Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, İsrail işgali altındaki Batı Şeria, Gazze, Doğu Kudüs ve Golan Tepeleri'nde yapılan Yahudi yerleşimlerinin" uluslararası hukukla çatışmadığını" söyledi. Açıklama sonrası İsrail kararı memnuniyetle karşılayıp Washington yönetimine teşekkür ederken, Filistinli yetkililerse bu kararı "ABD'nin başka bir sorumsuz davranışı" olarak niteledi. İsrail Başbakanı Bünyamin Netanyahu ise ABD’nin bu adımıyla "tarihsel bir hatanın düzeltildiğini" savundu. Avrupa Birliği ise iki devletli çözümü desteklemeye devam edeceklerini, bunun iki tarafın da meşru taleplerini karşılayacak tek gerçekçi çözüm olduğunu vurguladı.
ABD VATANDAŞLARINA UYARI
Kudüs'teki ABD Büyükelçiliği ise vatandaşlarına Batı Şeria, Gazze ve Kudüs'e seyahat uyarısında bulundu.
Bakan Pompeo, Obama döneminde alınan Yahudi yerleşim birimleriyle ilgili kararı değiştirdiklerini belirterek, "Sivil yerleşimlerinin uluslararası hukukla tutarlı olmadığını söylemek barış hedefine ilerletmedi. Acı gerçek şu ki, bu çatışmanın hiçbir zaman hukuki bir çözümü olmayacak, kimin haklı kimin haksız olduğuna ilişkin tartışmalar barışı getirmeyecek." diye konuştu.
"YASA DIŞI DEĞİL"
Batı Şeria ile ilgili kararı İsrail ve Filistin tarafının müzakere ederek vereceğini söyledi. Pompeo, İsrail'in bu bölgelerdeki kontrolsüz yerleşiminin barış görüşmelerini sekteye uğratabileceğini ancak bu eylemlerin yasa dışı olmadığını da sözlerine ekledi.
Pompeo ayrıca 1981 yılında göreve gelen ABD Başkanı Ronald Reagan ile aynı fikirde olduklarını belirterek, "Bu yerleşimlerle ilgili yasal sorunlar uluslararası kurumlar değil, İsrail mahkemelerinde görüşülmeli. ABD'nin bu tavrı Batı Şeria'nın durumu konusunda verilecek nihai karar için bir ön yargı niteliği taşımıyor." ifadelerini kullandı.
ABD'NİN AÇIKLAMASI SONRASI AB'DEN FLAŞ UYARI
AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikaları Yüksek Temsilcisi Federica Mogherini de bir açıklama yaparak AB'nin pozisyonunda herhangi bir değişiklik olmadığını duyurdu. Yapılan yazılı açıklamada "Avrupa Birliği'nin işgal altındaki Filistin topraklarında İsrail'in yerleşim faaliyetleri ile ilgili pozisyonu açık ve değişmedi. Bütün yerleşim faaliyetleri uluslararası hukuka göre yasa dışı ve iki devletli çözüme zarar veriyor" denildi.
AB'nin iki devletli çözümü desteklemeye devam edeceğinin altını çizen Mogherini, bunun iki tarafın da meşru taleplerini karşılayacak tek gerçekçi çözüm olduğunu vurguladı.
DÖRDÜNCÜ CENEVRE SÖZLEŞMESİ'NE AYKIRI
İsrail'in Batı Şeria, Golan Tepeleri ve Doğu Kudüs'te yaptığı işgal ve yerleşimler Washington yönetimi tarafından 1978 yılından beri Hansell Mutabakatı kapsamında "uluslararası hukuka aykırı" olarak tanımlanıyordu.
Beyaz Saray'da konuyla ilgili ilk karar dönemin ABD Başkanı Jimmy Carter tarafından göreve geldikten bir sene sonra yapılmıştı.
İsrail'in bu eylemi uluslararası hukuk tarafından "işgalci bir gücün kendi sivil nüfusunu işgal altındaki bölgeye aktarmasını yasaklayan" Dördüncü Cenevre Sözleşmesi'ne de aykırı bir durum teşkil ediyor.
