AB’nin arabuluculuğunda Çarşamba günü Brüksel’de doğal gaz müzakereleri için toplanan Rusya ve Ukrayna enerji bakanları arasında anlaşma sağlanamazken; Moskova, müzakerelerin devamı için AB’den mali güvence istedi.
Rusya Enerji Bakanı Aleksandr Novak, Brüksel’den ayrılırken, “Eğer para varsa gaz da var” diyerek Ukraynalı mevkidaşı Yuri Prodan ile müzakereleri sürdürmek için AB’nin bu ülke ile finansman anlaşmasına varmasını şart koştu.
Geçici çözüm arayışı
Kış arifesinde Brüksel’de düzenlenen ve Avrupa ülkelerinin de büyük bir merakla takip ettiği görüşmelere arabuluculuk eden Avrupa Birliği Enerji Komiseri Günther Öttinger ise amaçlarının bu kış için geçici bir çözüm olduğunu belirterek “Mart sonuna kadar arz güvenliğimize yönelik sıkıntıları çözecek bir kış paketi üzerinde uzlaşmak ortak hedefimiz” dedi.
Telefonla baskı
Bu arada; AB Komisyonu Başkanı Jose Manuel Barroso’nun önceki gece Ukrayna Devlet Başkanı Petro Poroşenko’yla defalarca telefon bağlantısı kurarak kendi tekliflerine dayalı bir anlaşmaya onay vermesi için baskıda bulunduğu açıklandı. Rusya, Ukrayna’nın ödenmemiş 3,1 milyar dolar’lık borcunu gerekçe göstererek bu ülkeye doğal gaz satışını Haziran’da durdurmuştu. Taraflar 21 Ekim’de Brüksel’de borç miktarı ve bu kış uygulanacak fiyat konusunda uzlaşmış, fakat, Rus tarafı kredi bulması için Ukrayna’ya 1 hafta süre vermişti. Buna göre Rusya, Mart sonuna kadar geçerli olacak tarifede Ukrayna’ya, ön ödeme şartı ile bin metreküpü 385 dolardan gaz vermeyi kabul etmişti. AB, doğal gaz ihtiyacının yüzde 15’ini Ukrayna üzerinden geçen boru hatlarından taşınan Rus gazı ile karşılıyor. Ukrayna ve Rusya’nın anlaşmaya varamaması halinde; AB üyelerinde yaşayan yüzmilyonlarca Avrupalı, bu kış yaşanabilecek kesintilerden ve soğukta kalmaktan endişe ediyor.
Kış sert geçerse biz de etkileniriz
ürkiye; ekonominin çarklarını döndüren doğal gazın yüzde 98’ini ithal ediyor. EPDK verilerine göre 2013’te ithal edilen gazın yüzde 58’i ise Rusya’dan alındı. Türkiye’deki elektrik üretiminin ise yüzde 40’tan fazlası doğal gaz santrallerinde oluyor. Yani, Rusya’nın doğal gaz arzında yaşanabilecek sıkıntılar, elektrik üretimini de doğrudan etkiliyor. Rus gazını ise iki ana boru hattı taşıyor: Karadeniz altından geçerek gelen Mavi Akım ve Batı Hattı. Türkiye’nin kış aylarında günlük 200 milyon metreküplere varan doğal gaz sarfiyâtı bulunduğunu hatırlatan Enerji Uzmanı Necdet Pamir, “Açığı, LNG (sıvılaştırılmış doğal gaz) yahut da diğer boru hatlarından arttırılacak alımla kapatmak mümkün değil. Batı Hattı gazının kesilmesi durumunda, önce sanayi kuruluşları etkilenecek. Ardından santrallere verilen gaz düşürülecek. Son olarak ise evlere verilen gazın kademeli azaltılması olasılığı var” diyor.
