"Balkanların Türkçe Hafızası" belgeseli

"Balkanların Türkçe Hafızası" belgeseli

Türkçenin Balkanlardaki bin yılı aşkın yolculuğunu, son dönemdeki varoluş çabasını, Balkanlardaki Türkoloji ve Türk kültür-sanat, eğitim, bilim dünyasının yaşayan canlı birer hazinesi olarak kabul edilen, Prof. Dr. Nimetullah Hafız ve eşi Prof. Dr. Tacida Hafız''ın takdir edilen yaşam mücadelesi, T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı, Kosova Prizrenliler Kültür Yardımlaşma Derneği ve "Doğru Yol" Türk Kültür Sanat Derneği''nin katkılarıyla hazırlanan ve yapımcı, yönetmen, yazar İsmet Arasan''ın çektiği "Balkanların Türkçe Hafızası" belgeseli Türk dünyası kamuoyunda takdirle karşılanmıştır.

Bursa''da düzenlenen Uluslararası Türk Dünyası ll. Korkut Ata Film Festivali''nde, "Balkanların Türkçe Hafızası" filmi, belgesel dalında üçüncülük ödülünü almış, Türk dünyası sinemasının ortak kültürel değerlerle beslenmesi amacıyla 1-5 Kasım tarihleri arasında 10 ülke ve yedi özerk bölge olmak üzere 17 coğrafyadan 52 filmi sinemaseverlerle buluşturan 2. Korkut Ata Türk Dünyası Film Festivali, ödül töreniyle sona ermiştir.

Ödül töreninin açılış konuşmasını yapan Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, evrenselliğin özüne ve değerlerine bağlı kalabilmek olduğunu belirterek, "Ağacın kökü toprağın derinine ne kadar iniyor, ne denli geniş alana yayılıyorsa, boyu ve görkemi o kadar büyük, dallarının gölgesi o denli kapsayıcı olur. Bu gerçeği festivalimizde de tecrübe ediyoruz. Festivalde sanatçılarımız, sahibi değil parçası olduğumuz dünyaya dair bizlere yepyeni pencereler açtılar. Aslımızı bildiğimiz ve algımızı mümkün olduğunca geniş tuttuğumuz müddetçe, kendimizi anlatmamız ve anlaşılmamız o denli kolay olacaktır" dedi.

"Bu yıl festivalimizle birlikte ''Türk Dünyası Sinema Zirvesi''nin ikincisini de gerçekleştirdik" diyen Ersoy, "Zirvede kültürel ve sanatsal iş birliği olanaklarını değerlendirmek adına güçlü bir irade ortaya konuldu. Geçen yıl imzaladığımız deklarasyon ile ortaya koyduğumuz ortak adımların bir an önce atılması arzusundayız. Dünyaya söyleyecek çok şeyimiz var. Sanatı, sinemayı tercüman kıldık, konuşmaya, anlatmaya devam edeceğiz" diye konuştu.

Belgesel filmlerde birinciliğe Özbekistan''dan Furkat Usmanov''un yönettiği "İnsan Karanlığın Ardındaki Işık", ikinciliğe Kazakistan''dan Aigul Cherendinova imzasını taşıyan "Avrasya''nın Hükümranları", üçüncülüğe ise Türkiye''den İsmet Arasan''ın yönettiği "Balkanların Türkçe Hafızası" layık görüldü.

Belgeselin ikinci gösterimi 6 Kasım''da İstanbul-Taksim Atatürk Kültür Merkezi''nde Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, Kültür ve Turizm Bakan Yardımcısı Ahmet Misbah Demircan, Türkmenistan Kültür Bakanı Atageldi Şamuradov, Kırgızistan Kültür, Bilgi, Spor ve Gençlik Politikaları Bakanı Altynbek Maksutov, Özbekistan Kültür Bakanı Ozodbek Nazarbekov, TÜRKSOY Genel Sekreteri Sultan Raev, Kazakistan Kültür ve Spor Bakanlığı Kültür Komitesi Başkanı Roza Karibzhanova, Bursa Valisi Yakup Canbolat, Bursa Büyükşehir Belediye Başkanı Alinur Aktaş, TRT Genel Müdürü Zahid Sobacı, Türk sinemasının ad yapmış ismi Türkan Şoray''la birlikte sinema sektörünün önemli yapımcı, yönetmen, senarist ve oyuncularının katılımları ile düzenlenen görkemli galayla gerçekleştirilmiştir. Hafız hocaların yaşamlarını ve hizmetlerini anlatan belgesel, ödül töreninde seyirci tarafından duygu seli içerisinde, büyük bir beğeniyle dakikalarca ayakta alkışlanmıştır.

2 Aralık 1939''da Prizren, (Yugoslavya Krallığı) bugünkü Kosova''da dünyaya gelen Prof. Dr. Nimetullah Hafız ve 11 Haziran 1946''da Bosna Hersek''in başkenti Saraybosna''da dünyaya gelen Prof. Dr. Tacida Hafız hayatta olan Türkologların önde gelenlerindendir.           

Film, Hafız''ların ömrü ve anıları ile bütünleşerek Balkanlarda konuşulan Türk dilinin serüveni seyirciyi Prizren''e, Bosna''ya, Belgrad''a, Novi Pazar''a, bir zamanların Üsküp''üne, Saraybosna''ya ve Trebinje''deki ilk sevdalinkanın öyküsüne; Almanya, Türkiye, Karadağ ve Kazakistan''a götürüp  duygu seli yaşattı.

Nimetullah Hafız, İlk ve orta öğrenimini 1961 yılında Prizren''de tamamladıktan sonra 1964 yılında Belgrat Üniversitesi Filoloji Fakültesi Şarkiyat Bölümü''ne girdi. Belgrat Üniversitesinde iki yıl okuduktan sonra Sarayevo Üniversitesi Felsefe Fakültesi Şarkiyat Bölümü''ne (Türkçe, Arapça ve Farsça) devam ederek 1969''da mezun oldu.

İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü''nde 1976''da "Prizren Türk Halk Edebiyatı Metinleri ve Ağız Hususiyetleri" adlı teziyle doktora yaptı. 1978''de Priştine Üniversitesi Felsefe Fakültesi Şarkıyat Bölümü''nde doçent, 1983''te profesör unvanını aldı.

Almanya''da Mainz Gutenberg Üniversitesi Şarkiyat Bölümü''nde Balkan Türkolojisi ile ilgili araştırmalar yaptı. 1994''te Ankara''da TİKA ve TDK ile Türk Dünyası Dilleri''nin inceleme ve araştırma projelerinde yer aldı. Prizren''de Prizren kalesi ve Kırık Cami kazılarını, Sinan Paşa Camiinin onarılması projelerini yürüttü ve bunlarla birlikte daha birçok Osmanlı tarihi eserini devlet koruması altına alınmasını sağladı. Cönklerden Ömer Lûtfi ve Âşık Ferkî''nin eserlerini bilim dünyasına kazandırdı.  Priştine Üniversitesi Filoloji Fakültesi''nde Türk Dili ve Edebiyatı Bolümü Kurdu. Ankara Üniversitesi DTCF ve  Kazakistan Ahmet Yesevi Üniversitesinde misafir öğretim üyesi olarak çalıştı.

2001''de Balkan Türkoloji Araştırmaları Merkezi''ni (BAL-TAM) Prof. Dr. Tacida Hafız ile birlikte  kurup Bal-Tam dergisini yayınladı.

Pek çok ödülün yanısıra Türk Kültürüne Hizmet Vakfı''nın 2002 yılının şeref ödülüne layık bulundu. Çok sayıda kitap ve makale yayımladı.

İlk ve orta öğrenimini Mostar ve Sarayova''da yapan Tacida Hafız, yüksek öğrenimini 1976''da Sarayevo Üniversitesi, Felsefe Fakültesi, Doğu Dilleri Bölümünde tamamladı.

Öğrenimi sırasında kendisinden bir üst sınıftaki Nimetullah ile tanışması yaşamındaki iki aşkı da beraberinde getirdi. İlki, 1968 yılında dünya evine girdikleri eşi Nimetullah Hafız, diğeri onun aracılığıyla tanışıp hayatının geri kalanını bu yolda hizmet etmeye adadığı, Türk kültürü ve medeniyeti oldu. 30 Haziran 1998 yılında Prizren''de kurulan Türkologlar Birliği Yönetim Kurulu üyeliğine seçildi.

1998''de  Priştine Üniversitesi, Felsefe  Fakültesi''nde  Doktora yaptı. 2004''te doçent, 2008''de profesör oldu. Priştine Üniversitesi  Filoloji  Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü Öğretim üyesi olarak çalıştı. Ankara  Üniversitesi, DTCF ve Kazakistan Hoca Ahmet Yesevi Üniversitesi''nde misafir öğretim üyesi olarak görev yaptı. Yunus Emre başta olmak üzere yedi kitap ve pek çok makale yayınladı.

Rumeli''nin en köklü, kadın derneklerinden Zübeyde Hanım Kosova Türk Kadınlar Derneği, 4 Mart 2022''de toplumumuzun örnek aydın kadını olarak Kosova ve Balkanlar''da Türkoloji''ye, Türk eğitim, bilim, kültür ve sanat hayatına sunmuş olduğu değerli katkılar adına Yılın Kadını, Yaşam Boyu Hizmet ve Başarı Ödülü''ne BAL-TAM Genel Müdürü Prof. Dr. Tacida Hafız''ı layık görerek ödüllendirdi.

Balkanların Türkçe Hafızası unvanı verilen aile dostumuz Hafız''ları kazandıkları önemli ödül nedeniyle tekrar kutlar, mutlu, huzurlu bir yaşamla başarılarının devamını dilerim.

Yazarın Diğer Yazıları