Konut piyasasında durgunluk

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) 2018 Şubat ayında konut satışlarının geçen yılın aynı ayına göre yüze 5.4 oranında azaldığını açıkladı.Buna karşılık yabancılara satılan konut sayısı ise yine aynı dönemde yüzde 32.4 oranında arttı.

Yabancıya satılan konutların toplam  konut satışı içindeki payı düşük , yüzde 1.80  oldu . Bu oran 2017 yılının tamamı için yüzde 1.59 olmuştu.

Şubat ayında satılan  konutların yüzde 45.6'sı ilk satış , Yüzde 54.4'ü ise ikinci el satış yoluyla gerçekleşti.

İpotekli konu satışlarında geçen yılın şubat ayına göre yüzde 27.8 oranında azalma oldu. Bu sonuç aynı zamanda Şubat ayında  Banka konut kredilerinin kısıtlandığını da gösteriyor. Bu kısıtlama nedeniyle konut satışlarında azalma devam edecektir.

********************************

          ŞUBAT 2018 KONUT SATIŞLARI     

                               ADET     YÜZDE

TOPLAM              95 953   100.00

İPOTEKLİ SATIŞ 27 916   29.92

İLK SATIŞ             43 713   45.60

İKİNCİ EL SATIŞ 52 240   54.40

YABANCIYA SATIŞ            1 729     1.80

                                              

YABANCIYA SATIŞ            1 729     100.00

ARAP ÜLKELERİ 734         42.45

AVRUPA ÜLKELERİ          205         11.86

AFGANİSTAN    118         6.82

İRAN                     122         7.06

KAZAKİSTAN      28           1.62

KANADA             23           1.33

AZERBEYCAN     63           3.64

DİĞER ÜLKELER 337         19.49

***********************************

1.Yabancıya konut satışı iki açıdan önemlidir. Döviz  girişi ve Türkiye lehine dış lobi oluşturmak.

2017 yılında  Türkiye ye toplam 10 milyar 830 milyon dolarlık doğrudan yabancı yatırım sermayesi girdi. Bunun 4 milyar 643 milyon doları gayrimenkul satışlarından geldi.

Türkiye'den gayrimenkul alan yabancılar , kendi ülkelerinde Türkiye için aynı zamanda bir lobi oluşturmuş oluyorlar. Daha önceleri Türkiye'de satılan konutların yarıdan fazlası Avrupalı ülke  vatandaşları tarafından alınıyordu. Türkiye Avrupa ilişkilerinin bozulması , jeopolitik sorunlar nedeniyle , İngilizler ve Almanlar  konut alımını azalttı. Hatta mevcut gayrimenkullerini satmaya başladılar.

Yabancıya konut satışlarında son yıllarda Avrupalıların yerini Arap ülkeleri aldı. 2018 Şubat ayında Arap ülkeleri yabancıya satılan konutların yüzde 42.45'ini aldılar. Avrupa Ülkelerinin payı ise yüzde 11.86'ya geriledi.

2. Hükümet ekonomiyi canlandırmak için her zaman inşaat sektörüne konut satışlarına destek veriyor. Yatırım politikasında inşaat sektörü başta geliyor. Konut sektöründe  devlet tekeli oluştu. Arsa tahsisi ve TOKİ'ye plan yapma yetkisi verilmesi özel sektöre karşı haksız rekabet oluşturdu. Bunun içindir ki inşaat şirketleri TOKİ'ni taşaronları oldu.

Bu durum bu sektörde çıkmaz yaratıyor. Çünkü piyasa arz- talebi dikkate alınmıyor. Sonuçta söz gelimi İstanbul'da konut satış ve kira tabelalarından geçilmiyor.

3. Arz fazlasına rağmen konut alanlar var. Bunun nedeni  düşük faizlerdir.  Söz gelimi TÜİK 'in yayınladığı finansal yatırım araçları reel getiri oranına göre ,2017 yılında parasını   mevduat'ta veya  devlet İç borçlanma senetlerinde tutanların nominal getiri oranları enflasyonun altında kaldı. Yani eksi reel faiz aldılar.

Parasının enflasyon tarafından eritildiğini görenler  gayrimenkule yöneliyor. Zira Türkiye gibi Nüfus artışı yüksek olan bir ülkede gayrimenkulde fiyat artışı yavaşlasa da zaman içinde tekrar yükselecektir ,beklentisi var.

Yazarın Diğer Yazıları