatı ilk deneyimlediği alanlardan biridir. Bu deneyimin güven çerçevesinde oluşması çocuğun yaşamı için yapı taşı niteliği taşır. Güven duygusunun merkez alındığı bir oryantasyon ve okul süreci, çocuğun huzurla ve dünyanın güvenli bir yer olduğu bilişiyle yola çıkmasını sağlar.

Sağlıklı bir okula uyum süreci için yapılabilecekler:

Okula uyumun en önemli adımı, çocuğa okulu az ve öz şekilde anlatmaktır. Bu anlatımın detaylandırılmaması, çocuğun kafasının karışmaması açısından önem taşır.

Okula uyum sürecinde de önce ebeveynin okula güvenmesi gerekir.

Sabırlı ve tutarlı olunması,

Okula ve öğretmenlere olan güvenin çocuğa hissettirilmesi,

Kurum ile iş birliği içinde hareket edilmesi,

Ebeveynin ve çocuğun okul ve ayrışma süreci için duygusal olarak hazır olması,

Çocuğun, okulu güvendiği bir yetişkin (özellikle ebeveynleri ile) ziyarete gelmesi,

Okul ile ilgili sembolik oyunlar oynanması, kitaplar okunması,

Ebeveynin kararlı bir tutum içinde olması ve çocukla vedalaşmadan ayrılmaması,

Çocuğun okulu özendirici bir yer olarak görmesi,

Okulda anlaşıldığını hissetmesi,

Çocuğun tüm sorularının dürüstlükle yanıtlanması,

Uyum sürecinde okula gelirken fiziksel ihtiyaçlarının karşılanmış olması önem taşır.

Okula uyum sürecinde, kimi çocuk hızla adapte olurken kimi çocuğun daha temkinli adımlarla ilerlemeye ihtiyacı vardır. Her iki durum da normaldir. Bu bağlamda bilinmesi gereken en önemli konulardan biri sürecin, çocuğun ihtiyacına göre ilerlediğidir.

Yazarın Diğer Yazıları