Sulhten sonra elbirliğiyle çalışmayı elden bırakmamak lâzımdır
Sulhten sonra elbirliğiyle çalışmayı elden bırakmamak lâzımdır
"Akhisar: İstasyonda Paşa hazretlerini Halid Bey ile ahali istikbal etmiştir. Paşa hazretleri, Akhisar’da, muallimlerle sohbet etmişlerdi.
Geyve: Paşa hazretlerine, Doğançay istasyonunda bir müfreze tarafından resm-i selâm ifa edilmiştir.
Arifiye: İstasyonda bura halkından başka, Adapazarı’ndan gelen esnaf ve tüccar, bekleyiş halinde idiler.
Karşılayıcılar arasında, ulemadan bir zat (Müderris Harun) burada teşekkür nutku söyledi. Paşa hazretlerinin, vatanın kurtuluşu yolundaki hizmetlerinin devamından dolayı, halkın şükranına tercüman olmuştur. Paşa’nın yanındakiler; Bolu Milletvekili Cevad Abbas, Başkumandan Refakat zabiti Mahmûd, Yaver, Muzaffer, Muhafız Taburu Kumandanı İsmail Hakkı, Erkân-ı Harbiyesinden Tahsin, Yümni Cevdet ve Rıza, Matbuat ve İstihbarat Müdir-i Umûmisi, İstihbarat Müdiri Edhem Hidâyet, Hâkimiyet-i Milliye Gazetesi Müdürü Recep Zühdü, Kalem-i Mahsusâdan Memduh, Diş Tabibi Ahmed Şevki, 40-42 adet asker".
Mustafa Kemal Paşa, tarihi nutuklarından birini de Arifiye istasyonunda Lozan Konferansı, barışa ihtiyaç duyulduğu, milli hâkimiyet, ekonomik vaziyet ve yurt dışındaki Müslümanlar’ın karşılaştığı esaret konularında ifade etmişti.
Nutuk’un Metni:
"Lausanne Konferansı’na murahhaslarımız gitti. Konferans devam ediyor. İnşallah arzu ettiğimiz neticeyi alacağız. Vakıa düşmanlarımız çok çetindir. Memleketimizi bir müstemleke haline getirmeğe uğraşıyorlar. Fakat bu defaki heyet-i murahhasımız karşılarına çıkanlar gibi değildir. Neticeye emniyetle intizar edelim. Bu hususta hayatımıza kastetmekle taannüd edilecek olursa ordularımız hukukumuzu müdafaaya daima amadedir.
Aynı zamanda şimdilik Lausanne Konferansı bizim için na-ümid bir vaziyette değildir. Biz sulh arzu ediyoruz.
Evvelâ, sulherver olduğumuz için sulhu arzu ediyoruz. Saniyen, mütemadî memleket sulhe, tanzim ve imara çok muhtaçtır. Fakat sulh olmayacak olursa yine mücadeleye devam edecek ve mutlaka memleket için elzem olan neticeyi elde edeceğiz. Bizim mücadelemiz bitmemiştir. Asıl sulhten sonra elbirliğiyle çalışmayı elden bırakmamak lâzımdır. Karşımızdaki düşmanlar böyle çalışıyorlar. Tarihimizde müspettir ki, şimdiye kadar nihayetsiz zaferler elde etmişizdir. Tarihimiz birçok parlak muzafferiyetler kaydeder. Fakat zaferle beraber her şey bırakılmış ve semerelerini toplamayı ecdadımız ihmal etmiştir.
(Hoca Harun Efendi-Zat-ı devletleri gibi âlihimmet ve hüsnü niyet sahibi kumandanlar ve rehberlerin şevkiyle halk her türlü fedakârlığa...)
Gazi Paşa hazretleri devamla;Gösterdiğimiz itimada teşekkür ederim. Ancak emniyet ve itimat asar-ı fiiliyeye ibtina etmelidir ki, devamlı, olsun! Ve devamlı olursa faydalı olur. Alelamiya itimatlar çabuk sarsılabilir. Tarihimiz geçmişte nihayetsiz muzafferiyetler kaydettiği için halk herhangi bir harekâtı askeriyenin neticesine karşı izhar-ı itimat edebilir. Ancak bu gibi muzafferiyetleri müteakip de halk daima ihmal edildiğini görmeğe geçmiş günlerin telkinatiyle alışmıştır.
(Devam edecek)
