Korona virüs Bilim Kurulu Toplantısı sona erdi. Sağlık Bakanı Fahrettin Koca birazdan kameraların karşısına geçti
Bakan Koca'nın açıklamalarından satır başları köyle:
Bir cümlenin altını çizmeye çalıştık, dedik ki Türkiye koronas virüs ile mücadelesinde birinci dönemi tamamlamıştır. Şimdi yine altını çizerek ilave etmek istiyorum, korona virüs ile mücadelemizde ikinci dönemin ilk günlerindeyiz. Tedbirlere uymak başarının garantisidir. Tedbirsiz davranmak, virüs tehdidinin ortadan kalktığını varsaymaktır. Virüs şu anda ön göremeyeceğimiz bir dönem boyunca bu toplumda aramızda dolaşmaya devam edecektir. Virüs, konuk olduğunu yerde, bindiğiniz asansörde, berberde, alışveriş merkezinde ve caddelerde karşınıza çıkabilir. Hiç tanımadığınız bir taşıyıcıdan hastalığı kapabilirsiniz. Salgın kontrol altına alınmıştır ancak virüs ile ilgili gerçekler değişmemiştir. Eviniz en güvenli ortam olmaya devam etmektedir. Özgür ama kontrollü olmak zorundayız.Eğer bugüne kadar tedbirlere sıkı şekilde uyulmasaydı, ikinci evreye geçemezdik.
Ciddi başarı gösterilen her mücadelenin bir ödülü vardır. Bulunduğumuz noktada, modeli bir başarı sergilememizin ödülünü almayı hak ediyoruz. Dışarıdaki hayatı özledik, işimizi düzenen koymak istiyoruz, bayramda büyüklerimizin ellerinden öpmek istiyoruz. Küçük duygular bile hayatlarımıza renk getirecek. Bizleri koruyanlar hayatlarını riske atıyorlar. Tipik bir normalleşme dönemine girmiyoruz sadece kısıtlar esniyor. Hayatınızı, kısmen özgürleştiriyoruz. Yeni dönem, tedbirler ile özlemlerin sentezidir. Ancak bu ödül, büyük ödül değildir. Hassas davranmaz, ikinci dalga gelebilir. Bunu birçok ülkede gördük, salgın yeni ölümlerle ilk başarıları sıfırladı. Türkiye’de salgın mevcut şartlarda kontrol altına alınmıştır ancak korona virüs tehdidi ortadan kalkmış değil. Son taşıyıcı ortadan kalkmadığı sürede tehlike de ortadan kalmaz. Bu virüs tüm dünyayı ilgilendirmektedir. Bu bile salgından öncesine dönüş sözünün zikredilmeyeceğini söylememiz için yeter. Dünyada normalleşme süreci yanlış anlaşıldı. Bugüne kadar normalleşme süreci diye ifadeler kullanılsa da normale dönmüyoruz. Bu hayatın normali eskisinden farklı olacaktır. Toplum olarak ortaya koyduğumuz fedakarlığın ödülünü, hızlı bir serbestlik olarak algılamamalıyız. Salgın ile mücadelede hedefimiz hastalığı kontrol altına almaktı, ikinci dönemde ise hastalığın önündeki fırsatları ortadan kaldırmak ve hayatı yeniden düzenlemektir.
Kontrollü sosyal hayat bizim için çok önemlidir. Önümüzdeki günlerde evlerimizden daha çok çıkacağız ancak bu yeni kuralın tedbirleri olmalıdır. Kontrollü sosyal hayat, hastalıkla mücadelede ikinci dönemin stratejisidir. Özgür ama tedbirli bir hayat tarzına geçiyoruz. Kuaföre gideceğiz ama yakınlaşmaya dikkat edeceğiz. İki temel kurala uyacağız, dışarı maske kullanacağız ve sosyal mesafeyi ayarlayacağız. Virüs, solunum yolu ile bulaşıyor. Bu kanıtlı. Ancak sosyal mesafeyi dikkate almazsak, maske bile yetersiz kalabilir. Bakanlığımızın geliştirdiği mobil uygulamayı, kontrollü sosyal hayat döneminin önemli bir yardımcısıdır. Bu uygulama, bulunduğunuz ortamdaki riski görmek açısından önemlidir. Uygulama devreye alındığı ilk günde 5 milyon kullanıcıya alıştı. Bugün itibariyle anlık 1 milyon kişi uygulamadan anlık işlem yapıyor. Sosyal hayatın her parçasında iş birliğini uyum içerisinde gerçekleştirmeliyiz. Şuna yürekten inanıyorum, toplumumuzun pratik zekası, akılcı ve sağlıklı çözümler üretecek. Dünya benzer bir hayat yaşamaktadır. Biz bu yeni hayata öncelik edebiliriz. Her yeni vakada filasyon yöntemini uygulayacağız. Toplu mekanlarda düzenli taramalar yapacağız Herkesten aynı şeyi bekliyoruz. Hedefimiz yeni hasta sayısı ve vefat sayısının 0 olduğu bir tablo. Hedefimiz -net sonuç ve kısıtları azaltılmış bir hayat.
Maske konusu yeni bir normalleşme süreci içerisinde değerlendirilmeli. Bu dönemde kontrollü bir sosyal hayat öne çıkıyor. Önümüzdeki dönemde maske ihtiyacının daha fazla olacağını biliyoruz. Bu nedenle eczaneler üzerinden 20-65 yaş arası dönem için 10 günde 5'li paket veren bir uygulamamız vardı. Bunla ilgili de ciddi bir dağıtım yaptık. Kısıtlı serbestliği olduğu dönemde daha fazla ihtiyaç var.
Taban fiyatın belirlendiği bir dönem olacak. Buna ilave olarak, eczanelerde alınan maskelerin yanı sıra ihtiyaca göre maskeye erişim için, marketler de dahil olmak üzere alabilecekleri yerlerin önü açıldı. Cuma günü itibariyle Ticaret Bakanlığımız da açıklama yapacak.
Önümüzdeki hafta ile ilgili alınacak tedbirlerle ilgili Bilim Kurulu'nun önerileri doğrultusunda alacağı kararlara yönelik bir uygulama şablonu oluşturacağız. Bu rehberleri ilgili işletmelere duyuracağız ve işletmelerimizin bu kurallara uymalarını isteyeceğiz.
Bilim Kurulu'ndan Federasyonun kararı tartışılmadı. Dün sayın başkanımız ile görüştük. Basın açıklaması gerçekleştirdik ve orada net ifade etmeye çalıştı. Özellikle futbol hassas ve geniş kitleleri ilgilendiriyor. Karar vermesi gereken federasyonun kendisi olduğunu söyledik. Yani federasyonun özgür iradesi ile kendi kararını vereceğini, söyledik. Herhangi bir öneride veya yaklaşımda bulunmak istemediğimizi ifade ettik. Bugün yapılan açıklamalardan gördüğümüz üzere federasyonun sağlık kurulu olduğunu biliyoruz. Bundan sonraki sorumluluk federasyona aittir. Sağlık kuralları almış olduğu kararlar ve tedbirler konusunda sorumluluk kendilerine ait.
Toplu taramalarla ilgili geçen de bahsettik. Türkiye genelinde bu hastalığın yayılma durumunu görmek istiyoruz ve kaç kişiye test yapılabileceğini ortaya çıkardık. Taşıyıcı ve hastalık durumunu ortaya koyan geniş bir test çalışması başlatacağız. Bütün Türkiye'yi ilgilendiren bir çalışma olacak. TÜİK ile gerçekleştirilen çalışmada bize aktarılan 150 bin kişinin taranabileceği şeklinde. Hem PCR hem de antrikor taraması yapılacak. Dünyada bu kadar geniş yapılan çok önemli bir araştırma olacak. Buna başlandı ama haftaya sahada başlatılacak çalışmalar olacak.
Bu dönemde hafta sonlarında sokağa çıkma yasağı uygulanmaya devam edecek.Sayın Cumhurbaşkanımız da toplumuza aktardı. Bu hafta sonu kesin ancak büyüklerimiz için belli bir zaman dilimi serbest olacak. Önümüzdeki haftalar için bir karar aldığımızda ise bu açıklanmış olacak. Maske ile ilgili her büyüğümüze 5'erli paket gönderdik. Artı yarından sonra serbest alabilmenin de önü açılmış olacak.
Bilim Kurulu veya bakanlığımızın AVM'lerin kapatılması ile ilgili herhangi bir kararı olmamıştır. İşletmelerin kapatılması ile ilgili kararlar olmuştur. Bununla ilgili kararlar aldık. AVM'lerin kapatılması ile ilgili herhangi bir karar almadık, doğru olarak açılması için bir karar almamızı da beklemeyin. Zaten bunlar açıktı. Kendileri kapattılar. Peki açılan ne oldu? Kuaförler ve berberler belli şartlara uyarak açılacaklar. Giyim ve züccaciye yerleri açılacak. Lokantalar açılacak diye AVM'ler açılacak mı? Hayır böyle bir karar yok. Bunları işletme sahipleri açıyor olsa kapalı olmaya devam edecek. Konu hakkında Bakanlığımızın veya herhangi resmi bir açıklama yapıldı.
Üniversiteler ile ilgili karar ise hükümetimizin bir kararıdır ve bu karar da sayın Cumhurbaşkanımız tarafından açıklandı. İmtihanların nasıl yapılması gerektiği ile ilgili Bilim Kurulumuza karar gelmiş olacak. Biz de konu ile ilgili çalışma yöntemi hazırlayacağız.
AVM'lerdeki durumla ilgili biz bütün bunları Bilim Kurulu olarak değerlendirip, AVM'lerdeki kişim sayısını değerlendirmiş olacağız. Herkes istediği gibi alışveriş merkezin gidiyor olamayacak. İnternet sitelerine de gerekli kuralları vereceğiz ve işletmelerde de asılı olacak bu kurallar. Yeni dönemin kendine has kuralları olacak. Bu yüzden kontrollü sosyal hayat diyoruz.
Şimdi seyehat yasağı kritilerinde, vaka sayısı, vefat sayısı, filasyon taramasında bulaşıcılık tarmaası ve oranlar var, yani bir vaka, kaç kişiye bulaştırmış. Her ilin bu oranını biliyoruz. Bütün bunlar bize ve nüfusa göre oranlamış oluyoruz. Kimi ilimizde kronik hastanın veya yaşlı hastanın vefat oranına göre endeksliyoruz. Elimizdeki verilere bakarak bu anlamda değerlendirme yapıyoruz. Eğer bulaş oranı yüksek değilse seyahat yasağı için karar veriyoruz.
Rendesifil antviral bir ilaç ve 400 hasta için temin ettik. Önümüzdeki günler kullanmayı planladığımız bir ilaç. TRC19 adlı ilaç şu anda ruhsatlandırma aşamasında değil, bu ilaçla ilgili henüz araştırmalar devam ediyor ve bu dönemde klinik araştırma safhasına gelmiş durumda. Bu nedenle takipteyiz.
