Taliban’ın yönetimi ele geçirmesinin ardından derinleşen ekonomik krizle birlikte yaşamlarını sürdürebilmek için önemli organlarını satmak zorunda kalan Afgan vatandaşları yaşadıkları tecrübeleri anlattı.
Haber ajansı AP''ye konuşan Böbrek nakil uzmanı ve ürolog doktor Nasir Ahmad, bir yıl içinde 85 böbrek nakil ameliyatı gerçekleştirdiğini; alıcı ve bağışçı arasındaki karşılıklı anlaşmaya göre 6 ila 8 bin dolar karşılığında organ naklinin gerçekleştiğini söyledi.
İç Hastalıkları uzmanı doktor Ahmad Shekaib ise organ satan insanların belki kısa zaman için bir refaha kavuşsalar bile ileride bu nakil işlemi yüzünden yaşayacakları sağlık sorunlarına dikkat çekti. Shekaib, "Organlarını ekonomik sıkıntılar yüzünden satan bir çok insan uzun dönemde önemli sağlık sorunları yaşayacak.” diyerek endişesini dile getirdi.
Herat eyaletinin Kohsan kasabasında yaşayan 40 yaşındaki Ghulam Hazrat, bir ay önce ailesini doyurabilmek için böbreğini 2 bin 300 dolardan satan Afgan vatandaşlarından biri. Çalışmak için İran’a kaçak yollarla gitmeye çalışan ancak başaramayan Hazrat, parasını bir kısmını ise bu iş için harcamak zorunda kalmış.
Taliban yönetimi ele geçirdikten bir ay sonra 200 dolar borç alarak, insan tacirleri aracılığıyla İran’a geçmek isteyen Hazrat, sınırda yakalanınca ülkeye geri gönderilmiş.
Afganistan’da geri döndüğünde ailesini geçindirebilmek için böbreğini satmak dışında başka seçeneğini kalmayan Hazrat, duygularını şu şekilde dile getirdi:
“Dışarı çıkıp, para için dilenemezdim, hastaneye gidip böbreğimi satma kararı aldım. En azından bir müddet daha çocuklarımı doyurabileceğim.”
Doktorların, nakil işleminden sonra bir yıl boyunca çalışmayıp dinlenmesini ve ağır işlerden kaçınmasını istediği Hazrat’ın, elindeki para bitince bu önerileri ne kadar dinleyeceği konusunda hiç bir fikri yok.
Birleşmiş Milletler (BM), bu hafta insani krizin yaşandığı Afganistan için 4,4 milyar ABD doları tutarında yardım kampanyası başlattı. Ancak bu kampanyanın bile Afgan halkının çilelerine son vermeyeceğine herkes kesin gözüyle bakıyor.
Afgan köylüsü Mir Ahmad mevcut durumun, ülkenin sıradan vatandaşlarını bile hayatta kalabilmek için aşırı uçlara ittiğini belirterek endiyesini şu şekilde dile getirdi:
“İnsanların çoğu canları pahasına ülkeyi terk ediyor ama bazıları da iş aramak için gidiyor ve bu insanlar başka ülkelere gidemeyince evlerine dönüyorlar ve yol masrafları için ödünç aldıkları parayı ödemek zorunda kalıyorlar. Bunun için ev eşyalarını ya da böbreklerini satıyorlar. Hatta bazı insanlar çocuklarını satmaya bile karar veriyor.”
