Ulusal Antropoloji ve Tarih Enstitüsü’nden (INAH) araştırmacılar, Cenotes Urbanos projesi tarafından bilgilendirildikten sonra 13 cm boyundaki kabı ortaya çıkardı.
Kap kısmen su altında kalmıştı ve tüm mağarayı sular altında bırakan yağışlı mevsimde biriken yumuşak tortuya gömülmüştü.
Arkeolog Antonio Reyes, “Dışı kırmızımsı renkli, içi siyah astarlı, kısmen kalsiyum karbonatlarla kaplı. Süslemesi, balkabağına benzer bir fitomorfik görüntü sağlıyor gibi görünüyor.” diyor.
Söz konusu kap, Geç Preklasik döneme (MÖ 300 – MS 250) tarihleniyor ve bir oluk ağzı olmamasına rağmen, arkeologlar bunun çikolata içmek için kullanıldığını öne sürüyorlar.
Mayalar, çikolatayı sıcak sıvı bir içecek olarak tüketiyorlardı. Kavrulmuş kakao çekirdeği ezmesini, su, acı biber ve mısır unu ile karıştırarak tatlandırıyorlar ve daha sonra karışımın üstü kalın bir köpükle kaplanana kadar tekrar tekrar kaplar arasında aktarıyorlardı.
arkeofili.com.''un haberine göre; bu içecek, resmi törenlerde ve dini törenlerde, cenaze adakları olarak, haraç olarak ve tıbbi amaçlar için kullanılıyordu.
Ekip, sistematik bir çalışma yapmak ve mağarada başka herhangi bir eser bulunup bulunmadığını belirlemek için kurak mevsimde mağaraya geri dönmeyi planlıyor.
Mayalar ilk yerleşim alanlarını MÖ bin yıllarında kurdu.
Mayalar ya da Maya halkları (İspanyolca mayas), Mezoamerika''da Maya uygarlığını kuran atalarının topraklarında, günümüzdeki Guatemala, Güney Meksika ve Yukatan Yarımadası, Belize, El Salvador ve Batı Honduras''ta yaşayan ve 7 milyon nüfusa sahip olan Orta Amerika''nın en tanınmış yerli Kızılderili halkıdır.
