Topuk dikeninin çok sık görülen ağrıların başında geliyor. Sabah uyanıldığında topukta ağrı oluşuyor. Topuk dikeninin tedavisi için rahatsızlığın doğru tespiti oldukça önemli. Zira her topuk ağrısı, topuk dikeninden kaynaklanmayabiliyor. Yalın ayak dolaşmamak, ince tabanlı terlik ve ayakkabılar tercih etmemek, ortopedik terlik giymek, destekleyici silikon topukluklar kullanmak, hekimin yazdığı jel ve kremleri 3-4 hafta kullanmak topuk dikeni tedavisinde çok önemli. Konuyla ilgili Doç. Dr. Zafer Atbaşı bilgiler verdi:
TOPUK DİKENİ NEDİR?
Topuk dikeni, plantar fasiyanın (ayak tabanını gerdiren zar) topuk kemiğinin yapıştığı yeri aşırı çekmesiyle oluşan ödemin, bir süre sonra topuk kemiğinde dikensi bir kemik çıkıntısı haline gelmesi.
Topuk dikeni, ağrıya neden olur. Hastalar, öncelikle ağrı şikâyetiyle hekime başvurur. Topuk dikeni olan hastalarda, sabah uyanınca çok fazla topuk ağrısı olur ve bu ağrı yürüyünce geçer. Uzun süre hareketsizlik sonrasında yaşanan ağrının nedeni ayak tabanındaki zarın kısalmasıdır. İlk basınçta, kısalan zarın topuk kemiğini çekmesiyle birlikte ağrı oluşur. Biraz yürüyüp ayak tabanındaki zar esneyip uzadıkça ağrı azalmaya başlar.
Çoğu insanın sandığı gibi ağrının nedeni topuk kemiğindeki çıkıntı değil. Yani Çıkıntının tedavi edilmesi sonrasında topuk dikeni geçer” gibi bir durum söz konusu olmuyor. Topuk dikenindeki asıl etken, ayak tabanındaki zarın topuk kemiğini aşırı çekmesidir. Bu nedenle topuk dikeninde, ayak tabanındaki zarın esnetilmesi gereklidir. Kısaca, topuk dikeninin oluşmaması ve tedavisi için en önemli şey plantar fasiya denen zarın gevşek olması.
NEDEN OLUŞUR?
Hızlı kilo almak, topuk dikeninin en sık görülen nedenlerinden biridir. Ayak altına ne kadar çok yük bindirilirse ayak tabanındaki zar o kadar gerilir ve topuk dikeni gelişir. Hızlı kilo almak gibi hızlı kilo vermek de topuk dikenine neden olabilir. Ayrıca romatizmal ve tiroid hastalıkları olanlarda “entezopati” olarak adlandırılan ağların kemiklere yapıştığı yerlerde ödem oluşması daha sık görülür. Bu nedenle de romatizmal hastalığı olan bireyler, topuk dikeni oluşumuna daha yatkındır.
Topuk dikenine neden olan diğer faktörler, “Düz ayakkabı tercih etmek, Sert zeminde yalın ayak yürümek,İnce tabanlı terlik giymek.” diye sıralanabilir.
Bütün topuk ağrıları topuk dikeni değildir. Topuk dikeni, stres kırığı ile çok karıştırılır. Özellikle yalın ayak çok uzun yürünmesi ve çok sert zeminde yürünmesi durumunda topuk kemiğinin içinde kırıklar oluşabilir. Ağrının, topuk dikeni ya da stres kırığı nedeniyle ortaya çıkıp çıkmadığının tespit edilmesinde ise hekim muayenesi oldukça önemli.
NASIL TEDAVİ EDİLİR?
Topuk dikeni tedavisinde plantar fasiya zarının gevşetilmesi gerekir. Bunun için de çeşitli yöntemler bulunmaktadır. Örneğin, pet şişeyi suyla doldurup ayağın altında yuvarlamak ödemi rahatlatabilir. Ancak asıl yöntem, ayak tabanındaki zarın gevşetilmesi olduğu için; akşamları bir kovaya sıcak su koyularak cam şişeyle çok bastırmadan 15-20 dakika masaj yapılması önerilir. Ayak tabanındaki ödemi azaltmak için hekim önerisiyle antiinflamatuar ilaçlara başvurulabilir.
