Türkiye’de ekonomik durumun kötüye gitmesiyle birlikte kamudaki israfın tartışma konusu olmaya devam ediyor. Özellikle milletvekili maaşları ve makam araçlarındaki inanılmaz artış vatandaşın tepkisini çekiyor. Ancak dünyanın en demokratik ve refah seviyesi en yüksek ülkelerinden İsveç’te bu durumun tersi yaşanıyor.
İsveç’te milletvekillerinin maaşı aylık 6 bin 900 dolarken, parlamentoda sadece 3 makam aracı bulunuyor. Bu araçların resmi etkinlikler dışında kullanımı ise yasak. Ayrıca İsveç’te makam aracına sahip tek siyasetçi ise Başbakan.
BBC’den Claudia Wallin’in haberine göre, İskandinav ülkesinde, siyasete yaklaşım halkın temsilcilerinin işlerini yaparkenki kanaatkârlıklarıyla şekilleniyor.
İsveçli milletvekilleri, cömert ödemeler ve daha başka birçok avantaj yerine, vergi mükelleflerinin parasını nasıl harcayacakları konusunda sıkı sınırlamalarla karşı karşıya.
'SADE VATANDAŞ'
Sosyal Demokrat Parti Milletvekili Per-Arne Hakansson, "Biz sade vatandaşlarız" diyor ve ekliyor:
"İşimiz vatandaşları ve yaşadıkları gerçeklikleri temsil etmek olduğundan, milletvekillerine özel ayrıcalıklar vermenin anlamı yok
"Ayrıcalığımızın işimizi yapmak ve ülkenin gideceği yöne nüfuz etme fırsatına sahip olmak olduğunu söyleyebiliriz."
İsveç'te milletvekilleri toplu taşıma araçlarını bedava kullanabiliyor. Ancak makam araçları ve şöforleri yok.
Örneğin İsveç Parlamentosu'nun, sadece 3 adet Volvo S80 model aracı var. Bu araçlar da sadece Parlamento Başkanı ve 3 yardımcısı tarafından resmi etkinliklerde kullanılabiliyor.
'TAKSİ DURAĞI İŞLETMİYORUZ'
Parlamento yetkilisi Rene Poedtke, "Taksi durağı işletmiyoruz. Araçlarımız insanları evlerine ya da işlerine götürmek için değil" diyor.
Aslında, İsveç'te makam aracı olan tek siyasetçi başbakan. İsveç'te milletvekilleri ayda 6900 ABD Doları (40 bin 500 TL) maaş alıyor.
Amerikalı bir kongre üyesinin maaşı ise 14 bin dolar civarında. İsveç'te ortalama maaş 2800 ABD Doları.
GÜNLÜK HARCIRAH 12 DOLAR
Ülkede başkent Stockholm dışından gelen milletvekilleri "traktament" adı verilen bir günlük harcırah alabiliyor. Bu harcırah ise günde 12 dolar. Bu parayla, Stockholm'de bir öğün sade bir yemekten fazlasını alamıyorsunuz.
1957'ye dek İsveçli milletvekillerine maaş bile ödenmiyordu. Bunun yerine, parti üyeleri milletvekillerine mali destek veriyordu.
Parlamento zabıtları, maaş ödemesinin herhangi bir vatandaşın siyasete girmesinin engellenmediğinden emin olmak için başlatıldığını gösteriyor. Ancak İsveçliler, maaşların öyle çok da çekici olmasını istemiyor.
Dünyadaki birçok parlamenter gibi, İsveçli milletvekilleri ucuz barınma imkanlarından faydalanıyor. Ancak sadece Stockholm dışından gelenler.
TÜRKİYE’DE DURUM NASIL
Türkiye’de milletvekili maaşları 22 bin 200 lirayı buluyor. Ancak İsveç’teki duruma kıyasla milletvekili maaşı ile halkın ortalama geliri arasında korkunç bir uçurum bulunuyor. Türkiye’de milletvekilleri en düşük işçi emeklisi 190, memur emeklisi 387, en düşük memur emeklisi ise 544 lira daha fazla maaş alıyor.
