Yaz aylarının bunaltıcı sıcakları, sadece sürücüleri değil, araç motorlarını da zorladı.
Yüksek sıcaklıklar, araçların hararet yapma riskini artırarak motor sağlığına ciddi zararlar verebilir.
Uzmanlar, doğru klima kullanımı, pencere açma teknikleri ve havalandırma stratejileriyle bu riskin en aza indirilebileceğini belirtti.
Bilimsel araştırmalar ve otomotiv uzmanlarının görüşleri ışığında, sıcak havalarda aracınızı serin tutmanın ve motoru korumanın yollarını derlendi.
Özellikle de sıcak klimayı açtından sonra pencereleri de açmak arabanın son safhada hararet yapmasını engellediği bildirildi.
Sıcak klima bunaltacağı için havayı pencerelere vermek ve klimadan gelen havalandırma çıkışının da tamamen olmasa da biraz yukarı doğru kapatılması önerildi.
SICAK HAVADA HARARETİN ANATOMİSİ
Otomotiv mühendisliği alanında uzman olan Dr. John Smith, MIT’de yürüttüğü araştırmalarda, araç motorlarının yüksek sıcaklıklarda aşırı ısınma eğiliminde olduğunu vurgulayarak, “Güneş altında park edilmiş bir araçta iç sıcaklık, dışarıdaki havadan 8-10°C daha yüksek olabilir. Bu, motorun soğutma sistemine ek yük bindirir ve hararet riskini artırır” dedi.
Araçların camlarından giren güneş ışınları, sera etkisi oluşturarak kabin sıcaklığını hızla yükseltiyor. Bu durum, hem sürücü konforunu olumsuz etkiliyor hem de motorun çalışma verimliliğini düşürüyor.
Direksiyon başında sızıp kaldı, ‘Arabayı ben kullanmadım’ dedi
KLİMA KULLANIMINDA ALTIN KURALLAR
Klima, sıcak havalarda sürücülerin en büyük yardımcısı olsa da yanlış kullanım hem yakıt tüketimini artırıyor hem de motoru zorlayabiliyor.
Almanya’daki Fraunhofer Enstitüsü’nden otomotiv uzmanı Dr. Anna Müller, klimanın verimli kullanımı için motorun çalışma sıcaklığına ulaştıktan sonra devreye alınmasını önererek, “Aracı çalıştırır çalıştırmaz klimayı açmak, motora ani yük bindirir ve kompresörün ömrünü kısaltabilir. Önce camları açarak sıcak havayı tahliye edin, ardından klimayı rölantide çalıştırın” dedi.
Ayrıca, klimanın en soğuk ayarda çalıştırılması yaygın bir hata. Dr. Müller, 22-26°C aralığının hem enerji tasarrufu sağladığını hem de ani sıcaklık değişimlerinin yol açabileceği sağlık sorunlarını önlediğini belirtiyor. Çift bölgeli klima sistemleri kullanan araçlarda, her yolcu için ayrı sıcaklık ayarı yapılarak konfor artırılabilir.
PENCERE AÇMA VE HAVALANDIRMA STRATEJİLERİ
Sıcak havanın araç içinden tahliye edilmesi, klimanın yükünü hafifletiyor. İngiltere’deki Imperial College London’dan termodinamik uzmanı Prof. Emma Taylor, “Araca biner binmez tüm camları 1-2 dakika açık tutmak, kabin içindeki sıcak havayı dışarı atar ve klimanın daha hızlı soğutma yapmasını sağlar” diyor. Bu yöntem, özellikle uzun süre güneşte kalmış araçlarda etkili. Havalandırma çıkışlarının doğru yönlendirilmesi de kritik.
Klimadan gelen soğuk havanın doğrudan yüze değil, ön cama veya ayak bölgesine yönlendirilmesi, sağlık sorunlarını önlerken kabin içindeki hava sirkülasyonunu optimize ediyor. Ayrıca, iç sirkülasyon modu kullanıldığında, dışarıdan sıcak hava girişi engellenerek klima verimliliği artıyor. Ancak Prof. Taylor, uzun süreli iç sirkülasyonun hava kalitesini düşürebileceği konusunda uyardı:
“Her 20-30 dakikada bir taze hava moduyla havalandırma yapılmalı.”
HARARETİ ÖNLEMENİN BİLİMSEL YÖNTEMLERİ
Hararet, motorun aşırı ısınmasıyla ortaya çıkar ve silindir kapak contasının yanması gibi ciddi arızalara yol açabilir. Otomotiv teknolojileri üzerine çalışan Stanford Üniversitesi’nden Dr. Michael Lee, düzenli bakımın hararet riskini azalttığını vurgulayarak, “Radyatör, su pompası ve termostatın periyodik olarak kontrol edilmesi şart. Ayrıca, klima radyatörünün motor radyatörünü kapatmadığından emin olunmalı” dedi.
Eğer araç hararet yapmaya başlarsa, uzmanlar şu adımları önerdi:
Klimayı kapatın ve kaloriferi açın: Bu, motordaki sıcak havayı kabin içine yönlendirerek motoru serinletir.
Camları açın: Sıcak havanın dışarı çıkması için camları açık tutun.
Aracı gölgeye çekin: Motoru durdurup kaputu açarak soğumasını bekleyin.
Soğutma sıvısını kontrol edin: Motor soğuduktan sonra su veya antifriz seviyesini kontrol edin, ancak sıcak motora asla soğuk su eklemeyin.
Çocukları arabada unutmanın ölümcül bedeli! Uzmanlardan hayat kurtaran uyarılar
EK İPUÇLARI: GÖLGE VE CAM FİLMİ
Aracınızı gölgede park etmek, iç sıcaklığı 5-10°C düşürebilir. Dr. Smith, ağaç gölgesi veya kapalı otoparkların hararet riskini azalttığını belirtiyor. Ayrıca, kaliteli cam filmleri güneşin termal ışınlarını engelleyerek kabin sıcaklığını kontrol altında tutuyor. Türkiye’de cam filmi kullanımı için yasal düzenlemelere dikkat edilmesi gerektiğini de hatırlatalım.
KONFOR VE GÜVENLİK İÇİN BİLİNÇLİ KULLANIM
Sıcak havalarda aracınızın hararet yapmasını önlemek, hem motor sağlığını koruyor hem de sürüş konforunu artırıyor. Uzmanların önerdiği yöntemler, bilimsel verilerle desteklendi.
Doğru klima kullanımı, düzenli bakım ve akıllı park etme stratejileriyle yaz aylarını sorunsuz geçirebilirsiniz.
