Enflasyona alıştık

Haziran ayında, Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) bir önceki aya göre yüzde 0.27 geriledi. Yıllık TÜFE oranı yüzde 10.90 oldu. Haziran ayı yıllık enflasyon oranı, Nisan ve Mayıs aylarına göre göre gerilemesine rağmen, yine de 2005 yılından beri Haziran ayında yaşanan en yüksek TÜFE oranıdır.

 Yurt İçi Üretici Fiyatları (Yİ-ÜFE), Haziran ayında çok az 0.07 oranında arttı, yıllık olarak da yüzde 14.87 oranında arttı. Geçen sene Haziran ayında, yıllık Yİ-ÜFE oranı yüzde 3.41 oranında artmıştı.(Aşağıdaki tablo.)   

***********************

Haziran Ayı Enflasyon Göstergeleri

------------------------------------------------------------------------------

                                   2016                           2017

                             ----------------------       -----------------------

                             Aylık    Yıllık        Aylık     Yıllık

                            -----------   -----------     ----------     ------------

TÜFE                     0.47         7.54         - 0.27          10.90

12 Aylık Ort.       --            7.74            --           9.36

Çekirdek            0.24        8.67            0.07            9.20

Gıda                     1.16         6.63         - 1.06           14.34

Konut                  0.47        6.68            0.31            7.39

 

                                   2016                           2017

                             ----------------------       -----------------------

                             Aylık    Yıllık        Aylık     Yıllık

                            -----------   -----------     ----------     ------------

ÜFE                         0.41        3.41             0.07       14.87

12 Aylık Ort.          --          4.01               --            9.98

İmalat                   0.29        4.33             0.05        16.49

Ara Malı                0.21         4.51          - 0.06       19.72

Elektrik Gaz      0.83      - 7.80             0.90        -1.53

******************

1- Yİ-ÜFE artışı kiracılar açısından kira yükünü artırıyor.

Yasaya göre iş yeri kiraları 2020 tarihine kadar serbestçe belirlenecek. Konut kiraları ise en fazla Yİ-ÜFE oranı kadar artırılacak. Ancak bu artış yıllık Yİ-ÜFE oranı olan 14.87 oranına göre değil, Yargıtay kararına göre 12 aylık  yüzde 9.98 Yİ-ÜFE ortalamasına göre yapılacaktır.

2- Aslında yıllık enflasyon, aylar itibariyle arızi faktörlerin etkisi altında olduğu için zikzaklı bir eğilimde seyrediyor. Bunun için enflasyon eğilimini 12 aylık ortalamalar daha iyi gösteriyor. Geçen sene Haziran'da 12 aylık ortalama TÜFE oranı 7.74 idi, bu sene bu oran 9.36 oldu. Yani enflasyon trendi artış yönündedir.

Çekirdek enflasyona gelince, aylık olarak bir önceki aya göre hafif bir düşme var ve fakat yıllık olarak yine bu sene daha yüksektir. Geçen sene yıllık olarak  8.67 iken bu sene 9.20 oldu. Bu göstergeler de enflasyon trendinin artış yönünde olduğunu gösteriyor.

3- Öte yandan yıllık Yİ-ÜFE'nin yüzde 14.87 olarak, yıllık TÜFE olan yüzde  10.90'dan daha yüksek olması, kur artışlarından doğan maliyet enflasyonunun da devam ettiğini gösteriyor. Kur artışının daha fazla etkilediği ara mallarında   Yİ-ÜFE daha da yüksektir. Bu maliyetler zaman içinde perakendeye yansıyacaktır. Bu da diğer şartlar elverişli de olsa enflasyonda düşüşün geç olacağını gösteriyor.

4- Bu sene tarımın verimli olması ve yaz ayları olması nedeniyle, gıda fiyatlarında düşme olacaktır. Haziran'da 1.06 oranında gerileyen gıda fiyatları yıllık bazda ortalamadan yüksektir.

Sonuç olarak; galiba enflasyona yeniden alıştık. Hükümet dahil herkes kanıksadı. İstikrar için bir başka bahar da görünmüyor.

Yazarın Diğer Yazıları