Beyinin 1 litre su, 150 gram yağ, 15 gram şeker, 110 gram protein, 10 gram tuzdan ibaret olduğunu biliyor muydunuz?
BEYİN YAPISI
Beyin yapısı, beyin kafatasında iki bölüm halinde oluşur. Kişinin doğduğu günden ölümüne kadar kadar vücudunu yönetme işlevini yürütür. Beyin sayesinde düşünme, yemek yeme, hareket etme gibi eylemleri yerine getirebiliriz. Yapısı girintili, çıkıntılı olduğundan, geniş bir alanı bulunmaktadır. Bu kıvrımlarda milyonlarca sinir hücresi bulunur. Korunmasını sağlayan üç katlı zarı vardır. Bunlar örümcek zar, ince ve sert zar olarak tanımlanır. Koruma zarı sert zardır, ince zar kan taşıyarak beyni besler. Örümcek ağ ise, ince zarla boşluk oluşturup arada kalan sıvıyla amortisör gibi işlev görür. Böylece beyin daha dirençli olur. Dış bölümü boz renkte olan beynin içi beyazdır. Dışı sinir hücreleriyle kaplıdır. Bunun altında sinir hücreleri uzantıları yani aksonlar olur. Buraya ak madde adı verilir. İki kısımdan oluşan beyin yapısı, ak maddeden oluşan köprüyle bağlanır. Buna beyin üçgeni ya da nasırlı cisim denir. Beyin bütün duyguların merkezi gibidir. İskelet kasların hareketini sağlar. Sağ beyin sol tarafı, sol beyinde sağ tarafı yönetir. Çünkü hareket sinirleri omurilikten geçerken çaprazlanır. Zekayla ilgili olan her türlü şey beyinden kontrol edilir.
Beyindeki hipotalamus vücutta ısıyı, kalp ve damar sistemini, kan basıncını, hormon seviyesini, sıvı iyon dengesini, metabolizma hızını ve stres önlemlerini düzenleyen kısımdır. Beynin iki kısmı farklı özellikleri kontrol eder. Sağ beyin resim yapma gibi soyut olayları, sol beyin ise öğrenme, konuşma, dil, matematik gibi faaliyetleri yürütür. Beyin yapısı itibarıyla oksijensiz yaşayamayan bir organdır. Hiç bir şekilde oksijensiz kalırsa, eylemlerini yerine getiremez. Beyin hücreleri hızla ölür. Buna karşılık bol oksijende daha iyi çalışır.
BEYİN YAPISI, LOBLAR
Frontal lob: Bu beyin lobu bilinçli düşünmeyi sağlar. Eğer hasar görürse kişinin ruh halinde ve duygusal halinde değişim görülebilir.
Parietal lob: Bu lob beyin yapısı içinde duyu organlarından gelen bilgilerin birleştirilmesinde görevlidir. Nesnelerin kullanımında ve mekansal görüşte de etkili olur.
Occipital lob: Burası görme duyusu bilgilerini işler. Hafif bile zarar görürse, kişide halüsinasyon görme sorunu olur.
Temporal lob: Burası ses ve koku algılamada, mekan, yüz gibi uyaranları işlemede etkili rol oynar.
Serebellum lob: Bu lob duyu organlarından gelen her tür bilgiyi hareketle ilişkilendirir. Bu sayede vücutta dengeyi sağlamada etkili olur.
BEYİN HANGİ BÖLÜMLERDEN OLUŞUR?
Cerebrum: Ayrı hücrelerden oluşan altı tabakadan oluşan bölüm, zeka, irade, his gibi fonksiyonları yürütür.
Ak madde: Aksonların olduğu bölümdür.
Beyin sapı: Bu bölüm beyin ve omuriliği birbirine bağlar. Denge kontrolünü yapar, göz hareketlerini, uyku ve uyanıklık durumunu düzenler.
Orta beyin: Beyin sapından gelen sinir yollarını cerebral hemisferlere taşır. Görme ve işitme merkezlerini barındırır.
Pons: Hemen orta beynin altındadır.
Medulla oblongata: Beyin ve omurilik arasındaki haberleşmeyi sağlar. Solunumu, kalp hızını ve diğer reflekslerin kontrolünü sağlar.
Medulla spinalis:Beyin ve refleks merkezleri arasındaki bağlantıyı sağlar.
Retiküler formasyon: Beyin yapısı içindeki bu bölüm tahrip olursa, kişide koma hali olur.
Cerebellum: Burası beyindeki ikinci büyük yapıdır. Dışı gri, içi ak maddeyi taşır.
Bazal ganglia: Bu yardımcı motor sistemidir.
Hipotalamus: Vücutta iç dengeyi sağlamakta görevlidir. Sıcaklık, yeme içme, sıvıların dengesi, vücut ağırlığı kontrol etme görevlerini üstlenir.
Amygdala: Limbik sistemdeki bu bölüm hasar görürse, yenen ve yenmeyen besinler ayırt edilemez.
Corpus callosum: Sol ve sağ hemisferi birleştiren bu bölüm, limbik sistem üstündedir.
Thalamus: Uyanıklılığı ve uyaran durumunda uykudan uyanmayı düzenleyen kısımdır.
Hippokampus: Hafızanın oluşması, depo edilmesi ve işlenmesi görevlerini üstlenir..
