Yaz mevsiminin kavurucu sıcakları, Türkiye genelinde etkisini artırırken, uzmanlar özellikle yaşlılar ve kalp hastaları için ciddi sağlık risklerine dikkat çekti.
Bilimsel araştırmalar, yüksek sıcaklık ve nem oranlarının kalp-damar sistemi üzerinde ağır bir yük oluşturduğunu, bu durumun kalp krizi, ritim bozuklukları ve tansiyon problemlerini tetikleyebileceğini ortaya koydu.
Kardiyologlar ve uluslararası sağlık otoriteleri, alınacak basit ama etkili önlemlerle bu risklerin en aza indirilebileceğini vurguladı.
SICAKLIK ARTIŞI KALBİ ZORLAYAN BİR FAKTÖR
Vücudumuz, normal koşullarda 36.6°C’lik iç sıcaklığını korumak için terleme ve kan damarlarının genişlemesi gibi mekanizmalar kullanır. Ancak aşırı sıcaklarda bu mekanizmalar, özellikle kalp hastaları ve yaşlılarda yetersiz kalabiliyor.
Amerikan Kalp Derneği’nin (AHA) bir araştırmasına göre, sıcaklık her 1°C arttığında, 65 yaş üstü bireylerde kardiyovasküler ölüm riski %2 oranında yükseldi.
Dünya Meteoroloji Örgütü (WMO) ise gece sıcaklıklarının artmasının, özellikle yaşlılar ve kronik hastalığı olanlar için hayati risk oluşturduğunu belirtti. WMO Danışmanı John Nairn, “Gece sıcaklıkları, vücudun dinlenme ve toparlanma sürecini kesintiye uğratarak kalp krizine zemin hazırlayabilir” dedi.
Kardiyoloji Uzmanları, aşırı sıcakların terleme yoluyla sıvı ve elektrolit kaybına neden olduğunu, bu durumun kanın koyulaşmasına ve pıhtılaşma eğiliminin artmasına yol açtığını ifade ederek, “Bu, özellikle hipertansiyon ve kalp yetersizliği olan bireylerde kalp krizi riskini artırıyor. İdrar söktürücü ilaç kullanan hastaların bu dönemde doktorlarıyla mutlaka iletişime geçmesi gerekiyor” uyarısında bulundu.
YAŞLILAR VE KALP HASTALARI DAHA BÜYÜK RİSK ALTINDA
Aşırı sıcaklar, yaşlılar ve kalp hastaları için özel bir tehdit oluşturdu. Uzmanlar, yaşlılarda termoregülasyon mekanizmasının zayıfladığını ve sıvı kaybının daha hızlı gerçekleştiğini belirterek, “Yaşlılar susuzluk hissini geç fark edebilir. Bu nedenle düzenli su tüketimi sağlanmalı ve klimalı ortamlarda bulunmaları teşvik edilmeli” dedi.
Ayrıca, kalp yetersizliği, koroner arter hastalığı veya by-pass ameliyatı geçirmiş kişilerde sıcaklık artışının şikayetleri artırabileceği vurgulandı.
Lancet dergisinde yayımlanan bir çalışma, iklim değişikliğine bağlı ölümlerin %30’unun kardiyovasküler hastalıklardan kaynaklandığını gösterdi. Özellikle sıcak çarpması, vücut ısısının 39°C’ye ulaşmasıyla ciddi bir tehlike oluşturdu. Belirtiler arasında baş dönmesi, bulantı ve bilinç bulanıklığı yer aldı.
Kardiyoloji Uzmanları, sıcak çarpmasının hayati risk taşıyabileceğini ve belirtiler fark edildiğinde hemen serin bir ortama geçilip tıbbi yardım alınması gerektiğini ifade etti.
UZMANLARDAN HAYAT KURTARAN ÖNERİLER
Uzmanlar, sıcak havalarda kalp sağlığını korumak için bir dizi pratik öneri sundu:
Bol Su Tüketin: Günde en az 2,5-3 litre su içilmesi öneriliyor. Ancak kalp yetersizliği olanlar, sıvı alımını doktorlarına danışmalı.
Güneşten Kaçının: Özellikle 10:00-16:00 saatleri arasında doğrudan güneş ışığından uzak durulmalı. Klimalı ortamlar tercih edilmeli ve klima ısısı 24-25°C’ye ayarlanmalı.
Hafif Gıdalar Seçin: Yağlı ve ağır yiyeceklerden kaçınılmalı, su oranı yüksek sebze ve meyveler tercih edilmeli. Aşırı tuz tüketiminden uzak durulmalı; Dünya Sağlık Örgütü, günlük tuz alımını 5-6 gramla sınırlamayı önerdi.
İlaç Dozlarını Düzenleyin: İdrar söktürücü veya kan sulandırıcı ilaç kullananlar, yaz aylarında doz ayarlaması için doktorlarına danışmalı.
Alkol ve Kafeinden Uzak Durun: Aşırı alkol tüketimi, kan basıncını yükselterek kalp krizi riskini artırabilir. Kafeinli içecekler de sıvı kaybını hızlandırabilir.
İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ VE ARTAN RİSKLER
İklim değişikliği, sıcak hava dalgalarının sıklığını ve şiddetini artırdı. Dünya Sağlık Örgütü’nün (WHO) verilerine göre, Avrupa’da aşırı sıcaklar nedeniyle yaklaşık 62 bin kişi hayatını kaybetti. Bu durum, özellikle kronik sağlık sorunları olanlar ve yaşlılar için alarm zillerini çaldırdı.
Avrupa’daki sıcak hava dalgasında 70 bin ek ölümün yaşandığı tahmin ediliyor ve uzmanlar, bu tür olayların gelecekte daha sık görülebileceği konusunda uyardı.
KALP KRİZİNE KARŞI ERKEN MÜDAHALE
Kalp krizi belirtileri arasında göğüste baskı hissi, ağrı ve soğuk terleme yer aldı.
Uzmanlar, böyle bir durumda hastanın rahat bir pozisyona getirilmesi ve mümkünse 300 mg aspirin çiğnetilerek kanın sulandırılmasının faydalı olabileceğini belirtti. Ancak en kritik adım, vakit kaybetmeden sağlık kuruluşuna ulaşmak. Yaz aylarında kalp sağlığını korumak için bilinçli hareket etmek hayati önem taşıyor.
Uzmanların önerilerine kulak vererek ve basit önlemler alarak, aşırı sıcakların yaratabileceği riskler en aza indirilebilir.
Kalp hastaları ve yaşlılar için bu öneriler, sağlıklı bir yaz geçirmenin anahtarı olabilir.
