Son yıllarda obezite ve kilo kontrolü, dünya genelinde sağlık gündeminin en önemli başlıklarından biri haline geldi.

Zayıflama iğneleri, özellikle GLP-1 reseptör agonistleri olan Ozempic, Wegovy ve Saxenda gibi ilaçlar, hızlı kilo kaybı vaatleriyle popülerlik kazandı. Ancak uzmanlar, bu iğnelerin bilinçsiz kullanımının ciddi sağlık riskleri taşıyabileceğini belirtti.

Bilimsel çalışmalar, bu ilaçların etkili olabileceğini gösterse de, herkes için uygun olmadığını ve mutlaka doktor kontrolünde kullanılması gerektiğini ortaya koydu.

UZMAN GÖRÜŞLERİ: KONTROLLÜ KULLANIM ŞART

Harvard T.H. Chan Halk Sağlığı Okulu’ndan endokrinolog Dr. Beverly Tchang, zayıflama iğnelerinin obezite tedavisinde devrim yarattığını, ancak kontrollü kullanımın kritik olduğunu vurgulayarak, “Bu ilaçlar, iştahı baskılayarak ve tokluk hissini artırarak kilo kaybını destekliyor. Ancak, bilinçsiz kullanım kalp ritim bozuklukları, kas kaybı ve hatta pankreatit gibi ciddi yan etkilere yol açabilir” dedi.

Dr. Tchang. Kanada’daki Alberta Üniversitesi’nden Prof. Dr. Jason Dyck ise, The Lancet’ta yayımlanan bir çalışmada, semaglutid içeren ilaçların farelerde kalp kaslarında %8’lik bir kayba neden olduğunu, insanlarda da benzer risklerin göz ardı edilmemesi gerektiğini belirtti.

BİLİMSEL ARAŞTIRMALAR NE DİYOR?

Nature Medicine’da yayımlanan bir araştırma, GLP-1 ilaçlarının kalp damar hastalıkları, pıhtılaşma ve felç riskini %20 azalttığını gösterdi. Ancak, aynı çalışma, bu ilaçların sindirim sistemi üzerinde ciddi yan etkiler yaratabileceğini de ortaya koydu.

JAMA’da yayımlanan bir başka çalışma, GLP-1 ilaçlarının pankreatit riskini 9 kat, bağırsak tıkanıklığı riskini ise 4 kat artırdığını belirtti.

Ozempic ve Wegovy gibi ilaçların, nadir görülen bir göz rahatsızlığı olan non-arteritik iskemik optik nöropati (NAİON) riskini artırabileceği tespit edildi.

Massachusetts Eye and Ear’da nöro-oftalmoloji servisi direktörü Dr. Joseph Rizzo, “Bu ilaçların kullanımı tartışılırken NAİON riski mutlaka göz önünde bulundurulmalı” uyarısında bulundu.

KİMLER İÇİN UYGUN, KİMLER İÇİN RİSKLİ?

Zayıflama iğneleri, özellikle vücut kitle indeksi (VKİ) 30’un üzerinde olan veya VKİ 27’nin üzerinde olup diyabet, yüksek tansiyon gibi obeziteye bağlı sağlık sorunları yaşayan bireyler için önerildi.

Ancak, hamileler, emziren anneler, tiroid kanseri öyküsü olanlar veya ciddi mide-bağırsak hastalığı bulunanlar için bu iğneler uygun değil.

Endokrinoloji Uzmanları, “Zayıflama iğneleri, doğru hasta grubunda ve uzman kontrolünde kullanıldığında etkili olabilir. Ancak, bilinçsiz kullanım bulantı, kusma, ishal gibi yan etkilerin yanı sıra ciddi komplikasyonlara yol açabilir” dedi.

ALTERNATİF YOLLAR: DENGELİ BESLENME VE EGZERSİZ

Uzmanlar, zayıflama iğnelerinin tek başına mucizevi bir çözüm olmadığını, sağlıklı beslenme ve düzenli egzersizin kilo yönetiminde temel unsurlar olduğunu vurguladı.

Harvard Tıp Fakültesi’nden beslenme uzmanı Dr. Walter Willett, “Kalori saymak yerine, yüksek lifli gıdalar ve düşük glisemik indeksli besinlere odaklanmak uzun vadeli başarıyı artırıyor” dedi.

The American Journal of Clinical Nutrition’da yayımlanan bir çalışma, yüksek lifli besinlerin kilo kontrolünde kritik bir rol oynadığını doğruladı. Ayrıca, Dünya Sağlık Örgütü’nün raporuna göre, haftada en az 150 dakika orta yoğunlukta egzersiz, metabolik hızı %20’ye kadar artırarak kalori yakımını destekledi.

SAHTE İLAÇ TEHLİKESİ

Dünya Sağlık Örgütü (WHO), sahte Ozempic ürünlerine karşı küresel bir uyarı yayınladı. WHO’nun temel ilaçlar ve sağlık ürünlerinden sorumlu başkan yardımcısı Dr. Yukiko Nakatani, “Sahte ilaçlar, semaglutid yerine insülin gibi başka maddeler içerebilir ve bu, öngörülemeyen sağlık risklerine yol açabilir” dedi.

Uzmanlar, bu ilaçların yalnızca doktor reçetesiyle ve güvenilir kaynaklardan temin edilmesi gerektiğini vurguladı.

BİLİNÇLİ KULLANIM HAYAT KURTARABİLİR

Zayıflama iğneleri, obeziteyle mücadelede etkili bir araç olabilir, ancak uzmanlar, bu yöntemin herkes için uygun olmadığını ve ciddi riskler taşıyabileceğini belirtti.

Uzmanlar, “İdeal kiloyu korumak için en güvenli yol, dengeli beslenme ve düzenli egzersizi yaşam tarzı haline getirmektir” diyerek bilinçsiz ilaç kullanımına karşı uyardı.

Uzmanlar, zayıflama iğnelerine başvurmadan önce mutlaka bir endokrinolog veya diyetisyenle görüşülmesini ve kapsamlı bir sağlık değerlendirmesi yapılmasını önerdi.