Kadın haklarında geri düştük

Her siyasi parti kadın haklarına önem verdiğini söylüyor ve fakat bu alanda  dünyaya yetişemiyoruz. Aslında çağımızda kadın-erkek eşitliğini konuşmak bile insanlığın ne kadar geride kaldığını gösteriyor.

Türkiye'de siyasi iktidar türban gibi giyim özgürlüğünü kullanarak iktidara geldi. Ne var ki uygulamada Türkiye son oniki yılda uluslararası arenada kadın haklarında geri düştü.

Dünya Ekonomik Formu'nun hazırladığı "Küresel Cinsiyet Eşitliği Uçurumu Endeksi" kadınlarla erkekler arasında dört temel kategorideki kadın erkek eşitliği farkını inceliyor: Ekonomiye katılım ve fırsat; eğitime katılım; Sağlık ve sağ kalım; ve Siyasi güçlenme.

Bu dört kriterin detayları şöyledir:

1. Ekonomiye katılım ve fırsat göstergesi olarak kadın ve erkek işgücünde katılım, gelir, üst düzey yönetim, mesleki ve teknik alanda çalışan sayısı;

2. Kadın ve erkek okur yazarlık oranı, okullaşma oranları;

3. Sağlık kategorisinde, Kadınlar ve erkekler için beklenen sağlıklı ömür değerinin mukayesesi;

4. Siyasi güçlenme olarak; parlamentodaki kadın-erkek milletvekilleri ve bakanlık sayılarının ve kadınların devlet ve hükümet başkanı olarak geçirdikleri yılların karşılaştırılması; 

 "Dünya Ekonomik Formu 2016 Küresel Cinsiyet Uçurumu Endeksi"nde Türkiye, genel sıralamada 144 ülke içinde 130 sırada yer aldı. En geri  son beş ülke içinde sıralandı.

Dünya Ekonomik Formunun 2017 yılı raporunda ise 144 ülke içinde 0.625 puanla bir sıra gerleyerek 131 sırada yer aldı. Endekse göre Türkiye'de 2006 yılından bugüne kadın haklarında iyileşme olmadı.

Türkiyede küresel cinsiyet uçurumu eşitliği endeksi

 

2006

2017

Türkiye

Sıralama

Puan

Sıralama

Puan

Küresel Cinsiyet Eşitliği puanı

105

0,585

131

0,625

Ekonomiye katılım ve fırsat

106

0,434

128

0,471

Eğitime katılım

92

0,885

101

0,965

Sağlık ve sağ kalım

85

0,969

59

0,977

Siyasi güçlenme

96

0,052

118

0,088

Değerlendirmeye alınan toplam ülke sayısı

115

 

144

 

 

Kaynak: The Global Gender Gap Report 2017, s. 324.

Hatta 2017 yılında İslam ülkeleri içinde Ortadoğu ve Kuzey Afrika bölgesinde İsrail (44), Tunus (117), Birleşik Arap Emirlikleri (120), Bahreyn (126), Cezayir (127), Kuveyt (129) ve Katar (130) gibi ülkeler Türkiye (131)'den daha üst sıralarda yer aldı.

Öte yandan anne ve çocuk sağlığı ile ilgili araştırmalar yapan ve destek sağlayan "Save the Children", anne ve çocuk sağlığı, ölüm oranları, temiz suya erişim gibi çeşitli verilere dayanarak "Anneler Endeksi" hazırlıyor.

Save the Children Fund (çocukları koruma fonu) 1919 yılında İngiltere'de kurulmuş bir sivil toplum örgütüdür. Çocuk haklarını savunan, gelişmekte olan ülkelerdeki çocukların yaşamlarını iyileştirmek için onlara destek sağlayan bir fondur.

Türkiye anneler endeksi sıralamasında, 122 ülke arasında geri sıralarda, 98. sırada yer aldı.

Türkiye'de insani değerler ile inançlar birbirine karıştı. 1990 ve sonrası türban mağdurları oluştu. Bizde demokrasi ve insan hakları diye karşı çıkmadık. Sonradan anlıyoruz ki  gerçekte türban mağduru oluşturmanın altında yatan temel neden insan özgürlüğü değilmiş. Siyasi prim yapmakmış. Bu alanda da AKP iktidarı başarılı oldu.

Tuzu kuru, oturduğu yalıdan ahkam kesen bazı  bilim adamları da AKP'nin bu  oyunun tuzağına düştüler. Mahalle baskısı gibi, ayırımcılığı tetikleyen teoriler yarattılar.

Şimdi siyasi iktidar uluslar arası kuruluşların  bu olumsuz tablolarını  nasıl düzeltirim demiyor, işin kolayına kaçıyor ve dış güçlerin işi diyor. Ama olan topluma oluyor.

Yazarın Diğer Yazıları