Amerikan Merkez Bankası’nın tahvil alımını kısma kararından sonra, Borsa İstanbul, dünyanın belli başlı 94 borsası arasında en büyük düşüşü kaydetti.
Bütün dünya tahvil, hisse ve emtia piyasalarını sarsan Amerikan Merkez Bankası kaynaklı tahvil alımları ile ilgili açıklamaların etkileri devam ediyor. Türkiye borsasının kalbi Borsa İstanbul, dünya çapındaki 94 borsa arasında en büyük düşüşü kaydetti. FED Başkanı Ben Bernanke’nin ekonomik toparlanma sürerse, teşvikleri bu yıl kesmeye başlayacaklarını, önümüzdeki yılda da bitirebileceklerini açıklaması, finans piyasalarındaki belirsizliği arttırdı. Reuters, bu gelişmeyi “Ucuz FED parasıyla yatırımın gözdesi olan gelişmekte olan ülkelerin bir çoğunda yatırımcılar çıkışa yöneliyor” diye yorumladı. Amerikan Bloomberg Ajansı, Ceros Menkul Değerler Genel Müdürü Barış Büyükdemir’in son durumla ilgili şu yorumunu aktardı: “Parti sona erdi. İnsanlar biraz sarhoş. Kapıda bir kavga var. Bittiği zaman ve herkes yatağına çekilince, herşey iyi olacak.”
‘FED hatalı’ yorumu
Ancak Bernanke’nin açıklamaları bir taraftan da daha güçlü bir Amerikan ekonomisi beklentisini yansıtıyor. Bernanke önceki günkü basın toplantısında, “Tahvil alımlarını yavaşlatmak FED’in frene değil, gaza basması anlamına gelecek” demişti.
Özel İngiliz bankası Duncan Lawrie’nin yöneticilerinden James Humphreys, “Bernanke’nin açıklamaları uzun vadede iyiye işaret ediyor. Ekonomik büyümenin güçlendiğini ve normal para politikasına dönüşün başlayacağını gösteriyor” dedi. Özel bankacılık hizmeti veren İngiliz Coutts’un Asya ve Ortadoğu yatırım yöneticisi Gary Dugan ise, “FED’in hata yaptığını düşünüyoruz. Büyümenin Fed’in sunduğu biçimde güçlü olmadığı görüşündeyiz” yorumunda bulundu. FED Başkanı’nın önceki günkü açıklamalarının ardından MSCI gelişmekte olan ülkeler endeksi yüzde 4 civarı değer kaybetti.
Citi Grubu’nun borç stratejileri yöneticilerinden Luis Costa, gelişmekte olan ülkelerin para birimlerindeki kan kaybının artabileceği uyarısında bulunarak, Türkiye, Polonya, Macaristan ve Güney Afrika’ya dikkat çekti. Bloomberg, Borsa İstanbul’un, izlediği 94 borsa arasında en büyük düşüşü kaydettiğini yazdı. Öte yandan, emtia piyasaları Çin’de talebinin düşeceği ve Fed parasının azalacağı beklentisiyle olumsuz etkilendi. Petrolün varili yüzde 2.2 civarı düşüşle 96.3 dolara kadar geriledi.
Faiz yükselişi çok kötü olmayabilir
Yükselen faiz, yatırımcıyı korkuturken piyasa uzmanları yükselişin çok de korkunç olmadığını dile getiriyorlar. ABD devlet tahvilleri, FED Başkanı Ben Bernanke’nin tahvil alımını 2013’ün sonunda azaltıp, 2014 yılı ortalarında bitirilebileceği açıklamasıyla birlikte düşüşüne devam ederken, 10 yıllık gösterge tahvil faizleri son 1 yılın en yüksek seviyesine çıktı. Tahvil piyasasında yaşanan yukarı yönlü hareket, başta gelişen ülkeler olmak üzere pek çok alanı olumsuz etkilese de; analistler, tahvil faizlerinin bu kadar yüksek olmasında kaygı duyulacak bir şey olmadığını dile getiriyorlar. Piyasa uzmanları; faizlerdeki yükselişin Amerikan ekonomisinin normalleşme sürecinin bir göstergesi olduğuna dikkat çekti. Tahvil faizleri, Çarşamba günü FED’in açıklamasının ardından fırladı ve Perşembe günü 10 yıllık gösterge faizleri 2,40 seviyesine kadar gelerek son 15 ayın zirvesine çıktı.