Trebenna Antik Kenti, Konyaaltı ilçesinde yer alıyor ve tarihi M.S. 2. yüzyıla dayanıyor. Bu antik kent, pek tanınmamasına rağmen, definecilerin hedefi haline geldi. Defineciler, dedektörlerle antik kentte değerli metal arıyorlar. Antik kentin girişi ve diğer yapıları definecilerin zarar verdiği yerler arasında. Defineciler, mezarlık bölgesindeki 3 antik mezarı da kazdılar. Kazdıkları mezarlardan altın veya başka değerli metal çıkardıkları bilinmiyor.
“CİHAZ İŞE YARAMAZ”
Antalya Valiliği Kültür Varlıkları Birim Sorumlusu Cemil Karabayram, definecilerin antik kentlerde dedektör kullandıklarını söyledi. Karabayram, cihazın işe yaramadığını, sadece bir pazarlama taktiği olduğunu belirtti. Karabayram, “Likya ve Pamfilya’nın dağlarını, Güneydoğu Anadolu ve İç Anadolu’daki birçok yeri dedektörle bozuyorlar. Bu cihaz tam bir yalan, kâbus" dedi.
“GECE GÜNDÜZ KAZIYORLAR”
Cemil Karabayram, Avrupa’da bu cihazların izinsiz satılmasının yasak olduğunu söyledi. Karabayram, “Bu dedektörlerin satışı yasaklanmalı. Arkeolojik alanlar kâbusa dönüştü. Devlet her yeri korumaya çalışıyor ama gece gündüz kazıyorlar. Bu cihazı çok rahat satıyorlar. İzne tabi olmalı. Arkeolojiye atılmış bir kurşun bu. İnternette bu cihaz her yerde var. İnsanlar silah ruhsatı alır gibi dedektör için de ruhsat alsın. Arkeolojiye atılan bu kurşunları temizlemek bizim işimiz" diye konuştu.
“TENEKEYE BİLE TEPKİ VEREN BİR CİHAZ”
Jeofizik Mühendisi İlyas Toklu da dedektörün nasıl çalıştığını anlattı. Toklu, bu cihazların satıcılarının para kazandığını, alanların ise kazanamadığını ifade etti. Toklu, “Altın, gümüş, bakır ayırt edebilecek bir cihaz değil. Altın, gümüş, bakır için farklı sesler çıkarıyor, diye satıyorlar. Böyle bir cihaz yok zaten. Değerli metallerin elektrik iletkenliği çok küçük farklar gösterir" dedi.
"ASLINDA MAYIN BULMAK İÇİN GELİŞTİRİLDİ”
İlyas Toklu, dedektörlerin aslında mayın bulmak için yapıldığını söyledi. Toklu, “Yerin 30-50 santimetre altındaki mayını bulmak için yapılmış cihazlar. Metrelerce derindeki altını falan bulamaz. Kazıyorlar, sonra hayal kırıklığına uğruyorlar. Küçük bir tenekeye bile tepki veren bir cihaz. 30 santimetreye kadar duyarlı olan cihazlar" diye konuştu.
FİYATLARI 15-200 BİN LİRA ARASINDA DEĞİŞİYOR
Öte yandan internette dedektör satışı da açıkça yapılıyor. Üstelik hiçbir belge istenmiyor. 15 bin liradan 200 bin liraya kadar değişen fiyatlarla satılan dedektörlerin bazıları ‘Altın ve define avcıları için özel dedektör’ diye tanıtılıyor.
