ÇAĞLAR ÇAĞATAY/ YENİ ÇAĞ ÖZEL HABER
Tekne ve yat sektörünün 2023 yılı ihracatı 1.7 milyar dolar oldu. Bakım ve onarım hizmetleri dahil edildiğinde sektörün ihracatı ise 2 milyar dolara ulaşıyor. Marina yatırımları yapılması durumunda ihracatta 5 yıl içinde beklenen büyüme oranını yüzde 50 olarak açıklandı. Kitle turistine göre yat turistinin yaptığı harcama 10 kat fazla. 30 metre üzeri bir teknenin bir yılda ülke ekonomisine sağladığı katkı 1.5 milyon Euro’yu buluyor.
Sektör şimdi de 17-24 Şubat tarihleri arasında Yat ve Tekne Endüstrisi Derneği (YATED) tarafından gerçekleştirilecek ‘büyük buluşmaya’ hazırlanıyor. Denizcilik sektörünün 2024 yılındaki en büyük etkinliği olan Bosphorus Boat Show, İstanbul Fuar Merkezi’nde 45 bin metrekarelik alanda düzenlenecek. Motoryatlardan katamaranlara, yelkenlilerden küçük teknelere, deniz motorlarından tekne ekipmanlarına kadar sektörün tüm bileşenlerinin buluştuğu fuarda, 250’den fazla katılımcı 1500’den fazla ürün ve hizmetini sergileyecek. Karada düzenlenen dünyanın ikinci, Türkiye’nin en büyük fuarına 65 binden fazla ziyaretçinin katılımı bekleniyor.
FUAR ALANINDA YÜZDE 100 DOLULUK
YATED Başkanı Murat Bekiroğlu ve yönetim kurulunun ev sahipliğinde fuar hakkında bilgilerin paylaşıldığı ve sektörün gelecek hedeflerinin paylaşıldığı bir toplantı düzenlendi. Toplantı öncesinde Türkiye’nin dünya çapında şeflerinden biri olan Vedat Başaran ve yeni nesil şeflerden Mahmut Faruk Yardımcı’nın yönetiminde ‘Deniz Gastronomisi Workshop ve Sunumu’ da gerçekleştirildi.
Kara fuarına şimdiden sektörün çok yoğun ilgi gösterdiğini ifade eden Bekiroğlu, “Büyüyen sektörler arasında bulunan tekne ve yat sektörü olarak fuarımızda hem katılım hem de sergilenen tekne sayısı bakımından rekorlar kıracağımıza inanıyoruz. Sektörümüzü temsilen İstanbul Fuar Merkezi ile YATED Fuarcılık olarak uzun dönemli bir anlaşma imzaladık. ED Fuarcılık iş birliğiyle fuarımızı organize ediyoruz” dedi. Şu ana kadar 40 bin metrekarenin üzerinde bir alanın satıldığını söyleyen Bekiroğlu, yüzde 100 doluluklara ulaşacaklarına inandıklarını da sözlerine ekledi. Bekiroğlu, fuarda tekneler, yatlar ya da sektörün ihtiyaç duyduğu ürünlerin yanında sorunlarını tartışıp, gelecek için de hazırlıklar yapacaklarını da belirtti.
DÜNYA ÇAPINDA ÖNEMLİ BİR ÜRETİCİ
Türkiye’nin dünya çapında çok önemli bir süper yat üreticisi olduğunu dile getiren Bekiroğlu, yıllardan beri süregelen bir tekne üretim alışkanlığı ve yeteneğine sahip olduğumuza vurgu yaptı. Bekiroğlu, “Fuarımızda da hem yerli üretim teknelerimizi hem de dünya çapındaki markaların tekne ve yatlarını sergileyeceğiz. Kapalı alan olması sebebiyle fuar alanına giremeyecek tekneleri de Ataköy Marina’da sergileyeceğiz” dedi.
MONACO’DA 650, GÖCEK’TE 1200 EURO
Sektördeki en büyük sorunlar arasında marina yetersizliği ve kapasite sorunu nedeniyle yükselen tekne bağlama fiyatlarının olduğuna dikkat çeken Bekiroğlu, “2023’te Monaco’da 42 metrelik bir teknenin günlük bağlama fiyatı 650 Euro’yken, Göcek’te 1200 Euro. 2024 yılında da fiyatlar yükselmeye devam etti. TL bazında 3 kat, döviz bazında ise 2 kat artış yaşandı. Bunun çözümü ise marina sayısını artırmak. Kısa süreli bir çözüm için balıkçı barınakları marinalara dönüştürülebilir. 550 yat kapasiteli 5 yıldızlı bir marinanın bugün yatırım değeri 80 milyon dolar seviyelerinde. Eğer bu yatırımları yaparsanız yurt dışındaki tekne ve yat sahiplerini Türkiye'ye çekiyorsunuz. Marina potansiyeli olan yerlerin çalışmasını yaptık. İzmir’in güneyi ile Antalya’nın kuzeyi arasında belirlediğimiz yerler var” dedi.
ORTA SEGMENT KAYBEDİLDİ
Yüksek marina fiyatlarının tekne ve yatlara olan ilgiyi düşürdüğünü kaydeden Bekiroğlu, “Sektör olarak bu durumdan etkileniyoruz. Örneğin tüketici 7-8 metrelik bir tekne alıyor. Bu ebattaki teknelerin fiyatı 200 bin TL’den başlıyor. Bu fiyatlara tekne alan birinin marina için bir yılda ödemesi gereken ücret 70-80 bin TL’yi buluyor. Bir orantısızlık söz konusu olduğu için bu orta segmenti kaybetmiş durumdayız. Sadece üst segment kaldı. Marinalarda yaşanan sıkıntılar nedeniyle tekne sahipleri bir araya gelip balıkçı barınaklarına ödeme yapıp, orada bir görevli çalıştırmaya başladı. Koylarda yıl boyu park eden tekneler olmaya başladı. Bu da kirliliği artırıyor” diye konuştu.
