Yıllardır sağlıklı yaşamın temel kuralı olarak benimsenen günde 8 saat uyku gerekliliği, son dönemde yapılan kapsamlı bilimsel çalışmalar ve önde gelen yabancı uzmanların açıklamalarıyla yeniden masaya yatırıldı.
Elde edilen veriler, ideal uyku süresinin sanılanın aksine kişiden kişiye değiştiğini, ancak yetişkinler için optimum sürenin ortalama 7 saat olduğunu gözler önüne serdi.
RUTİN OLARAK 6 SAATTEN AZ UYKU, KANSER RİSKİNİ İKİYE KATLADI
California Üniversitesi, Berkeley’de görevli nörobilimci ve önde gelen uyku uzmanlarından Prof. Dr. Matthew Walker, geleneksel 8 saatlik uyku zorunluluğunun biyolojik bir gereklilikten çok, bir beklenti haline geldiğini ifade etti.
Dr. Walker, kendi kapsamlı araştırmalarına dayandırdığı açıklamalarında, rutin olarak her gece 6 veya 7 saatten az uykunun, bağışıklık sistemini mahvederek kanser riskini ikiye katladığını vurguladı.
Walker, uykunun “isteğe bağlı bir yaşam tarzı lüksü değil, pazarlık edilemez biyolojik bir zorunluluk” olduğunu belirterek, haftasonu fazla uykuyla borcun ödenemeyeceği fikrini (sosyal jet-lag) şiddetle eleştirdi.
ORTA YAŞ VE ÜSTÜ İÇİN KRİTİK EŞİK: 7 SAAT
Diğer önemli bir bilimsel çalışma ise Cambridge ve Fudan Üniversitelerinden araştırmacılar tarafından yürütüldü.
Nature dergisinde yayımlanan bu geniş çaplı araştırmada, Birleşik Krallık ve Çin'de yaşayan orta yaş ve üstü yaklaşık 500.000 yetişkinin verileri incelendi.
Araştırma ekibi, hem yetersiz hem de aşırı uyku süresinin bilişsel performans ve zihinsel sağlık üzerinde olumsuz etkileri olduğunu keşfetti.
Çalışmanın çarpıcı sonucuna göre, hem bilişsel performansın en uygun olduğu hem de zihinsel sağlığın korunduğu ideal uyku miktarı yedi saat olarak belirlendi.
Araştırmacılar, bu süreden daha az veya daha fazla uyuyanların daha fazla anksiyete ve depresyon belirtisi yaşadığını bildirdi.
KALİTE, SÜREDEN DAHA ÖNEMLİ: IŞIK VE SICAKLIK UYARISI
Harvard Tıp Fakültesi'nden, kronobiyoloji alanının duayen isimlerinden Dr. Charles Czeisler ise, uyku süresinin yaşa göre değiştiğini ancak kalitenin süreden daha önemli olduğunu ifade etti.
Dr. Czeisler, modern dünyanın yapay ışıklarına maruz kalmanın, vücudun iç saatini (Sirkadiyen Ritim) ciddi ölçüde bozduğunu ve bunun, uyuma ve uyanma düzeninde kargaşaya yol açtığını kaydetti.
Dr. Matthew Walker da iyi bir uyku için çevresel faktörlerin önemine dikkat çekerek, yatak odası sıcaklığının ideal olarak 18°C civarında tutulmasını önerdi. Ayrıca, yatmadan en az bir saat önce tüm ışıkların ve ekranların kapatılması gerektiğini, bunun düzenli uykunun temel taşı olduğunu dile getirdi.
Walker, düzenliliğin "kral" olduğunu, hafta içi veya hafta sonu fark etmeksizin aynı saatte yatıp aynı saatte kalkmanın uyku miktarını ve kalitesini artırdığını ifade etti.
Bilim dünyası 8 saatlik kesin kuralı yıkarken, yetişkinler için 7 ila 9 saat aralığının makul kabul edildiği, ancak orta yaş üstü için en keskin verinin 7 saat olduğu ortaya çıktı.
Uzmanlar, uyanınca dinlenmiş hissetmenin ve gün içinde uykunun gelmemesinin, bireyin kendi ideal süresini bulduğunun en önemli göstergeleri olduğunu bildirdi.
