Prof. Dr. Vedat Göral, son yıllarda arttığı belirtilen dışardan yiyecek, içecek tüketimi ve ev, işyeri gibi noktalara sipariş durumlarında kullanılan kaplarındaki tehlikelere dikkat çekerek uyarılarda bulundu.
Hazır gıda tüketiminin dünya çapında arttığı son yıllarda, ülkemizde de evlere, iş yerlerine gibi yerlere “sıcak yemek” servisi yapan işletmeler popülerleşti.
Ancak uzmanlar, bu tür yemeklerin hijyenik olmadığı gibi, içinde bulundukları plastik kapların da sağlığa zararlı olduğu konusunda uyardı.
Prof. Dr. Vedat Göral, “Yabancı bir çalışmada, dışarıda yemek yiyenlerin evde yemek yiyenlere göre yüzde 35 daha fazla kimyasala maruz kaldığı ortaya çıkmış. Bu durum özellikle çocukları, gençleri, hamile kadınları etkiliyor. Plastik tabaklarda servis edilen yemekler, plastik maddeleri yemeğe bırakıyor, biz de bunları yiyerek sağlığımızı riske atıyoruz. En korkutucu olanı ise PFAS denen kalıcı kimyasallar. Bu kimyasallar ve plastikler, ileride bize hastalık olarak geri dönüyor” dedi.
Gastroenteroloji Bölümü'nden Prof. Dr. Vedat Göral, dışarıdan sipariş edilen yemeklerin yağa, suya karşı dayanıklı, ısıya dirençli kimyasallarla güçlendirilmiş kaplarda, kahve bardaklarında, eldivenlerde bulunan tehlikeleri anlattı.
Prof. Dr. Göral, yabancı kaynaklı araştırmalara göre, bu ürünlerle vücuda giren “kalıcı kimyasallar” adlı PFAS maddelerinin insanları ciddi sorunlarla karşı karşıya bıraktığını belirtti.
"KİMYASAL MADDELERİN AMBALAJ MALZEMELERİNDE ÇOK FAZLA BULUNDUĞU ORTAYA ÇIKTI"
Gastroenteroloji Uzmanı Prof. Dr. Vedat Göral, kimyasal maruziyet konusunda araştırmaların önemli veriler sunduğunu belirterek, “Yabancı bir çalışmada dışarıda yemek yiyenlerin evde yemek yiyenlere göre yüzde 35 daha fazla kimyasala maruz kaldığı görülmüş. Dışarıda yediğimizde kalitesiz yağ ve ek maddelerle birlikte daha çok kimyasala maruz kalıyoruz. Bu durum özellikle çocuklar, gençler ve hamile kadınlar için daha riskli. Hazır gıdaların en çok cheeseburger, hamburger gibi ürünlerde olduğu tespit edilmiş. İşlenmiş etler ve ambalaj malzemeleri de çok fazla kimyasal madde içeriyor. Ne yazık ki gençler, üniversite öğrencileri hep dışarıda yemek yiyorlar, ev yemeğinin lezzetini tanımadan büyüyorlar. Vücudumuza giren kimyasallar ileride kanser başta olmak üzere birçok hastalığa yol açabilir veya hastalıkları hızlandırabilir. Ayrıca üreme organlarında hastalıklar, endokrin bozukluklar da oluşabilir. Kimi zaman da anlık hastalık yani kimyasala maruz kaldığımız anda vücut tepki verebilir. Bunların en tehlikelisi PFAS adlı kimyasallardır ve bunlar kalıcı kimyasallardır. Vücutta dokularda uzun süre kalabilen bu kimyasallar, doğadan da uzaklaşmadığı için doğayı da kirletiyor. Balinaların midesinde plastik poşetler bulunmuş, balina bunları yemiyor biz atıyoruz, çevreyi mahvediyoruz balık da bunları yiyor. Vücudumuz kimyasal ve plastik saldırısı altında, bunları azaltmamız gerekiyor çünkü ileride bu bize hastalık olarak dönecektir" dedi.
"KİMYASAL VE PLASTİK İÇEREN ŞEYLERDEN KAÇINMALIYIZ"
Prof. Dr. Göral, dışarıdan getirilen veya sipariş edilen ürünlerin konulduğu kapların da birçok risk taşıdığını ifade ederek şunları söyledi:
“Gelen ürünler plastik bir tabakta veya karton bir kutuda geliyor. Karton bardaklarda bile plastik var, oradaki sıcak su karton bardaktaki plastiği çözüyor. Plastik içtiğimiz sıcak suya veya çaya karışıyor, bu yüzden cam bardak, porselen bardak kullanmak daha iyi. Gıdanın naklinde, paketlenmesinde, soğumaması için kullanılan plastikler de zararlı. Özellikle çiğ köfte yaparken veya bazı restoranlarda gösteri amaçlı eldivenler kullanılıyor. Eldivenler de masum değil, onlarda da kimyasal maddeler var. Kimyasal ve plastik içeren şeylerden uzak durmalıyız, bunlar ileride bize hastalık olarak geri gelebilir. Plastik tabaklar kullanılıyor, maalesef yemeğe karışıyor ve biz de onu afiyetle yiyoruz. Ağzımızdan aldıktan sonra bağırsaklara gidiyor, bunu anlamıyoruz, bunlar emiliyor sonra kanla birlikte bütün organlara yayılıyor. Çocuklarda davranış, gelişme sorunları, yetişkinlerde endokrin, hormonal sorunlar hatta kanser gibi değişimler oluşabiliyor. Bunlar masum değil, dokularda hasar yapabilir. Örneğin; şeker, böbrek hastalıkları, karaciğer hastalığı olabilir. Plastikler biriktiği organa zarar verebilir. Hazır kahveler, kasaptaki etin saklanması, etin sarıldığı poşetler, evlerimiz, giysilerimiz, çoraplarımız her yerde plastik var. Çocuklar okulda yesin diye yemekler götürülüyor ve plastik tabaklarda; plastik kaşık, bıçaklar veriliyor bu çok yanlış. Hamilelikte dikkat edilmezse çocuk plastikle maruz kalarak doğabilir. Plastik, hazır gıda, asitli içecek, fast food, işlenmiş gıda gibi şeylerden uzak durmalıyız. Yürüyüş, spor çok önemli. Obezitenin en büyük nedeni de işlenmiş gıdalar, bunlarla beslenenler yanında bir asitli içecek alıyorlar bunlar obeziteyi tetikleyen en büyük faktörler"
