Rusya’nın sınırlarımızı ihlal eden füzesini Türkiye’nin düşürmesinin ardından Moskova’dan yaptırım için hamle üstüne hamle geliyor. Türkiye’de buna karşı atağa geçti. Adeta ilişkiler satranç tahtasına dönüştü. Ekonomi bürokrasisi, Rusya’ya karşı yaptırımları masaya yatırdı. Rus ürünlerin ‘kırmızı hat’a alınması, transit geçişlerde yavaşlama, nükleer ve gazda önlemler gündemde...Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in imzaladığı Türkiye’ye yönelik yaptırım kararlarının ardından Ankara harekete geçti. Önceki gece Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek başkanlığında üç saatlik bir toplantı gerçekleştirildi. Toplantıdan “kırmızı hat planı” çıktı. Kültür ve Turizm Bakanı Mahir Ünal, turizm sektörünün Rusya’nın uyguladığı yaptırımlardan etkilenmemesi için alacakları bazı tedbirler olduğunu, bu çerçevede 100 kişi ve üzerinde yolcu taşıyan uçaklara verilen 6,000 dolarlık yakıt desteğinin uzatılacağını bildirdi. Ünal, “Desteğin Batı ve Kuzey Avrupa ülkelerini içine alacak şekilde genişletilmesi için çalışma içindeyiz” dedi. Başbakan Ahmet Davutoğlu’nun onayına sunulacak planın ayrıntıları şunlar:
İLK ADIM YAŞ SEBZE-MEYVE: Rus gümrüklerinde kasten bekletilen yaş meyve- sebzelerin iadesi sağlanacak. Gümrük Bakanlığı konuyla ilgili devreye girdi. İhracatçılarla bir araya gelinerek gümrükten gelen malların nasıl değerlendirileceğine karar verilecek.
RUS ÜRÜNLER KIRMIZI HATTA: Rusya’dan gelen ürünler ’kırmızı hat’a alınacak. Mallar tam sayım kapsamına alınarak denetimler sıklaştırılacak.
TEKSTİL-HAZIR GİYİME DESTEK: Hükümete, ihracatçıların zarar görmemesi için tekstil-hazır giyim, elektrikli makine, kimyasal ürünlerin başka pazarlara yönelmesine destek verecek.
KONTRATLI İŞLEMLER: Müteahhitlik gibi kontratlı işlemler ile doğal gaz alımında alternatif kaynaklar değerlendirilecek.
Doğal gazda alternatif
TRANSİTE YAVAŞLATMA: Rusya’nın Türkiye’den transit olarak kullandığı güzergâhlarda yavaşlatmalara gidilecek. Rus plakalı kamyon ve TIR’lar tam tespit yöntemiyle (içindeki mallara tek tek bakılacak) denetlenecek.
TİCARET ANLAŞMALARI: Rus tarafının bütün çağrılara karşın yaptırımları genişletmesi yönündeki adımlarına karşılık tercihli, serbest ticaret anlaşmaları yeniden masaya yatırılacak. Bu anlaşmaların yavaşlatılması da seçenekler arasında yer alıyor.
ÜÇÜNCÜ NÜKLEER SANTRAL: Üçüncü nükleer santral konusunda Rus şirketlerin devre dışı bırakılması seçenekler arasında.
TURİZM SEKTÖRÜNE ÖNLEMLER: Turizm sektörünün rezervasyon iptalleri nedeniyle zora girmesi önlenecek. Farklı ülkelere indirimli kampanyalar düzenlenecek. Ucuza konaklayan Ruslar’a karşı avantajlı tur paketleri mercek altına alınacak.
İŞ ADAMLARINA AYNI MUAMELE: Türk iş adamlarına çıkardıkları zorluklara karşılık Rus işadamlarına da dönüş bileti sorulacak.
DOĞAL GAZ TEDARİKİ : Gerekirse sözleşme yenilenecek. Spot piyasadan LNG alımı ile stoklar desteklenecek. Nijerya, Cezayir’den LNG alımı artırılacak.
Rusya hangi önlemleri uyguluyor?
* Türk firmaları güvenliği ilgilendiren alanlarda faaliyet yürütemeyecek.
* Türk müteahhitlik firmalarının 1 ocak 2016’dan itibaren ihale almamasına dikkat edilecek.
* 1 Ocak 2016’dan itibaren Türk vatandaşlarının, Rusya’da işe alınmasına yasak getiriliyor.
* Sebze-meyve ve zırai ürünlerin ithalatına sınırlama geldi. Rusya Tarım Kontrol Servisi (Rosselhoznadzor), kullanım tarihi geçtiği gerekçesiyle 108 ton tavuk etini Türkiye’ye geri iade etti.
* Rusya’ya taşımacılık yapan araçlar, sıkı kontrol ve denetim altına alınacak.
* Türk malı taşıyan Bulgar TIR’ları Rus gümrüğünde bekletiliyor.
* Türk malı taşıyan Bulgar TIR’larının yüklerine indirilmesine izin verilmeden Rus gümrüklerinde bekletildiği belirtildi. NOVA TV’nin haberine göre, Rus sınırlarında Türk malı taşıyan bin 250 kadar TIR durduruldu. Haberde; Romanya, Kazakistan ve Moldova plakalı TIR’ların da yaptırımdan etkilendiği kaydedildi.
* Charter seferlerin tamamı askıya alındı. Rusya Başbakan Yardımcısı İgor Şuvalov, Türkiye’ye tur paketi satışlarının ve ’charter’ uçuşların yasaklandığını söyledi.
* 1 Ocak 2016 tarihinden itibaren vizesiz seyahat uygulaması dondurulacak.
* Karadeniz ve Azak Denizi’ndeki tüm limanlarda Türk gemilerine kontrol güvenliği artırılacak.
* Rusya’daki 44 üniversite ve yüksek eğitim kurumunun büyük bir bölümü, Türkiye ile akademik ilişkileri dondurdu.
Medvedev yaptırım talimatını imzaladı
Rusya Başbakanı Medvedev, Türkiye’ye yaptırım talimatını imzaladı. Reuters’ın RIA haber ajansına dayandırdığı bilgiye göre, Rus hükümeti 1 Ocak 2016’dan itibaren ithalatı yasaklanan türk ziraat ürünlerinin listesini onayladı.Yasaklı ürünler listesi meyve, sebze ve tavuk ürünlerini kapsıyor. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Türkiye’ye yönelik tedbir paketi kararnamesini geçtiğimiz günlerde imzalamıştı. Uygulanacak 6 maddelik tedbir paketine “Rusya milli güvenliğini ve vatandaşlarını koruma altına alma ve Türkiye’ye yönelik belirli ekonomik yaptırımların uygulanması” adı verilmişti. Rusya Başbakanı Dimitri Medvedev, Türkiye’ye karşı açıkladıkları ekonomik önlemleri genişletebileceklerini açıkladı. Medvedev, alınan önlemlerin daha ilk adım olduğunu söyledi. Olayın nasıl gelişeceğine bakacaklarını belirten Medvedev, “Kararnameye göre önlemleri artıma yetkimiz bulunuyor. Rusya’ya girmesi yasaklanan ürünler listesini genişletebiliriz“ dedi.
