Uzunca bir süre boyunca iktidar tarafından Türkiye’de bulunan Suriyeli sığınmacıların Esad’ın zulmünden kaçtığı ve ancak Esad devrilirse bu sığınmacıların ülkelerine dönebileceği iddia edildi.
Sonuçta olaylar gelişti Esad devrildi, ülke dışına kaçarak Rusya’ya sığındı ve HTŞ Terör Örgütü Suriye’nin önemli bir kesimine hakim oldu amma ve lakin bütün bu gelişmelere rağmen Suriye’liler ülkelerine dönmedi, döneceklerine dair ciddi bir emare de yok.
Aşağıdaki Göç İdaresi Başkanlığının https://www.goc.gov.tr/gecici-koruma5638 sayfasından almış olduğum şu grafik bu trendi açıkça gösteriyor:
***
Bu Göç idaresi başkanlığı tarafından yayınlanan resmi istatistik inanmayan olursa açıp bakabilsin diye yukarıda sayfa linkini de verdim.
Bu sayılar gerçeği ne kadar yansıtıyor Türkiye’de bulunan bütün Suriyeli sığınmacıları kapsıyor mu?
Bunu bilmek elbette mümkün değil.
Grafikte de görüleceği üzere 2021 tarihinde zirve görüldükten sonra sayıda bir düşüş görülüyor.
Burada gördüğümüz azalışın Suriyelilerin Suriye’ye dönmesinden mi yoksa Türk vatandaşlığına geçmesinden mi kaynaklandığını elbette bilemiyoruz...
Çok büyük bir olasılıkla vatandaşlık verilenler geçici koruma kapsamındaki Suriyeliler kapsamından çıkıyor ve bu istatistikten de düşüyordur!
Açıkça söylemem gerekirse ben Suriyelilerin Suriye'ye dönmesinden hiç de ümitkar değilim!
Bu gün gördüğüm kadarı ile Suriye topraklarının bir kısmı İsrail tarafından işgal edilmiş bulunmaktadır.
Dahası Suriye’de en az dört farklı bölge oluşmuş bulunmaktadır. Kuzey doğuda Kürtler, Güneyde Dürziler, Batıda Aleviler ve Ortada HTŞ etrafında toplanmış Sünni topluluklar egemen.
Elbette birde Türkmenler var, Türkmenlerin adı çok geçmiyor ama Türkiye’nin desteklediği Türkmen güçlerin oldukça kalabalık bir silahlı gücü olduğunu da biliyoruz. Bunlar HTŞ ile ne kadar uzlaşır, ne kadar birlikte hareket edebilir bunu şimdiden söylemek ise çok zor.
Sonuç olarak Suriye bıçak sırtı bir dengede yürüyor, Suriye’de işlerin yoluna girmesi ve ekonomik durumun düzelmesinin çok kısa bir sürede gerçekleşebileceğini sanmıyorum. Bu durumda Suriyelilerin Türkiye’de elde ettikleri imkanları bırakıp, çoluk çocuk yeni bir maceraya atılmalarını beklemek saflık olur.
Ayrıca bugün küresel ölçekte yükselen mülteci sorununun en büyük nedeni ekonomik zorluklardan kaçan, kurtuluşu gelişmiş ülkelerde arayan yok yoksul geniş kitleler olduğu aşikardır. Yani Suriye ekonomisi düzelmeden Suriyelilerin geri dönmesini beklemek anlamsızdır.