TÜİK yeni yöntem buldu
TÜİK’e göre 2021 enflasyonu yüzd 36.08 çıktı. Bu rakam kimine göre çok düşüktü. AKP’li kaynaklardan sızan bilgileri göre ise TÜİK Başkanı Sait Erdal Dinçer’in istifa etmesi bekleniyordu. Nedeni ise Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan 2021 enflasyonunu yüksek bulması olarak gösteriliyordu. Dinçer konuştu 84 milyona karşı sorumluğunun olduğu söyledi.
Enflasyon böyle mi düşürülecek?
Bugün Anadolu ajansına düşen bir haber TÜİK başkanı’nın istifa edip etmeyeceğiyle ilgili değildi ama kafaları karıştırdı. Haberin konusu Türkiye İstatistik Kurumu internet üzerinden satışı her geçen gün artan bazı ürünlerin fiyatını da enflasyon hesaplamasında dikkate alacak şeklindeydi. Bu haber bir çok soruyu da beraberinde. Çünkü, internet ortamında yapılan satışlarda maliyet düşük. Kira, elektrik, doğal gaz gibi maliyetlere şirketler daha az gider ödüyor. Keza personel gideri de az. Hal böyle olunca, reyondan alınan ürünle internet üzerinden alınan ürün arasında fark oluyor. Herkes satın alacağı bir ürünü internet üzerinden almıyor. Peki bu durum nasıl olacak.
Haber Anadolu Ajansı’ndan geldi.
Anadolu Ajansı’nın TÜİK''ten edindiği bilgiye göre, internet üzerinden mal ve hizmet satın alımları her geçen gün daha da yaygınlaşırken istatistik ofislerinin söz konusu zengin veri kaynağını göz ardı etmemesi önem taşıyor.
İnternet fiyatlarının TÜFE''ye entegre edilmesinin gerekli hale geldiği değerlendirilirken, böylece istatistik üretiminde veri derleme sıklığının daha yüksek ve daha büyük hacimli olması hedefleniyor. Söz konusu verilerin mevcut yapıyı geliştirmek ve yeni değişkenleri elde etmek için büyük bir fırsat sunduğu düşünülüyor.
Ürünlerin fiyatı yıl boyunca takip edilecek
Beyaz eşya, elektronik ürünler, mobilya, birinci el otomobiller ve otobüs bileti fiyatları için 2022 yılı itibarıyla internet üzerinden derlenen fiyatlar endeks hesaplamalarında kullanılacak. Aralık ayı temel alınarak takibi kararlaştırılan ürünlerin fiyatı, ürün kodu ya da ürün barkodu üzerinden yıl boyunca takip edilecek. Böylece aynı kalitedeki ürünlerin fiyat gelişimleri endeks hesaplamalarına yansıtılacak. Bu kapsamdaki fiyatların sayısı aylık yaklaşık 20 bin civarında.
Veri kazıma yoluyla elde edilen bilgiler günlük olarak takip edilerek fiyat değişim analizleri de yapılıyor. Ayrıca fiyatı gelen ürünlerin satışının devamlılığı da fiyat derleme dönemi içindeki fiyat sayıları kontrol edilerek gözleniyor.
İnternet verisinin kullanımı yaygınlaştırılacak
Gelecek dönemde yeni sisteme adapte edilen ürün fiyatlarının günlük olarak veri akışı sağlanacak, analizleri yapılacak ve diğer veri derleme yöntemleri olan barkod ve alan verisiyle birlikte fiyat derleme döneminin sonunda endeks hesaplamalarında kullanılacak. TÜFE kapsamında derlenen aylık fiyatların yaklaşık olarak yüzde 40-45''i barkod ve internetten veri kazımayla elde edilmiş olacak ve böylece veri, kaynağında mümkün olan en doğru haliyle derlenecek.
