18 Ocak 1943''te Erdek''te doğan, İlköğrenimini Çankırı, İstanbul ve Ankara''da; Ortaöğrenimini İstanbul, Washing­ton (ABD), Elazığ, Ankara ve Isparta''da, yüksek öğrenimini, Ankara DTCF Türk Dili ve Edebiyatı Bölümünde 1968''de tamamlayıp Aynı yıl Atatürk Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Türk Dili Edebiyatı Bölümüne Halk Edebiyatı asistanı olmuş, 1973 yılında Prof. Dr. Mehmet Kaplan danışmanlığında hazırladığı "Elazığ Masalları" adlı teziyle doktor unvanını almıştır.

1974''te öğretim görevlisi olarak Hacettepe Üniversitesi Sosyal ve İdarî Bilimler Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümüne geçmiştir. "Âşık Geleneği ve Rüya Motifi" adlı teziyle doçent (1980) olmuş, 1987''de de Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümüne Türk Halk Edebiyatı Profesörü olarak atanmıştır.

Bugünkü adı ile Kültür Bakanlığı Halk Kültürleri Araştırma ve Geliştirme Genel Müdürlüğü''nün çeşitli faaliyetlerine değişik statülerde sürekli katkıda bulunan Türk Halk Edebiyatı Profesörü, Araştırmacı Yazar, Akademisyen, Halk Bilimci (Folklor Araştırmacısı), hocaların hocası Prof. Dr. Umay Günay''ı yaş alma gününde yürekten kutlar, esenlikler dilerim.

T.C. Başbakanlık, Kültür Bakanlığı, Millî Eğitim Bakanlığı, UNESCO ve Devlet Plânlama Teşkilâtı gibi çeşitli kurumların kültür, folklor ve eğitim faaliyetleri ile ilgili komisyon ve komitelerinde üye ve danışman olarak görev yapan, Hacettepe ve Gazi Üniversitesi''nde çok sayıda lisans, yüksek lisans, doktora tezi yöneten ve ders veren Hacettepe, Gazi ve Girne Amerikan üniversitelerinde Fakülte Kurulu, Üniversite Yönetim Kurulu Üyeliği, Senatörlük gibi görevler üstlenen, 1996-97 yıllarında Londra Üniversitesi SOAS''da misafir profesör olarak çalışan, yurt içinde ve yurt dışında pek çok bilimsel toplantıya katılan, yurt içinde ve dışında çağrılı olarak özel konferanslar veren, 1999 yılında Hacettepe Üniversitesinden emekli olan Prof. Dr. Umay Günay emekli olduktan sonra KKTC''de öğretim üyeliğine devam etmiş halen çalıştığı Girne Amerikan Üniversitesi''nde akla gelen değerli isimlerden hiç şüphesiz biri olmuştur.

Prof. Dr. Umay Günay 20 Eylül 2005-01Haziran 2007 tarihleri arasında Girne Amerikan Üniversitesi, Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmenliği Bölümü öğretim üyesi ve Bölüm Başkanı olarak çalışmış, 25 Nisan 2006-9 Ocak 2015 tarihleri arasında KKTC YÖDAK üyeliği yapmış olup 16 Şubat 2015 tarihinden beri GAÜ Rektör Danışmanı ve öğretim üyesidir. 2019 yılından bu yana da Eğitim Fakültesi Dekanlığını yürütmektedir.

Hakkında biri Ankara''da, ''Umay Ana''dan Umay Hoca''ya Prof. Dr. Umay Günay Türkeş''e Armağan'' adı ile 2019''da Türk Kültürü Araştırma Enstitüsü yayınları arasında İsmet Çetin ve Bülent Gül editörlüğünde hazırlanan armağan kitabı, diğeri de KKTC Girne Amerikan Üniversitesi''nde Yrd. Doç. Dr. Emin Onuş editörlüğünde hazırlanan Prof. Dr. Umay Günay''a Armağan kitabı olmak üzere iki armağan kitabı hazırlanmıştır.

Prof. Dr. Umay Günay''ın yayınlanmış beş kitabı, 300 civarında makale, bildiri, tanıtma, tenkit, deneme, tercüme türlerinde çeşitli dergi ve gazetelerde yayımlanmış yazısı bulunmaktadır.

1. Elâzığ Masalları ve Propp Metodu, Ankara, 2011

2.Türkiye''de Âşık Tarzı Şiir Geleneği ve Rüya Motifi, Altıncı Baskı, Ankara, 2018

3. Risâlet''ün Nushiyye ve Yunus Emre, Üçüncü Baskı, Ankara, 2009

4. Türklerin Tarihi (Geçmişten Geleceğe), 5.Baskı 2015

5. Türk Kültürüne Eleştiri, 2. Baskı, Ankara, 2010

adlı kitaplarıyla Türk kültür tarihine damgasını vuran Prof. Dr. Umay Günay''ı Malatya Masalları üzerine tez yaptığım zamanlar, döneminde ilk ve tek olma özelliği gösteren günümüzde de önemini koruyan bir eser olan Prof. Dr. Umay Günay''ın 1970 yılında doktora tezi olarak hazırladığı daha sonra üzerinde çalışılarak kitap haline getirdiği ve benim inceden inceye incelediğim "Elazığ Masalları ve Proop Metodu" adlı kitabından öte, Prof. Dr. Osman Nedim Tuna''nın alıp bana hediye ettiği "Türkiye''de Âşık Tarzı Şiir Geleneği ve Rüya Motifi" adlı kitabıyla yakından tanımış, ''Malatya Âşıklık Geleneği ve Âşık Esirî'' üzerine doktora tezimi yaparken bu kitapta ortaya koyduğu ilkeler ışığından hiç sapmamış, ''Başlangıcından Günümüze Türk Halk Şiiri'' adlı kitabımda  ''Aşıklık Gelenekleri'' bölümünü yazarken de hocanın koyduğu geleneklerle ilgili hususları esas alışım benden sonra aynı konularda kitap hazırlayanlara da ışık tutmuştur.

                Prof. Dr. Umay Günay''ın bana, "Malatya''da yüksek lisansla doktoran arasında üniversitende halk edebiyatı öğretim üyesi olmadığı için beş yıl beklemişsin. Gel Hacettepe''de doktoranı ben yaptırayım" sözünü hiç unutamıyorum. Sağolsun.

Masallar, bir milletin kültürel değerleriyle oluşan ve bu değerlerin devamlılığını sağlayan edebî unsurlardır. Bu nedenle masal derleme çalışmaları kültürel mirasın aktarımında önemli bir role sahiptir ilkesiyle Doğu Anadolu''daki kentlerde kaynağından masal derleme çalışmalarına önem veren Prof. Dr. Mehmet Kaplan lisansüstü eğitim yapan asistanlarına masallarla ilgili tezler yaptırmış ve masal üzerine çalışan bir kuşak oluşturmuştur. Bunların başında Elazığ Masalları ile Umay Günay, Erzurum Masalları ile Bilge Seyidoğlu, Gümüşhane Masalları ile Saim Sakaoğlu başta gelenlerdir. Bu kuşağın devamcıları olarak Ali Berat Alptekin "Taşeli Platosu Masallarında Motif ve Tip Araştırması" adlı çalışma yapmış, Esma Şimşek Yukarı Çukurova Masallarında Motif ve Tip Araştırması adlı iki ciltlik incelemesi ile dikkatleri çekmiştir.

Masal derleme ve inceleme çalışmalarında hem metot hem de seçilen bölge açısından bir ilki gerçekleştirmiş olan Umay Günay, bu eseri, hem bu alanda çalışan ve çalışmak isteyen araştırmacılara örnek olması hem de üniversitelerin Türk Dili ve Edebiyatı, Türk Halk Bilimi, Türk Dili ve Edebiyatı Eğitimi bölümlerinde kaynak kitap olarak kullanılması noktasında büyük önem arz etmiştir.

Masal üzerine bilimsel anlamda çalışanların arttığı dönemde masal araştırma ve incelemeciler kervanına ben de alandan derleyerek incelediğim Yaşayan Malatya Masalları adlı yüksek lisans tezimle katılmıştım. Sayısını daha da çoğaltacağımız araştırmacı ve bilim adamlarından Rasim Deniz Kayseri Masalları, Mehmet Naci Önal Muğla Masalları, Halil Altay Göde Yalvaç Masalları, Hüseyin Doğramacıoğlu Kilis Masalları adlı çalışmaları ile sözlü kaynaktaki sayısız masal kayıt altına alınmıştır.

Prof. Dr. Umay Günay''a sağlıklı bir yaşam temenni eder, yıllardır yaktığı ilim ışığının sönmemesini dilerim.