Türk vatanı üzerinde sahnelenmiş oyunlar

Türk vatanı üzerinde sahnelenmiş oyunlar
Kamuoyunda "deprem profesörü" kimliği ile tanınan Prof. Dr. Övgün Ahmet Ercan farklı alandaki eserleriyle de dikkat çekmeye devam ediyor.

Bir süre önce Türk dili alanında yankı yaratan 2 ciltlik "Ural Altay Asya Türkçesi Köken ve Karşılıklar Sözlüğü"nün ardından Prof. Dr. Ercan''ın yeni eseri, "Anadolu Köprüsü / Kurtuluş Savaşı''ndan Cumhuriyet''e Rumlar ile Türkler" Doğu kitabevi tarafından okurla buluşturuldu. Prof. Dr. Ercan, kaynakçalarıyla birlikte 766 sayfa olan bu kapsamlı çalışması hakkında şu bilgiyi veriyor:

"Konum olarak Anadolu; Asya ile Avrupa arasında bir köprüdür. Anadolular; Rumlar, Ermenler, Türkler hep birlikte, ilk çağlardan, eski (antik) döneme Anadolu uygarlıklarını günümüze taşıyan Anadolu Köprüsü''dür. Yüzyıllar boyunca oluşan bu uygarlık köprüsü, 19 ile 20. Yüzyılda, savaşlarla, değiştoşkuşlar (mübadele), millyetçi akımlarla yıkılmıştır. Kitap 1821 Mora''daki Yunan kalkışmasından, 1918-1923 Kurtuluş Savaşı dönemine dek yaşanan Osmanlı-Yunan ilişkileri, Anadolu''da Rum-Yunan-Ermen-Musevi-Türk etkileşimi, Ege Bölgesi ile Aydın-Nazilli''de karşılıklı yaşanan; sevgi, ak, üzüntü, kıyımları, Türkiye Cumhuriyet''nin kuruluşunu, değiştokuş sıkıntılarını, 1942 Varlık Vergisi dönemini, 1955 yılı 6-7 Eylül yağmalaması, Kıbrıs çekmesi ile son Rumların Anadolu''dan ayrılışına değin, geçen olaylarla birlikte duygu çatışmalarını işleyen, sürükleyici, belgesel bir romandır.
İki bölümlü kitabın 1. bölümü, Yunanistan''ın 1821''de kuruluşundan Osmanlı''nın 1918''deki çöküşüne kadar olan süreyi kapsar. bu dönem içinde Pelepones''te Türklerin düştüğü kötü durumları, acımısızca öldürülüşlerini anlatır. Balkan Savaşı sırasında Anadolu ile Trakya''da toplumun gördüğü sıkıntıları aktarır. Bu belgesel kitabın 2. bölümü, kökleri Anadolu uygarlıklarının derinliklerine inen, Anadolu uyruğu olan Rumlar, Ermeniler, Musevilerin Anadolu''dan, bunun yanı sıra Balkanlar''da kökleşmiş Türklerin ise Avrupa torpaklarından sökülerek atılmasının acı öyküsünü anlatır. 500 yıldır bir arada uyum içinde yaşayan Türk, Rum başta olmak üzere öteki Anadolu toplulukları arasına öç ile kin tohumları sindire sindire ekilmiştir. 1919''da Yunan''ın Anadolu''ya çıkışıyla bubirliktelikdarmadağın olmuştur.

Bu bölüm, Yunan''ın İzmir''e çıkışından, Mustafa Kemal önderliğinde İzmir''de denize dökülmesine kadar geçen olaylar üzerine kuruludur. Anadolu Türk ile Rumların savaş sırasında düzenlerin, güvenliklerinin bozulması, karşılıklı çatışmalar,kilise papazlarının yerli Rumları Türklere karşı örgütlemelerini ve kitabın kahramanlarının başına gelenleri okuyacak, Türkiye''nin hangi güç koşullar altında kurulduğunu şaşırarak göreceksiniz."

Doğu Kitabevi Tel:(0212) 527 29 26

***

Esfender Hoca''dan demokrasi dersi

Deneyimli siyasetçi ve duayen ekonomist Prof. Dr. Esfender Korkmaz, "Demokrasi ve Kalkınmada Zor Geçit" adlı yeni kitabında ülke gerçeklerini mercek altına alırken temel prensiplerin altını da çizip istikamet gösteriyor. Eserinde, demokrasi ve kalkınmanın olmazsa olmazlarını net biçimde ortaya koyan Prof. Dr. Esfender Korkmaz, temel tespitlerini şöyle özetliyor:

"Demokrasiyi de kalkınmayı da belirleyen temel kavramlar içinde, hukukun üstünüğü ve eğitim önemli yer tutar. Katılımcı demokrasi ve hukukun üstünlüğü, aynı zamanda medenileşmenin bir göstergesi olmakla birlikte, ekonomik kalkınmanın da temel altyapısıdır.

Bizim gibi gelişmekte olan ülkelerde, halkın refahı için GSYH''da büyüme tek başına yeterli olmaz. Ayrıca hukuk ve demokrasi değerlerini de kapsayan ülke kalkınması sağlanmalıdır. Söz gelimi, petrol üreten bazı Arap ülkelerinde olduğu gibi, gelir artışı yüksek ve fakat yaşam kalitesi düşük, katlımcı demokrasiye sahip olmayan bir toplum gelişmesini tamamlamış bir toplum değildir. Son yıllarda dünyada artan despot yönetimler, ister seçimle isterse darbe ile gelsin, ya da bir Emir veya bir kral olsun, başta kalabilmek için devlet imkânlarını kullandırmak ve dağıtmak, popülizm yapmak zorundadır. Popülizmde kaynaklar etkinlik kriterlerine göre değil, siyasi hedeflere göre dağıtıldığı için büyümede sağlanamaz. Despotik rejimlerde eğitim de diktatörün ideolojik çizgisinde olur. Eğitimsiz kalkınma sağlanamaz.

Tarihi gerçekler bize, demokrasi, insan hakları ve siyasi özgürlüklerin gasp edildiği toplumlarda, toplumsal tepkilerin kaçınılmaz olduğunu gösteriyor.

Medyanın tamamıyla çöktüğü bir konjonktürde, kitabımın demokrasi ve kalkınmamız için, bir çoban ateşi anlamı taşıyacağına inanıyor; tarafsız ve objektif olmasına çalıştığım düşüncelerimin insanlık için demokrasi ve kalkınma bilincini bir adım ileri taşmasını umuyorum."

Asya Şafak Yayınları Tel:(0212) 513 79 00

***

HAFTANIN KİTABI:

Emek ve sabır dolu özel eser

Basri Gocul''un özgün çalışmalarını, "Sözlerin Büyükleri Büyüklerin Sözleri" adıyla derleyen Kemalist Gocul şu dikkat çekeci değerlendirmeyi yapıyor: Dünyadaki fikir adamlarının, ünlü düşünürlerin ve pek çok İslam âliminin veciz sözlerini, tarihin karanlıklarını ve kitapların tozlu sayfalarını karıştırarak onları gün ışığına çıkartan Basri Gocul, önce derlemiş sonra sadece derlemekle kalmayıp pek kıymetli bu veciz sözleri mana ve mahiyetlerini değiştirmeden, araya katkılar sokuşturmadan üzerlerinde uzun emek sarf ederek, hep o söylendiği güçte tutarak nazma çekmiştir. Basri Gocul, bu özlü beyitlerin altına imzasını atarken de isabetle "böyleleştiren" demiştir. Çünkü burada nazımcı, tercüme ve adaptasyondan daha fazlasını yaparak kendinden de değerler katmış, onları sabırla işlemiştir. Vezin ve kafiye, belleme kolaylıkları ile bu sözlerin ömrünü ölümsüzleşmiştir. Yoğun fikrin dökülüp ufalanmadan nazım içinde verilmesi kolay bir iş değildir.

Ötüken Neşriyat Tel:(0212) 251 03 50

***

Farklı bir gezi

Çok katmanlı bir roman olan "Trenle Seyahatin Avantajları", İspanyol yazar Orejudo''nun ödüllü eserlerinden biri. Bu kısa ama entrikalı romanda çeşitli kahramanların anlatıları iç içe geçerek okurun çözmeye çalışacağı gizemli bir bulmaca meydana getiriyor. 2019''da sinemaya uyarlanan Trenle Seyahatin Avantajları insanların karanlıkta kalan yanları hakkında, ironi ile gerilimi buluşturan, gerçekliğin sınırlarını zorlayan bir delilik öyküsü anlatıyor: Kocasını akıl hastanesine yatırmak zorunda kalan Helga, trenle eve dönerken hastanede psikiyatrist olan bir doktorla karşılaşır. Helga, psikiyatristin akıl hastalarıyla ilgili hazırladığı dosyayı okumaya başladıktan sonra romanda da yepyeni "deli dolu" bir sayfa açılmış olur.

Çınar Yayınları Tel:(0212) 244 89 82

***

KÜTÜPHANEMDEN:

Roman okurları için bulunmaz kılavuz

Bugün kütüphanemden sizler için "her eve lazım"türünden bir kitap seçtim. Her kitapseverin pek çoğunluğunu okuduğu pek çoğununda adını duyduğu romanlardan seçilerek okurlara sunulan bir çalışmadan sizleri haberdar etmek isterim. İlk baskısı 1973''de, genişletilmiş 2. baskısı da1980''de yapılmış "Seçme Romanlar" Refika Taner ile Asım Bezirci''nin ortak bir çalışması. Tanzimat''tan günümüze, Türk romanının temel taşları arasında sayılabilecek 79 romanın özetlerinin yanısıra yazarları hakkında bilgiler verilen kitapta önemli eleştirilerden yargılar aktarılıp romanla ilgili önemli kaynakların dökümü yapılıyor. Ayrıca kitabın sonunda, "Türk Romanı Üstüne Kaynakça" bölümünde okuyucuya zengin bir bibliyografya sunuluyor. Bugün piyasada benzerlerini bulabileceğimiz bu çalışma; öğrenciler, öğretmenler kadar romansever okurların ve yazarların da yararlanacağı kalitede bir kılavuz niteliği taşıyor. Eserin "bazı özellikleri dolayısıyla kendi türündeki öteki kitapların hepsinden üstün" olduğuna dikkat çeken edebiyat eleştirmeni Rauf Mutluay da Refika ve Asım Bezirci ikilisinin eserlerinin yararlı kaynakçasına, her eser için yazılmış eleştirilerine, o kitap üzerindeki değişikyargıların en önemli bölümlerini  aktarankılavuzluğuna vurgu yapıyor.

Kitaptan edinmek isteyen kitapseverler haydi sahaflara...

İnşallah bulursunuz, hepinize bol şans, rastgele...   

                                                                                                                    (Ahmet Yabuloğlu)