Putin, İlham Aliyev'i neyle tehdit etti?

Rusya'nın, Azerbaycan-Ermenistan arasında ateşkes ilân etmesi, Türklerin aleyhinedir. Ne olura olsun Ermenistan'a kendisini toparlama fırsatı verilmiştir ve bunu Rusya bilerek yapmıştır.

Putin'in "Rusya'da Azerbaycanlı 2 milyon ve Ermeni daha fazla…" demişti. Bu nüfus oranını da dikkate aldığını söylemek istemişti ama, bunun ötesinde Rusya neredeyse Ermenistan'la bir bütün.

Putin bir laf daha etmişti:"Çatışmalar Ermenistan topraklarında olmuyor." Bu lafın manası çok açık: Çatışma, Azerbaycan topraklarında...

Rusya ince ayarlı yürüyor. Azerbaycan'ı idare etmek, Ermenistan'ı kurtarmak için hamle yapıyor. Çünkü Ermenistan'ı koruyacağına dair sözü var. Antlaşmaları var. Bu ülkede asker bulunduruyor.

Azerbaycan'ın kazanması, Dağlık Karabağ'ın Azerbaycan içinde görünmesi, hiçbir surette Rusya'nın işine gelmeyecektir. Rusya için lâzım olan "arıza"dır. Kafkasya'da sürekli nizah çıksın ki, kendisine muhtaç olunsun.

ABD için Ortadoğu'da İsrail'in manası ne ise, Ermenistan'ın da Rusya için manası odur, diyebiliriz.

İsrail'in zarar göreceği bir vaziyette nasıl ki ABD, Ortadoğu'yu karıştırıyor, Rusya da, Kafkaslarda Ermenistan için aynı rolü oynuyor. Bundan hiç şüpheniz olmasın.

Rusya'nın geçinemediği/geçinmek istemediği bir ülke de Gürcistan. Gürcistan'ın iki bölgesi Abhazya ve Güney Osetya sadece Rusya'nın tanıdığı bir bağımsızlık ilân etti. Gürcistan, bizimle bir bütün gibi... Kimlikle girip çıkabiliyoruz. Gürcistan eski cumhurbaşkanı Şevardnadze'nin -Sovyetleri dağıtan Gorbaçov Hükûmeti'nde dışişleri bakanıydı- Tiflis'te, bizimle sınırın lüzumsuz olduğu manasına gelecek sözleri onun ağzından bizzat duyduğumu yazmıştım. Gürcistan'ın, Türkiye ile Azerbaycan arasında tampon olması da Putin'i rahatsız edecektir.

Aklıma takılan, Bakü "ateşkes"e "evet" derken Ankara'yla istişare etti mi? Sonradan Ankara'ya telefon açılıp bilgi verildiğine göre istişare edilmediği anlaşılıyor.

Ankara'nın tavrı net... Madem başlandı, sonuna kadar gidilmeli ve işgaldeki topraklar kurtarılmalı.

Putin'in ateşkes emrine -evet, emrine- Azerbaycan halkı ne diyor? Hiç beklemedikleri bir vaziyetle karşı karşıyalar. İlham Aliyev, askerî elbise giyip "işgaldeki Azerbaycan toprakları kesinlikle kurtarılacaktır. Ateşkese razı değiliz." derken, ne oldu da Putin'e boyun eğdi?

Azerbaycan'da 1 milyon "kaçkın"dan bahsediliyor. Bu insanlar Ermeniler yüzünden yurtlarından, ocaklarından oldular, yakınları vahşice katledildi. 10 milyon içinde 1 milyon az bir nüfus değil. Putin'in bu kesin emri ve Aliyev'in buna uyması, halk nazarında hiç hoş karşılanmayacağını tahmin edebiliriz.

Ölü ve esir değiştirmek için, savaşlarda böyle ateşkes kararları alınıyor. Ancak iki taraf zorlandığında; biraz düşünme, birbirleri yoklama, iki tarafın razı olacağı bir neticeye varma için başlangıç oluyor.

Ermenistan'ın bitme noktasına geldiği, Dağlık Karabağ'ı bile bırakıp kaçacağı bir anda, Rusya'nın iki tarafın dışişleri bakanlarını Moskova'da buluşturup ben ne diyorsam o olacak tavrı koyması, kesin bir ifadeyle söylüyorum, Putin ve Paşinyan arasında varılan bir mutabakat neticesidir. 

Ermenistan Cumhurbaşkanı Nikol Paşinyan'ın, Rusya'ya bağlı kalmayıp ABD ve diğer Batı ülkelerine yöneldiği biliniyor. Putin bundan rahatsız. Paşinyan'ın "Ağam ben ettim sen etme… Karabağ elden çıkarsa, Erivan'da tutunamam. Kulun kölen olayım, ne istersen yaparım." demediğini kimse söyleyemez.

İnsan düşünmeden edemiyor... Putin, İlham Aliyev'i neyle tehdit mi etti?

 

 

 

Yazarın Diğer Yazıları