Uluslararası tıp camiası, doğum koçlarının (doula) rolünü sorguluyor. Birleşik Krallık Royal College of Midwives Başkanı Profesör Jacqueline Dunkley-Bent, "Doğum koçları, tıbbi olmayan destek sunarken, kritik anlarda müdahaleye engel olabiliyor; bu, annenin ve bebeğin sağlığını riske atıyor" dedi. Benzer bir uyarıyı, Amerikan Obstetrik ve Jinekoloji Koleji (ACOG) üyesi Dr. Haywood Brown'dan geldi: "Sürekli destek faydalı görünse de, koçun tıbbi sınırları aşması, sezaryen oranlarını düşürmek yerine, acil durumlarda gecikmelere yol açabilir." Bu uyarılar, özellikle yaşamın ilk dakikalarındaki hassas dokunuşların önemini vurguladı.
Çok sayıda annenin hayatını tehlikeye atmıştı! Erken doğum skandalında gelişme
İLK DAKİKALAR NEDEN KRİTİK?
Bilimsel literatür, doğum sonrası ilk saatin beyin gelişimi, bağlanma ve stres yanıtını şekillendirdiğini kanıtlıyor. 2019 tarihli Cochrane İncelemesi'nde, 26.000'den fazla kadının verisi incelendiğinde, kesintisiz cilt teması sağlayan desteklerin, bebeklerde düşük Apgar skoru riskini %38 azalttığı belirtildi. Ancak, yanlış bir koç müdahalesi bu süreci bozabilir.
Harvard Tıp Fakültesi'nden Dr. Natalia Richey, "İlk dakikalarda anne-bebek teması, oksitosin salınımını tetikleyerek bağlanmayı güçlendiriyor. Bir koçun erken ayrılık dayatması, postpartum anksiyete riskini %35 artırabilir" diye açıkladı. Bir başka çalışma, PMC'de yayınlanan scoping review'da, doula desteğinin preterm doğumları %29 azalttığını gösterse de, koçların tıbbi ekip ile çatışması durumunda, annelerin %15'inde travmatik doğum deneyimi yaşandığı vurgulandı. Bu, son pişmanlığın neden fayda etmediğini açıklıyor: Beyin plastisitesi ilk saatlerde zirvede, hatalı dokunuşlar kalıcı nörolojik izler bırakıyor.
Ebelerden "doğum koçu" şikayeti
YABANCI UZMAN GÖRÜŞLERİ: DESTEK Mİ, TEHLİKE Mİ?
Kanadalı ebe ve araştırmacı Dr. Saraswathi Vedam, "Doğum koçları, empatiyle destek sunsa da, bazıları doğal doğumu zorlayarak tıbbi müdahaleleri geciktiriyor. Bu, özellikle yüksek riskli gebeliklerde felaketle sonuçlanabilir" uyarısında bulundu. ABD'li maternal sağlık uzmanı Dr. Monica Svets ise, "Koçlar, annenin sesi olmalı; ancak eğitimli olmayanlar, ilk dakikalarda bebeğin solunumunu riske atabiliyor" dedi. Birleşmiş Milletler Nüfus Fonu (UNFPA) danışmanı Dr. Beverly Lawler, "Gelişmiş ülkelerde doula kullanımı artsa da, %6'lık erişim oranı bile tartışmalı; düşük gelirli ailelerdeki koçlar, kültürel uyumsuzlukla travma yaratıyor" diye ekledi.
Araştırmalara göre, doula desteğinin sezaryen oranlarını %47 azalttığı doğru, ancak kontrollerde koçun rolü net değilse, annelerin %20'si postpartum depresyon riskiyle karşıladı. Dr. Richey, "Eğitimli koçlar faydalı, ama denetimsizler bir kumar" diyerek özetledi.
Doğum koçu ile evde doğum ölümle bitti! Ankara’da feci olay…
GÜVENLİ DOĞUM İÇİN NE YAPILMALI?
Uzmanlar, doğum koçlarını seçerken sertifikalı ve tıbbi ekiplerle uyumlu olanları önerdi. Yaşamın ilk dakikalarındaki bu hassas dengeyi korumak, annenin ve bebeğin geleceğini güvenceye alıyor.
