Sahte içki üretimi sanayileşti. Vergiler fiyatları uçurdu
Sözcü''den Sayime Başçı''nın haberine göre, yüksek vergi politikaları ve jeopolitik konum nedeni ile Türkiye''nin ne önemli sorunlarından biri haline gelen sahte ve kaçak içki, sigara ile akaryakıtta, merdiven altı üretimler sanayileşme boyutuna geldi. Özellikle içki piyasasındaki dramatik vergi artışlarının sahte üretimi ve kaçakçılığı büyük oranda tetiklediği belirtilirken, burada sahte üretimlerin yüzde 30''luk bir payı aşarak sanayileşme noktasına geldiği tahmin ediliyor. Yapılan araştırmalara göre, yasal satış fiyatlarına göre kaçak ve sahte sigara yüzde 46, alkol yüzde 52, akaryakıt ise yüzde 39 oranlarında daha ucuza satışa çıkarılıyor.
Vergilerden dert yanan ismini açıklamayan bir vatandaş "Ben senelerdir kendi içkimi evde üretiyorum. Rakı, viski ve votka yapıyorum. Çay demlemekten daha kısa sürüyor. Ben 1 litre rakıyı evde 35 TL''ye mal ediyorum. Etili kendisi yapan arkadaşlarım var. Onlar ise aynı miktardaki rakıyı 18 TL''ye mal ediyor. Sigara da aynı durum söz konusu. Kendi sigaramı evde sarıyorum. 1 paketi 4.5 TL''ye mal ediyorum. Kullandığım tütün ise kapalı tütün. Açık tütün kullansam maliyet 3 TL''ye kadar düşer" yorumunu yaptı.
VERGİ İNDİRİMİ ÖNLER
Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi tarafından gerçekleştirilen “Yasa Dışı ticaretin Analizi” raporu bu ürünlerdeki tabloyu ortaya koyarken, yaklaşık 2 yıllık araştırmaya imza atan Prof. Dr. Seyfettin Gürsel, “Kaçak ve sahte ürün ticaretini önlemek için ÖTV indirimi şart. Diğer taraftan vatandaşın gelirleri yüzde 80 artarsa yasal ürünlere geçiş sağlanabilir. Sigarada yüzde 40, alkollü içecekte yüzde 39, akaryakıtta yüzde 35, cep telefonunda ise yüzde 40''lık fiyat düşüşlerinin de yaşanması durumunda yasal ürünlerin tercih edileceği belirtiliyor” değerlendirmesini yaptı.
İNTERNET SATIŞINA DİKKAT
Diğer taraftan Gümrük ve Ticaret Müfettişleri Derneği yetkilileri, internet ortamında artan yasadışı ticarete dikkat çekerek, uluslararası iş birliğine vurgu yaptı. Piyasada yer alan kaçak her 10 telefondan 8''inin internet sitesinde satıldığını söyleyen Müfettişlik, bu konuda en büyük sorunun alışveriş siteleri ve sosyal mecralar olduğunu belirtti.
EĞİTİMLİ KESİMİN DE TERCİHİ KAÇAK
Efe Alkollü İçecekler Hukuk ve Kurumsal İlişkiler Direktörü Tülay Aktan, sektörün en büyük sorununun merdiven altı üretim olduğunu dile getirdi. “Sahtenin boyutu o kadar büyüdü ki sahte üretim sanayileşti” ifadelerini kullanan Aktan, alkollü içkide üretimin yüzde 30''undan fazlasının sahte ürünlerden oluştuğuna dair veriler olduğunu dile getirdi.
Bir şişe rakının yüzde 75''inin vergiden oluştuğunu dile getiren Aktan, artık eğitimli kesimin de sahte ve kaçak ürüne doğru yöneldiğini vurguladı. Mey İçki Kurumsal İlişkiler Müdürü Ahmet Yazıcıoğlu ise fiyat artışlarının beklenti enflasyonuna göre yapılması ve yılda bir defalık fiyat artışlarının buradaki sorunu bir nebze de olsa çözeceğini dile getirdi.
