Bu köşede kaleme aldığımız yazılarda sürekli şunu vurguladık: Tarım ve sanayideki sorunlarımız çözülmeden kurda istikrarı yakalamamız çok zor. En fazla yüksek faizi verip, tefecilere kâr sağlayarak, gelen sıcak para ile geçici düşüşler görülebilir. Ancak iç ve dış siyasette kavgacı, ekonomide ithalatçı zihniyet yüzünden en küçük dış dalgada kurun yükselmeye başlaması sürpriz değil. Sonuçta Türk halkının büyük bir fedakârlıkla dişinden tırnağından artırdığı tasarruflar, faiz olup tefecilerin cebine giriyor, ama kur tekrar yükselince bu sermaye heba olmuş oluyor.
Bunun tipik örneğini kurun 6,89'dan 7,20'ye çıkışında tekrar gördük. Bu sefer bahane ne oldu? Pandemi öncesi Amerikan Merkez Bankası'nın varlıklarına (kabaca bastığı para diyelim) baktığımızda 4,2 trilyon dolar olduğunu görüyoruz. Pandemi ile birlikte bu varlıklar 7,5 trilyon dolara çıktı. An itibari ile 1,9 trilyon dolarla 5 trilyon dolar arası ek harcamaların yapılması gündemde. Hal böyle olunca artan para miktarı Amerika'da enflasyon artışını gündeme getiriyor. Çünkü bir ekonomide mal ve hizmet üretiminden daha fazla para miktarını artırırsanız, bu işin doğal sonucu olarak enflasyon karşınıza çıkar.
Amerika'daki enflasyon artışı beklentileri doğal olarak faizleri yukarı çekiyor. Çünkü enflasyon artacaksa yatırımcılar tasarruflarının enflasyon altında ezilmesini istemezler. O zaman faizler de enflasyonla beraber yukarı gider.
Amerikan 10 yıllık tahvil faizi, bu hesabı yaparken dikkate aldığımız önemli bir veridir. Bu faize baktığımızda parasal genişleme haberleri ile 28 Ocak'ta 1,05 olan faizin, 25 Şubat'ta 1,43'e yükseldiğini görüyoruz.
Amerikan faizi artınca ne oluyor? Dünyada borsalardan ve diğer piyasalardan dolar çıkıp anavatanına yüksek faizle dönüyor. Burada Türkiye açısından sorun şu: Türkiye ekonomisi o kadar kırılgan ki, yani üretimde ve finansta o kadar dışa bağlı ki, dünya üzerinde siyasi ya da iktisadi bir değişimde hemen bozulmaya başlıyor. Aynı mekanizma Alman, Fransız, Japon, Çin ekonomisini Türkiye gibi harap etmiyor.
Bu sefer yükselişin dış gerekçesi Amerikan tahvilleri oldu, yarın Amerikan yaptırımı olur, öbür gün Ruslar neden S-400'ü kutuya koydunuz der yaptırım uygular, sonra Avrupa Akdeniz'den geri çekilin der... Türk ekonomisini yöneten ekip ya zihniyeti değiştirecek, siyasi kavgayı, yandaşlara ve tefecilere sermaye akışını kesecek, ya da bu ekip demokratik usullerle seçimde değişecek. Aksi takdirde dolar gördüğü yeri unutmaz. Bir bahane ile tekrar 8,50 seviyesi karşımıza gelir.
YASAL UYARI: Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti, aracı kurumlar, portföy yönetim şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri arasında imzalanacak yatırım danışmanlığı sözleşmesi çerçevesinde sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, yorum ve tavsiyede bulunanların kişisel görüşlerine dayanmaktadır. Bu görüşler, mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım kararı verilmesi, beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.