Son yıllarda glutensiz diyet, sağlık ve wellness dünyasında hızla popülerleşti. Ancak bu diyetin sağlık üzerindeki etkileri, bilim insanlarının gündeminde tartışılıyor.
Gluten; buğday, arpa ve çavdarda bulunan bir protein. Çölyak hastalığı veya gluten hassasiyeti olanlar için glutensiz diyet zorunlu. Peki, sağlıklı bireyler için bu diyet gerekli mi?
Harvard Tıp Fakültesi’nden gastroenterolog Dr. Alessio Fasano, çölyak hastalığı olmayan bireylerin çoğunda glutenin zararlı olmadığını belirtti. Fasano’ya göre, glutensiz diyete geçiş, genellikle bireylerin işlenmiş gıdalardan uzaklaşmasıyla ilişkilendirilen olumlu etkilerden kaynaklanıyor, yoksa glutenin kendisi suçlu değil.
Çölyak hastalığının tek çaresi ortaya çıktı! Uzmanlar açıkladı
2017’de The BMJ dergisinde yayımlanan bir çalışma, glutensiz diyetin kalp hastalığı riskini artırabileceğini, çünkü tam tahılların koruyucu etkilerinin kaybolduğunu öne sürdü. Öte yandan, Oxford Üniversitesi’nden beslenme uzmanı Dr. Emma Derbyshire, glutensiz diyetin gereksiz uygulanmasının besin eksikliklerine yol açabileceğini vurguladı.
Glutensiz ürünler genellikle lif, demir ve B vitaminleri açısından yetersiz. Derbyshire, “Glutensiz diyet, çölyak hastaları dışında bilimsel bir gerekçe olmadan uygulanmamalı” dedi.
2019’da Nutrients dergisinde yayımlanan bir araştırma, glutensiz diyet yapan sağlıklı bireylerde bağırsak mikrobiyotasının olumsuz etkilendiğini ve bunun uzun vadede sağlık sorunlarına yol açabileceğini gösterdi.
Ancak glutensiz diyetin savunucuları da bulunuyor. Amerikan Diyetisyenler Derneği’nden Dr. Amy Burkhart, bazı bireylerin “non-çölyak gluten hassasiyeti” yaşadığını ve bu kişilerde glutensiz diyetin semptomları hafiflettiğini belirtti.
Burkhart, yine de bu durumun nadir olduğunu ve diyetin bir doktor kontrolünde uygulanması gerektiğini ekledi. Peki, sonuç ne? Uzmanlar, çölyak hastalığı veya doktor tarafından teşhis edilmiş gluten hassasiyeti olmayan bireylerin glutensiz diyete başlamadan önce iyi düşünmesi gerektiğini vurguluyor.
Gereksiz yere glutenden kaçınmak, beslenme dengesizliklerine ve pahalı ürünlere bağımlılığa yol açabilir. Sağlıklı bireyler için tam tahıllı gıdalar, dengeli bir diyetin parçası olarak öneriliyor.
Gluten tartışması sürerken, bilimsel veriler bu diyetin herkes için gerekli olmadığını gösteriyor. Önemli olan, bireysel sağlık ihtiyaçlarına uygun, bilinçli bir beslenme planı oluşturmak.
Çölyak Hastaları Nasıl Beslenmeli? Nelere Dikkat Etmeli?
Kestane ve çölyak hastalığı ilişkisi nedir? Uzmanlar açıklıyor
Çölyakın gizli saldırısı! Uzmanlar uyarılarını sıraladı
Çölyak hastalarının sessiz kurtarıcısı! Gizli kahraman ortaya çıktı
