Bugünkü Yazarlar Tüm Yazarlar
Halil Kağan ÖYKEN
Halil Kağan ÖYKEN
Çalışma Gündemi

Emekli memur kalesinde üçüncü golü gördü

Türkiye İstatistik Kurumu geride bıraktığımız 2024 yılı enflasyon rakamını 44.38, Temmuz – Aralık dönemine ait son altı aylık enflasyon rakamını 15,75 olarak açıkladı. Böylece emekliler ve memurlar ile dul ve yetimlere yapılacak zam oranı da belli olmuş oldu. 2025 Ocak ayı itibariyle SSK ve Bağ-Kur emeklileri ile dul ve yetimler aylıkları yüzde 15,75 oranında artacak. Yılbaşından itibaren memur ve emekli memur maaşları ise yüzde 11,54 oranında zam alacak.

Asgari ücrete yapılan yüzde 30 zammı, işçilik maliyetlerini arttırdığından dolayı etiketlere henüz yansımış iken emekli ve memura yapılan artışların yüzleri güldürdüğünü söylemek güç.

Emekli memur kalesinde gol görmeye devam ediyor

Önce hafızamızı bir tazeleyelim:

1-Memur emeklisi, ilk gölünü 2023 Temmuz ayında memura verilen seyyanen zamdan yararlanamayarak yemişti. O gün için 8.077 TL. olan seyyanen zam, memur emeklisine verilmemişti. Sadece memura verilen seyyanen zam, 2024 Ocak ayında 12.055 TL. oldu. 2024 Temmuz ayında 14.382,73 TL., 2025 ocak ayında ise bu rakam 16.042,50 TL. olarak karşımıza çıkıyor.

2-Geçen yıl Temmuz ayında SSK ve Bağ-Kur emeklisi aylıklarında yüzde 24,73 artış ; memur emeklisi ise aylığında yüzde 19,31 zam gördü. Aradaki yüzde 5,42 fark memur emeklisinin aleyhine gerçekleşmiş oldu. Böylece emekli memur kalesinde ikinci golü de görmüş oldu.

2024 Ocak ayı zamlarında; emekli memur aylıkları yüzde 49,25 artıyor iken SSK ve Bağ-Kur emeklisi yüzde 37,57 artış alacaktı. Ek bir düzenleme ile memur, SSK ve Bağ-Kur emeklileri yüzde 49,25 zam aldılar. Hepsi eşitlendi. Ancak benzeri bir düzenleme 2024 Temmuz ayında yapılmadı ve emekli memur yüzde 5.42 oranında SSK ve Bağ-Kur emeklisinin gerisinde kaldı.

3-2025 Ocak ayına geldiğimizde ise SSK ve BAĞ-KUR emeklileri ile emekli memur aylıkları arasındaki zam oranı bu defa yüzde 4,21 olarak gerçekleşti. Böylece emekli memurlar, ek bir düzenleme yapılmaz ise üçüncü golü de yemiş oldular.

En düşük emekli aylığı uygulamasında neler oluyor?

Açıklanan enflasyon rakamına göre emekli aylıklarına zam yapılması durumunda en düşük emekli aylığı alanların maaşlarında yüzde 15,75 oranında artış olacak. Bunun anlamı ek bir düzenleme olmasa idi; kök aylığı 12.500 TL’nin altında kalanların aylıkları en fazla yüzde 15,75 artacaktı. Diğer bir ifade ile kök aylığı 10.800 TL.’nin altında olan emekli yine 12.500 TL. almaya devam ederken; sadece kök aylığı artmış olacak. Kök aylığı 10.800 TL. ile 12.500 TL. arasında kalanlar ise kök aylığa yapılacak yüzde 15,75 zam sonrası tutarı alacaklardı. En düşük aylık alan kümenin büyüklüğü göz önüne alındığında son yıllarda olduğu gibi bu yılda ayrıca bir artış kaçınılmazdı. Nitekim en düşük emekli aylığı da yüzde 15,75 arttırılarak 14.469 TL. oldu. Böylece en düşük aylık alan küme genişletilmese de olduğu gibi korunmuş oldu. En düşük aylık uygulaması sürdükçe sosyal güvenlik sistemi zarar görmeye devam edecek. Diğer tarafta ise adaletsizlik hissi, geniş kesimlere yayılacak.

Öncelikle en düşük aylıkta milyonları eşitlerken; bu kişilerin birbirlerinden farklı çalışma gün sayılarına sahip oldukları, çalışma hayatları boyunca birbirlerine göre farklı tutarlarda prim ödedikleri, kiminin az prim ödediği, kiminin çok prim ödediği gerçeği göz ardı edilmektedir. Günün sonunda az ödeyen de çok ödeyen de aynı maaşı aldığında kendini haksızlığa uğramış hisseden emekliye ne diyebiliriz?

İkinci sıraya en düşük yaşlılık aylığı almayanları koymamız gerekiyor. En düşük aylığı bu yıla kadar diğer aylıklara göre daha yüksek bir oranda arttırdığımız için yüksek aylık alanlar, en düşük aylık sınırına yaklaşmıştır. En düşük aylık, son beş yılda 1.000 TL. den 14.469 TL.’ye ulaşmış durumunda.

Primin vergi ile karıştırılmaması gerekiyor. Sosyal güvenlik sistemi prim karşılığında sigortalıya fayda sağlayan bir sistemdir. Vergi ise genel olarak karşılıksızdır. Diğer bir deyiş ile prim ödeyen sigortalıda; ne kadar prim ödesem de en düşük aylığı alacağım hissi oluşursa, bu defa prim toplamak da zorlaşacaktır. Herkeste oluşacak düşünce; en kısa yoldan, en az prim ile emekli olmak olacaktır. Bu da zaten zor günler yaşayan sosyal güvenlik sistemini daha da yoracak, kayıt dışı ekonomiyi büyütecektir.

--------------

Sorularınız için e-posta adresi: hkaganoyken@gmail.com

Yazarın Diğer Yazıları