Yeni bir çalışma, Geç Antik Küçük Buzul Çağı (LALIA) adı verilen bu soğuk dönemin, özellikle Doğu Roma İmparatorluğu'nun 1453'teki çöküşünü hızlandırdığını gösterdi.
İzlanda'da bulunan jeolojik kanıtlar, bu soğumanın daha önce düşünülenden çok daha şiddetli olduğunu ve imparatorluğun sonunu hazırlayan kilit bir faktör olduğunu ortaya koydu.
ROMA'NIN BÖLÜNMESİ VE İKLİM KRİZİ
MS 286'da Roma, Batı ve Doğu İmparatorlukları olarak ikiye ayrılmıştı. Batı, MS 476'da çökmüş olsa da, Doğu İmparatorluğu LALIA'nın başladığı MS 540 civarına kadar ayakta kaldı.
Southampton Üniversitesi'nden Prof. Dr. Thomas Gernon, bu soğumanın güneş ışığını engelleyen volkanik patlamalarla tetiklendiğini ve 200-300 yıl sürdüğünü belirtti.
Avrupa'da sıcaklıklar 1,8-3,6°C düşerken, bu durum mahsul kıtlığına, hayvan ölümlerine, gıda fiyatlarında artışa ve yaygın hastalıklara yol açtı.
VEBA VE ÇALKANTI
LALIA, MS 541'de başlayan ve küresel nüfusun yaklaşık yarısını yok eden Justinianus Vebası ile aynı döneme denk geldi. Prof. Gernon, savaşlar, toprak genişlemesi ve dini çatışmalarla boğuşan Doğu İmparatorluğu'nun bu felaketlerden toparlanmasının LALIA nedeniyle zorlaştığını vurguladı. İklim krizi, imparatorluğun yapısal gerilemesini derinleştirdi.
İZLANDA'DAKİ İPUÇLARI
Araştırmacılar, İzlanda'nın kuzeybatısında bulunan alışılmadık kayaları inceleyerek LALIA'nın etkilerini doğruladı. Queen's Üniversitesi'nden Dr. Christopher Spencer, bu kayaların zirkon kristalleri aracılığıyla analiz edildiğini ve LALIA sırasında Grönland'dan buzdağlarıyla taşındığını keşfetti. Bu, Grönland Buz Tabakası'nın o dönemde anormal şekilde büyüdüğünü ve iklimin aşırı soğuk olduğunu kanıtladı.
Prof. Gernon, LALIA'nın Roma'nın çöküşünü tek başına açıklamadığını, ancak halihazırda zayıflamış bir imparatorluk için kırılma noktası oluşturduğunu belirtti. Bulgular, Kuzey Yarım Kürede'ki iklim değişikliğinin sanılandan daha yıkıcı olduğunu ve toplumsal dönüşümde ana itici güçlerden biri olduğunu gösterdi.
